4 Kasım 2016’da gözaltına alınan ve aynı gün tutuklanarak Edirne F Tipi Cezaevine gönderilen Selahattin Demirtaş’ın soruşturma dosyalarından bir dosya hariç, geri kalanları tek davada birleştirildi.
Demirtaş’ın tutukluluğuna yapılan itirazlar önce yerel mahkeme tarafından reddedildi. Ardından Anayasa Mahkemesi’nin kapısını çalan avukatların tahliye talebine Yüksek Mahkeme tarafından yanıt verilmedi.
İç hukuk yollarını bu şekilde tüketen avukatların AİHM’e yaptığı başvuru yarın Büyük Daire’de karara bağlanacak. HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli başkanlığındaki heyet, Avrupa Parlamentosu Kürt Dostluk Grubu ve Avrupa Parlamentosu'ndaki siyasi parti grupları ile görüşmeler gerçekleştirdi.
Kıbrıslı Rum parlamenter Costas Mavrides ise Selahattin Demirtaş’ın Sakharov Ödülü’ne aday olarak gösterilmesini önerdi. Sol Grup Başkan Yardımcısı, Danimarkalı parlamenter Nikolaj Villumsen, Demirtaş’ın “Sakharov Ödülü’ne layık olduğunu” ve öneriye destek vereceklerini belirtti.
Öneriyi ilginç bulduklarını söyleyen François Alfonsi konuyu 9 Ekim’deki Kürt Dostluk Grubu toplantısında tartışacaklarını dile getirdi. Kati Piri ise Sakharov Ödülü’nün Aralık ayında sahibine verildiğini, Demirtaş’ı Aralık ayında AP’de görmeyi umduğunu, ancak “o kadar beklenmeksizin serbest kalmasını temenni ettiğini” söyledi.
Sezgin Tanrıkulu da kritik yargılama öncesinde Strazburg’a gitti. Tanrıkulu, Demirtaş’ın duruşmasını takip edecek.
Duruşma öncesi açıklamalarda bulunan Tanrıkulu, duruşmanın başlamak üzere olduğunu ve davaya büyük ilgi olduğunu aktardı. Tanrıkulu dava öncesi son bilgileri de aktardı. "Keşke adalet Türkiye'de gerçekleşse ve AİHM'e gelmeden çözülseydi" diyen Tanrıkulu, Demirtaş'ın dosyasının da duruşmadan üç veya dört ay sonra kararın açıklanacağını paylaştı.
Geçtiğimiz günlerde basın toplantısı yapan Demirtaş'ın avukatları Benan Molu, Mahsuni Karaman ve Ramazan Demir, AİHM'deki davaya dikkat çekmişti.
AİHM duruşmasında yeniden ihlal kararı verilmesi durumunda Türkiye’nin kararı uygulamakla yükümlü olduğu belirtilen açıklamada, “Türkiye, AİHM kararını uygulamazsa Avrupa Konseyi’nden çıkartılabilir” denildi.
AİHM’in 20 Kasım 2018’de verdiği ‘tahliye’ kararı ve 18 Eylül’de AİHM Büyük Daire’de görülecek Demirtaş duruşmasına ilişkin açıklamada bulunan Avukat Benan Molu ise şu ifadeleri paylaşmıştı:
"Hem Demirtaş’ın yaptığı başvurunun hem de hükümetin yaptığı itirazların kabul edilmesiyle 18 Eylül’de davanın AİHM Büyük Daire’de görüleceğini söyleyen Molu, “18 Eylül’de duruşma gerçekleşecek ancak o gün yeniden tahliye kararı çıkmayacak. Mahkeme kararına ilişkin yazılı bir sürecek olacak. Sürecin sonucunda mahkemenin vereceği karar Türkiye için bağlayıcı. AİHM’in Şahin Alpay, Ahmet Altan ve Demirtaş gibi başvurucuların davalarına ilişkin verdiği kararın uygulamaması durumunda Türkiye’nin Avrupa Konseyi’nden çıkartılması söz konusu olabilir."
Sosyal medyada ise AİHM kararı öncesi Demirtaş için #DemirtaşDavasıAİHMde etiketiyle kampanya başlatıldı.
