Çin egemenlik ihtilafı içinde olduğu Tayvan liderinin yardımcısı ve vekili Lai Ching-te'nin (William Lai) ABD ziyaretine ada çevresinde askeri tatbikat yaparak tepki gösterdi.
Ocak ayında yapılacak seçimlerde Tayvan'ın lideri olmak için en önde yarışan isim olan Lai, Cuma günü ABD'den döndü. Resmi olarak sadece Paraguay'a gidiş ve dönüş yolunda mola veren Lai, ABD'de bulunduğu süre zarfında bir dizi konuşma yaptı. Tayvan'ı resmi olarak kendi toprağı olarak kabul eden Çin Halk Cumhuriyeti bu sabah ada etrafında donanma ve hava kuvvetlerinin katıldığı ortak hava ve deniz devriyeleri ile askeri tatbikatlara başladığını açıkladı.
'Bağımsızlık yanlılarına karşı ciddi bir uyarı'
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Harekat Alanı Komutanlığı sözcüsü Shi Yi, devriye ve tatbikatların, askeri gemi ve uçakların koordinasyonu ile hava ve deniz sahalarını kontrol altına alma becerileri konusunda talim yapmak amacıyla gerçekleştirildiğini söyledi. Silahlı kuvvetlerin gerçek savaş koşullarında savaşma becerilerinin test edileceğini belirten Shi, devriye ve tatbikatların "Tayvan'ın bağımsızlığı yanlısı ayrılıkçıların dış unsurlarla gizlice işbirliği yapmasına ve provokasyonlarına karşı ciddi bir uyarı işlevi gördüğünü" söyledi. vurguladı.
Tayvan savunma bakanlığı tatbikatları kınadı
Tayvan Savunma Bakanlığı, Cumartesi sabahından itibaren ada çevresinde tatbikat yapan 42 Çin uçağı ve sekiz gemi tespit ettiklerini ve buna karşılık olarak gemi ve uçak konuşlandırdıklarını söyledi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, 26 Çin uçağının 100 km genişliğindeki Tayvan Boğazı'nın orta hattını geçtiği belirtildi. Bu hat on yıllar boyunca iki ordu arasında gayri resmi bir bariyer görevi görüyor.
Tayvan Savunma Bakanlığı ayrıca tatbikatları şiddetle kınayarak, "Askeri tatbikatın başlatılması bu kez yalnızca Tayvan Boğazı'nda barış ve istikrarı bozmakla kalmıyor, aynı zamanda Çin'in militarist zihniyetini de vurguluyor" ifadesini kullandı.
Tayvan Dışişleri Bakanı: Çin kendi seçimlerini yapmalı
Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu, Çin'in askeri tatbikatlarına yanıt olarak, adada yaklaşan seçimlere "zorba komşusunun değil Tayvan vatandaşlarının karar vermesi gerektiğini" söyledi. Daha önce Twitter olarak bilinen sosyal medya platformu X'te açıklama yapan Wu "Çin kendi seçimlerini yapmalı; eminim ki halkı heyecanlanacaktır" dedi.
Tayvan hükümetinden yapılan açıklamada da Çin güç kullanmaya ve şiddete son vermeye ve diyalog başlatmaya çağırıldı. Tayvan'ın Çin politikasını belirleyen hükümetin Anakara İşleri Konseyi açıklamasında Tayvan halkının kendini savunmaya kararlı olduğunu belirterek açıklamasında "Tayvan, egemen bir ülkedir ve dost ülkelerle normal diplomatik ilişkiler yürütmek için meşru ve yasal bir hakka sahiptir" ifadelerine yer verdi.
Çin ziyaretlere sert tepki vermişti
Çin Tayvan'ın lider vekili Lai Ching-te'nin Güney Amerika ülkesi Paraguay ziyareti öncesi ve sonrasında ABD'nin New York ve San Francisco şehirlerine "geçiş ziyaretleri" yapmasına tepki göstermiş, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin dün Pekin'de düzenlediği günlük basın toplantısında, ABD'nin "mola" olarak tanımladığı ziyaretlere izin vermesinin, "tek Çin" ilkesini ihlal ettiğini ve Çin'in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne zarar verdiğini savunmuştu. Washington yönetiminin, Çin ile ABD arasındaki diplomatik ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri'de Tayvan ile yalnızca gayriresmi ilişki sürdüreceğini taahhüt ettiğini hatırlatan Sözcü Vang, ziyaretleri kınadıklarını ve ABD'yi protesto ettiklerini bildirdi.
Tayvan sorununun Çin'in temel çıkarlarının merkezi, Çin-ABD ilişkilerinin siyasi temeli ve aşılmaması gereken "kırmızı çizgisi" olduğunu vurgulayan Vang, "ABD'yi tek Çin ilkesine bağlı kalmaya, 'Tayvan'ın bağımsızlığını', 'iki Çin' veya 'bir Çin, bir Tayvan' modellerini desteklememe taahhüdüne uymaya ve Tayvan ile tüm resmi temaslarına ve ilişkilerini geliştirme girişimlerine son vermeye çağırıyoruz." ifadesini kullandı. Vang, "Çin, mutlaka yeniden birleşmelidir ve birleşecektir. Çin'in yeniden birleşmesini engellemeye yönelik her girişim başarısızlığa mahkumdur. Çin, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü savunmak için güçlü tedbirler alacaktır" diye konuştu.
