ABD Dışişleri Bakanlığı, cuma günü yaptığı açıklamada Joe Biden yönetiminin ABD'nin Suudi Arabistan'a saldırı silahları satışına yönelik yasağı kaldırmaya karar verdiğini söyledi.
Reuters'ın haberine göre; üst düzey bir bakanlık yetkilisi, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Suudi Arabistan'a havadan karaya bazı mühimmat transferleri üzerindeki askıya alma kararını kaldırdığını doğruladı. Yetkili, "Yeni transferleri Konvansiyonel Silah Transferi Politikası ile tutarlı olarak her bir vaka bazında değerlendireceğiz" dedi.
Reuters'ın konuştuğu bir Kongre yardımcısı, yönetimin bu hafta Kongre'ye yasağı kaldırma kararı hakkında bilgi verdiğini söyledi. Bir başka kaynak da satışların önümüzdeki hafta içinde yeniden başlayabileceğini söyledi. Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kişi, ABD hükümetinin cuma günü öğleden sonra satışla ilgili bildirimlerle ilerlediğini ifade etti.
"Suudiler anlaşmanın kendine düşen kısmını yerine getirdiler"
Reuters'a konuşan Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili "Suudiler anlaşmanın kendilerine düşen kısmını yerine getirdiler ve biz de kendi payımıza düşeni yerine getirmeye hazırız" dedi.
ABD yasalarına göre, önemli uluslararası silah anlaşmalarının nihai hale getirilmeden önce Kongre üyeleri tarafından gözden geçirilmesi gerekiyor. Demokrat ve Cumhuriyetçi milletvekilleri son yıllarda Suudi Arabistan'a saldırı silahları verilmesini sorgulamış, Yemen'deki operasyonun sivillere verdiği zarar ve bir dizi insan hakları endişesini gerekçe göstermişlerdi. Ancak Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği ölümcül saldırının ardından Orta Doğu'da yaşanan kargaşa ve Yemen'deki operasyonun yürütülmesindeki değişiklikler nedeniyle bu muhalefet yumuşadı.
Yönetim yetkilisi, Suudiler ve Husilerin Birleşmiş Milletler öncülüğünde ateşkes ilan ettiği Mart 2022'den bu yana Yemen'de herhangi bir Suudi hava saldırısı olmadığını ve Yemen'den krallığa yönelik sınır ötesi ateşin büyük ölçüde durduğunu söyledi. Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, "Suudi Savunma Bakanlığı'nın, kısmen ABD'li eğitmen ve danışmanların çalışmaları sayesinde, sivil zarar azaltma süreçlerini önemli ölçüde iyileştirmek için son üç yılda attığı olumlu adımları da not ediyoruz" dedi.
Suudi Arabistan-ABD ilişkileri daha sıcak
Yemen'deki savaş İran ve Suudi Arabistan arasındaki vekâlet savaşlarından biri olarak görülüyor.
Husiler 2014 sonlarında Suudi destekli hükümeti Sanaa'dan devirdi. 2015'ten bu yana yüz binlerce insanın ölümüne ve Yemen nüfusunun yüzde 80'inin insani yardıma muhtaç hale gelmesine neden olan bir çatışma içinde; Suudi liderliğindeki askerî ittifaka karşı savaşıyor.
Biden, Suudi Arabistan'ın Yemen'de İran'a bağlı Husilere karşı yürüttüğü ve ağır sivil kayıplara neden olan kampanyayı gerekçe göstererek 2021 yılında Suudi Arabistan'a silah satışı konusunda daha sert bir tutum benimsemişti.
Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısının ardından Washington'un savaş sonrası Gazze için bir plan oluşturmak üzere Riyad'la daha yakın çalışmasıyla Suudi Arabistan ve ABD arasındaki ilişkiler o tarihten bu yana düzeldi.
Biden yönetimi ayrıca, Suudi Arabistan'ın İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesini öngören geniş bir anlaşmanın parçası olarak Riyad ile bir savunma anlaşması ve sivil nükleer iş birliği anlaşması için müzakereler yürütüyor.
Karar, Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesinin ardından İran ve Lübnan'ın İran destekli Hizbullah grubunun İsrail'e misilleme yapma sözü vermesiyle birlikte geçen ayın sonlarından bu yana bölgedeki tehdit seviyesinin arttığı bir döneme denk geldi.
