Eski Dışişleri Bakan Yardımcısı James Dobbins, Beyaz Saray Ortadoğu, Kuzey Afrika Koordinatörlüğü ve Dışişleri Bakan Yardımcılığı yapmış Philip Gordon, Dışişleri Bakanlığı Çatışma ve İstikrarlaştırma Operasyonları Bürosu eski çalışanı Jeffrey Martini imzasıyla hazırlanan Suriye için Barış Planı (A Peace Plan For Syria) başlıklı raporda Suriye muhalefetinin desteklenmesiyle sınırlı planın artık kabak tadı vermeye başladığı vurgulanarak kalıcı çözümler öneriliyor.
IŞİD’in kontrol ettiği bölgelerden tamamen temizlenmesinin ardından geniş temsiliyeti olan bir Suriye hükümetinin devreye girmesinin önünün açılacağına yer verilen raporda ana fikir şöyle dile getiriliyor:
“Önerimiz, Suriye’de anlaşılmış üç bölge oluşturmayı içeriyor.
Birinci bölge Şam’ın güney bölgeleri, Humus, Tartus, Baniyas ve Lazkiye’yi içeren rejim güçlerinin bulunduğu bölge.
İkincisi Halep’in doğusundan Haseke ve Kamışlo’ya uzanan ve ülkenin kuzeybatısındaki Kürtlerin kontrolü altındaki bölgeleri de kapsayan bir Kürt bölgesi.
Üçüncüsü ise muhalefetin kontrolü altındaki Deraa, İdlib, Halep ve Hama’yı içeren bölge…
IŞİD’in kontrolü altındaki dördüncü bölge, uluslararası IŞİD karşıtı koalisyonun IŞİD’i bölgeden çıkarmasıyla birlikte uluslararası idare altına girecektir.
Rusya ve İran, Esad rejiminin kontrolü altındaki bölgeye garantörlük yapacak.
ABD Kürt bölgesinin garantisini sağlayacak.
Sünni muhalefetin bölgesinin garantörlüğünü de Türkiye ve Ürdün üstlenecek.”
Barışın tesisi için bir temel olarak Güvenli Bölgelerin tesis edilmesi ve garantör devletlerin himayesi altına bırakılmasının önerildiği raporda nihai çözüm için bir ateşkesin bir başına yeterli olmayacağı ancak güvenli bölgelerin tesisi için zorunlu olduğu, ateşkesin tesis edilmesi ve gözlenmesini sağlamak için belli bir düzeyde uluslararası askeri varlığına ihtiyaç duyulduğu dile getiriliyor.
Raporda “Suriye’deki ihtilafın genç Müslüman neslin tamamını radikalleştirdiği, yüzbinlerce masum insanın hayatını kaybettiği, milyonlarca insanın göçe zorlandığı, ABD ve başka yerlerde dini tahammülsüzlüğün yükselişe geçtiğine vurguda bulunuluyor.
Rand’ın Suriye’de barış planı’nda Suriye’nin dörde bölünmesi öngörülüyor. IŞİD kontrolü altındaki bölgeler, uluslararası idarede, “Sünni muhalefet” diye klasifiye edilen bölgeler Ürdün-Türkiye ikilisinde, Esad’ın at koşturduğu alanlar Rusya-İran himayesinde ve Kürt bölgesi de ABD korumasında olacak.
Raporun satır aralarında Washington hamiliğinde olacak Kürt bölgesinin, Ankara ile Güney Kürdistan Kürtleri’nin ilişkilerine göndermede bulunularak, Türkiye ile müttefik olabileceği ifade ediliyor.
