Kim oldukları belirsiz tam teçhizatlı IŞİD tetikçileri, Irak hükümetine sadık paramiliter savaşçıların elinde bulunan Kuzey Irak ovasındaki bir karakola saldırı düzenlerken izlenebiliyor.
İkinci gruptan 4 kişi, yol kenarına yerleştirilen bomba yüzünden hayatını kaybediyor. IŞİD sözde halifeliklerinin yok edilmesine ve liderleri Ebubekir Bağdadi'nin geçen yıl öldürülmesine rağmen hala korkulması gereken bir güç olduğunu göstermek için başarılı askeri eylemlerini internette yayma konusunda uzmanlık sergiliyor.
IŞİD'in gücünün zirvesindeyken gerçekleştirdiği korkunç gaddarlıklar, örgütün yeniden iş başında olduğunu gösteren her işaretin yurtiçinde ve yurtdışında korku dalgası yaratmasını sağlıyor. Fakat IŞİD'in son aylarda Irak ve Suriye'de gerçekleştirdiği kısa süreli rahatsız edici gerilla eylemlerinin sayısının arttığı doğru olsa da bunların etkisi abartılabiliyor. IŞİD'in Irak'ın batısı ve Suriye'nin doğusunun büyük kısmıyla birlikte 2014'te Musul'u ele geçirmesine uzanan yıllarda yaşananlara kıyasla bu saldırılar epey sınırlı. Bu sefer şaşırtma avantajı ve dolduracağı askeri boşluk olmadan IŞİD'in kendini yeniden canlandırması pek mümkün değil.
Görünüşe bakılırsa yıkık dökük halk sağlığı sistemi ve milyonlarca muhtemel kurbanın bir araya gelmesiyle birlikte koronavirüs Irak için büyük başka bir tehdidi oluşturuyor. Irak, Kovid-19'un yaygın olduğu İran'la uzun bir sınır paylaşıyor. Belki de bu sadece bir an meselesi ve pandemi hala Irak'ı harap edebilir fakat şimdiye kadar bunu belirsiz nedenlerle henüz gerçekleştirememiştir, ki bu etkenler arasında genç nüfus ve sıkı sokağa çıkma yasağı da sayılabilir.
Irak'a yönelik birincil tehditler olarak IŞİD ve koronavirüse odaklanmak, dikkatleri tıpkı diğer Ortadoğu petrol ihracatçılarında olduğu gibi ülkenin karşı karşıya olduğu daha büyük tehlikeden uzaklaştırıyor. Söz konusu tehdit Irak'ta bu kadar ciddi çünkü ülkedeki 38 milyon kişi 40 yıl süren kriz ve savaştan daha yeni yeni çıkıyor.
Iraklılar hala son derece bölünmüş durumda ve bu insanlar ABD'yle İran'ın farklılıklarını savaşarak çözmeyi seçtiği arena haline gelmiş bir ülkede yaşamak gibi makus talihe sahip. Kulağa mazide kalmış bir olay gibi gelse de ABD daha bu ocak ayında İranlı general Kasım Süleymani'ye Bağdat Havaalanı'nda insansız hava aracıyla suikast düzenledi ve İran'la savaşın eşiğine geldi.
Irak için sorun basit ama çözümsüz: Koronavirüsün ekonomi üzerindeki sarsıcı etkisinin yol açtığı petrol fiyatlarındaki çöküşün ardından ülkenin petrol gelirleri hızla azalırken paralar da suyunu çekiyor. Irak, devlet gelirlerinin yüzde 90'ını ham petrol ihracatından kazanıyor fakat nisan ayında sadece 1,4 milyar dolar (yaklaşık 10 milyar TL) gelir elde etti; oysa maaşları, emekli aylıklarını ve diğer devlet harcamalarını karşılamak için 5 milyar dolara (yaklaşık 35 milyar TL) ihtiyaç duyuyordu.
Irak devlet bordrosuna bağlı 4,5 milyon kişiye ve emeklilik maaşı alan diğer 4 milyon kişiye ödeme yapamıyor. Bu, IŞİD cinayetlerindeki artışa ya da muhtemel Kovid-19 yıkımına kıyasla heyecan verici bir haber gibi görünmeyebilir ancak bu durum istikrarı her ikisinden de daha ciddi derecede bozabilir.
Irak Cumhurbaşkanlığı eski Özel Temsilcisi ve yorumcu Kamuran Karadaghi, "Hükümet bu ay emekli maaşlarını hala ödemedi ama birkaç gün içinde ödeyeceklerine dair söz verip duruyor" diyor.
Nakitleri yok.
Bağdat'ta devlet maaşlarında yüzde 20 ya da 30 oranında kesinti yapılacağına dair söylentiler yayılıyor. Mevcut felaket, borç alarak ve rezervleri tüketerek atlatılabilir ama bunların kaybolan petrol gelirlerinin yerini ne zamana kadar tutabileceği konusunda süre kısıtlı.
