Katalonya\'da her 11 Eylül\'de kutlanan ve \"Diada\" olarak adlandırılan Katalonya Ulusal Günü etkinlikleri 2011 yılından itibaren bağımsızlık yanlısı girişimlerin öne çıktığı gösteriler haline dönüşmüştü. Bu yıl da aynı şekilde bağımsızlık yanlısı girişimler öne çıkartılırken, Katalonya Ulusal Asamblesi (ANC) ve Omnium adlı bağımsızlık yanlısı sivil toplum kuruluşlarının (STK) çağrısıyla Barcelona, Tarragona, Lleida, Salt ve Berga\'da gösteriler organize edildi.
Katalonya Başkanı Carles Puigdemont, gösteriler öncesinde Barcelona\'daki başkanlık konutunda yabancı basın mensuplarına yaptığı açıklamada, \"Bağımsız Katalonya öncesi son Diada\" ifadesini kullandı.
Katalonya özerk yönetiminde başkan olduğu 12 Ocak\'ta, 18 ay sonra bağımsızlık için referanduma gidileceği sözünü verdiğini ve bunu tutmaya devam ettiklerini belirten Puigdemont, siyasi ve teknik koşullar göz önünde bulundurulduğunda 1 yıl içinde referanduma gidileceğini kaydetti. Puigdemont, \"Katalonya\'nın İspanya\'nın bir otonom bölgesi olarak son dönemlerini yaşadığını\" ileri sürdü.
Katalonya parlamentosunun aldığı ancak bağımsızlıkla ilgili olduğu için İspanya Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen her kararın geçerliliğini koruduğunu savunan Puigdemont, \"Önümüzdeki aylarda İspanyol yasalarından Katalan yasalarına geçilecek sistemi hayata geçirmeyi garanti ediyoruz. İspanyol devletinin tanımadığı unsurlar olsa da İspanyol hükümetiyle müzakere kaçınılmazdır\" dedi.
Puigdemont, İspanya\'yı ‘Katalonya\'ya vaatlerini tutmayıp bağı kesmekle\' suçlayarak, \"İspanyol hükümetinin hiçbir işbirliği olmamasına ve finansman açısından bize nefes aldırılmamasına rağmen Katalonya ekonomik krizden çıkmak üzeredir\" diye konuştu. Bağımsızlık yanlısı gösterilere katılan ilk Katalan başkanı olan Pugidemont ayrıca, \"Siyasi partilerin, halkın arzusunu duyup yerine getirmelerinin çok önemli olduğunu düşünüyorum. 5 ayrı gösteri olsa da katılımın olağanüstü olacağına ve başarılı geçeceğini eminim\" ifadesini kullandı.
Öte yandan Katalonya\'daki bağımsızlık yanlısı girişimlere İspanyol hükümetinden en sert tepki Dışişleri Bakanı Jose Manuel Garcia Margallo\'dan geldi.
Margallo, Halk Partisi\'nin Bask bölgesinde düzenlediği mitingde yaptığı konuşmada, \"Ekonomik krizden çıkılır, bir terörist saldırı aşılabilir ama İspanya\'nın bölünmesinin geri dönüşü olmaz. Katalonya\'nın egemenliğe yönelik meydan okuması İspanya\'nın karşı karşıya kaldığı en önemli sorundur\" dedi. Katalonya veya Bask\'ın olası bir tek taraflı bağımsızlığının uluslararası toplum tarafından tanınmayacağını ileri süren Margallo, \"Devlet olarak tanınmaları için en küçük bir olasılık bile yok. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi\'nin tek taraflı bağımsızlık ilan eden bir devleti tanıması hayal bile edilemez. Bağımsız bir Katalonya hiçbir uluslararası anlaşma tarafından tanınmaz ve Avrupa Birliği\'nin bir parçası olamaz. Dışlanır ve yoksullaşır\" şeklinde konuştu.
Margallo\'nun sözleri bağımsızlık yanlısı Katalan siyasetçilerin tepkisini çekti. Bağımsızlık yanlısı gösterilere katılan Barcelona Belediye Başkanı Ada Colau da Margallo\'nun istifasını istedi. Katalonya\'da bağımsızlık yanlısı girişimler, 2011 yılında dönemin Katalan Başkanı Artur Mas\'ın yeni mali anlaşma konusunda İspanya hükümetinden bulunduğu taleplere hiçbir olumlu yanıt alamaması sonrasında başlamıştı. 2010-2015 yıllarında 3 özerk yönetim seçiminin yapıldığı Katalonya, şu anda bağımsızlık yanlısı koalisyon ‘Evet için Birlik (Junts pel Si)\' azınlık hükümeti tarafından yönetiliyor. Katalonya Başkanı Puigdemont, ‘Evet için Birlik\' ile ona dışarından destek veren radikal sol görüşlü ve ayrılıkçı Katalonya Halk Birliği (CUP) partisi arasında çok büyük görüş farklılıkları olmasına rağmen ortak bir amaçta buluştuklarını ve her 2 tarafın da referanduma gitmek için verdiği sözleri tuttuğunu söylemişti.
Katalonya\'daki CEO adlı araştırma merkezinin haziran ayında yayınladığı ankette, Katalonya\'da bağımsızlık isteyenlerin oranı yüzde 47.7, karşıtları ise yüzde 42,4 çıkmıştı. İspanya\'da 20 Aralık 2015 ve 26 Haziran\'daki 2 genel seçimin ardından halen yeni hükümetin kurulamamış olması da Katalonya meselesinin çözümü için ciddi sorun olarak gösteriliyor.
