Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Suriye ile ilişkileri normalleştirmeye yönelik açıklamaları sürerken dünya basını da süreci yakından takip ediyor.
Erdoğan, NATO Zirvesi'nin ardından düzenlediği basın toplantısında "Sayın Esed'e 'Ya ülkeme gel veya üçüncü bir ülkede bu görüşmeyi yapalım' çağrımı iki hafta önce yaptım. Bu konuyla ilgili olarak da Dışişleri Bakanımı görevlendirdim. O da muhataplarıyla görüşmek suretiyle inşallah bu dargınlığı, kırgınlığı aşmak suretiyle yeni bir süreci başlatalım istiyoruz" dedi
ABD merkezli haber ajansı Associated Press (AP), Türkiye ve Suriye arasındaki olası normalleşmenin Orta Doğu açısından ne anlama geleceğiyle ilgili, uzman görüşlerini de içeren bir analiz yayınladı.
'Ortak nokta RTAK PKK'yla mücadele'
Rusya'nın iki ülke arasında bir süredir arabuluculuk yaptığının ancak son dönemde devreye Irak'ın da girdiğinin hatırlatıldığı haberde, Century International düşünce kuruluşundan Aron Lund, Bağdat'ın bu yolla PKK'yla mücadele konusunda Türkiye'yle gerilimi azaltmaya çalıştığı yorumunu yaptı.
Alman Marshall Fonu Ankara Direktörü Özgür Ünlühisarcıklı ise, Türkiye ve Suriye'nin bölgede tansiyon yükselirken güvenlik kaygısı duyduğunu ve yeni ittifaklar aradığını kaydetti. Erdoğan'ın Türkiye'deki Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönüşüne yönelik bir anlaşma sağlamayı umduğunu, Şam'ın ise bölge ülkeleriyle normalleşmeyi genişletmek istediğini söyleyen Ünlühisarcıklı, iki ülkenin de Suriye'nin kuzeyindeki PKK/YPG yapılanmasında rahatsız olduğunu ifade etti.
İtalya'daki Avrupa Üniversitesi'nden Suriye asıllı İsviçreli araştırmacı Joseph Daher, Ankara ve Şam'ın ilişkilerin düzeltilmesinden ekonomik çıkar da sağlamaya çalıştığını, ilişkiler kesik olmasına rağmen iki ülke arasında aracılar üzerinden ticaretin zaten devam ettiğini vurguladı.
'Erdoğan ve Esad, ABD seçimlerini bekliyor'
Öte yandan AP'ye konuşan analistler, Ankara-Şam hattındaki görüşmelerin, Beşar Esad yönetiminin talep ettiği gibi Türk askerinin Suriye'nin kuzeyinden tamamen çekilmesiyle sonuçlanmasının düşük ihtimal olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Aron Lund, iki ülkenin çıkarlarının birçok konuda ortak olduğunu ancak çok fazla anlaşmazlık da bulunduğunu kaydederek "Düşük düzeyli bir anlaşmayı bile aksatacak çok fazla sorun var. Hem Erdoğan hem de Esad, önemli bir anlaşmaya varmadan önce, bölgedeki ABD askeri varlığının geleceğini belirleyebilecek kasım ayındaki başkanlık seçimlerinin sonucunu beklemek isteyebilir" dedi.
Lund, mevcut anlaşmazlıkların ne Türkiye ne de Suriye'nin işine yaradığını ve mantıklı çözümün bir şekilde anlaşmak olduğunu vurguladı.
Araştırmacı Daher ise, en olası sonucun Ankara ve Şam arasında güvenlik anlaşmaları imzalanması olduğunu ancak Türkiye'nin kısa vadede Suriye'den asker çekmesini beklemediğini çünkü Suriye ordusunun yeterince güçlü olmadığını ifade ederek "Tek başına kuzeybatıyı geri alamaz. Türkiye'yle bir anlaşmaya ihtiyacı var" diye konuştu.
