ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley geçtiğimiz Cumartesi günü İsrail’e bir ziyarette bulundu. Göreve geldiği 2019’dan bu yana İsrail’e ikinci ziyaretini gerçekleştiren Milley, mevkidaşı Aviv Kochavi ile görüştü. Basına yansıyan haberlere göre ikili, bölgedeki güvenlik konularını ele aldı.
Bazı gözlemcilere göre ziyaret, ABD’de yaklaşan başkanlık seçimleriyle ilgiliydi. Son dönemde İsrail ve İran ile Hizbullah arasında tırmanan gerilim ve yaşanan çatışmalarla birlikte Hizbullah’ın İsrail’e intikam saldırılarında bulunması tahmin ediliyor.
Siyasi analistler önümüzdeki Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerinde Donald Trump’ın seçilme şansının azaldığını söylüyor. Bunun birçok nedeni sıralanıyor. Koronavirüs pandemisi, ırkçılık karşıtı protestolar, dış siyaset gibi konularda Trump’ın başarılı bir grafik çizemediği yorumları yapılıyor.
İsrail, Trump’ın kaybedişini kendine büyük bir kayıp olarak görüyor. Yorumcular, İsrail’in ABD’deki karışıklığı kendine fırsata dönüştürmeye çalıştığını ifade ediyor. İsrail, Hizbullah’a karşı açılan cephelerde sıcak savaşı yeniden yükseltmek istiyor. İran ve Hizbullah da ABD’deki başkanlık seçimleri öncesi İsrail’in kendilerini savaşa çekmeye çalıştığını biliyor.
İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, Mark Milley’i karşılaması sırasında bölgede yükselen şiddete karşı ittifaklara ihtiyaç duyduklarını söyledi. Gantz devamında, “İran’ın bölge ve dünya açısından oluşturduğu tehdit sürüyor. Buna karşı ikili savunma ilişkilerinin güçlendirilmesi gerekiyor. Güvenlik kurumları ve ordu her türlü tehdide karşı savunmaya hazırdır. Düşmanlarımızdan bizi sınamalarını istemiyoruz. Biz savaş istemiyoruz. Fakat bizden istenen İsrail vatandaşlarını koruma görevini sonuna kadar yapacağız” dedi.
Aviv Kochavi de “General Mark Milley ile İsrail ordusunun karşı karşıya kaldığı tehditleri ve verdiği cevapları konuştuk. İsrail ordusu ile ABD ordusunun ortak çıkarları bulunuyor. Bölgedeki huzur ve güven ortamını İran’a karşı korumak konusunda ortak bir tutumumuz bulunuyor” diye konuştu.
Ziyaretin Ardında Neler Var?
Bazı gözlemciler de İsrail’in Hizbullah ile savaşın yükselmesinden yana olmadığını söylüyor. İsrail’in tek amacı Suriye'deki İran üslerini yok etmek ve İran'ın yeni hava savunma sisteminin kontrolünü ele geçirmek.
İsrail ordusu Hizbullah’ın yapılan bombardımanlara cevap vereceğini düşünüyor. Aynı zamanda yapılan son saldırılarda İran’ın da destek verdiğine ihtimal veriliyor. Bu ihtimaller üzerine İsrail, Lübnan ve Suriye sınırında hazırlıklarını arttırdı.
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan İsrailli Uzman Mehran Sabit, “ABD ve İsrail, bölgeyi İran ve Hizbullah’a karşı koruma konusunda ciddi bir tutuma sahiptir. Mark Milley’in İsrail’e ziyareti İran’ın nükleer merkezlerine yönelik süren bombardıman, Lübnan ve Suriye’ye uygulanan sert ekonomik ambargolarıyla ilgili tehlikeli bir ziyaretti. Bu tür ziyaretlerde alınması kolay olmayan kararlar alınıyor. 2019’da yapılan ziyaretin ardından Kasım Süleymani öldürülmüştü. Hamaney göreve geldikten sonra ABD tarafından ikinci kez İranlı bir yetkili öldürüldü” dedi.
ABD eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’ın sözlerini hatırlatan Sabit, “Bu görüşmeyle ilgili birçok senaryo çiziliyor. Üst düzey kişilerin öldürülmesi ya da büyük olayların yaşanmasına tanıklık edebiliriz. Burada alınan kararların sadece İran’la ilgili olması da gerekmiyor. Bütün Ortadoğu’yu ilgilendiren kararlar alınabilir” diye belirtti.
