Irak Şam İslam Devleti’ne karşı Irak ve Suriye’de verilen mücadele sürerken ABD yeni bir örgütün tehlikesine karşı uyarılarda bulundu. Horasan adlı örgütün “IŞİD kadar tehlikeli” olduğunu belirten ABD’li yetkililer, dün Suriye’deki IŞİD hedeflerine karşı başlatılan operasyonda Horasan’ı da vurdu. Peki, Horasan örgütü nedir? Örgüt ismini nereden alıyor? Horasan’ın lideri kimdir? Örgütün IŞİD’le bağlantısı nedir? Bu sorulara yanıt aradık…
HORASAN NEDİR?
El Kaide’nin ABD operasyonuyla öldürülen lideri Usame bin Ladin’le yakın ilişkilere sahip olduğu düşünülen Muhsin el-Fadhli’nin lideri olduğu Horasan, Suriye’deki El Kaide bağlantılı örgütlerden bir tanesi. Aynı zamanda, Suriye İç Savaşı’na katılan ve yeraltı gruplarından biri olduğu biliniyor. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı devirmeyi hedefleyen gruplardan farklı olarak, Horasan savaşın sonucuyla pek ilgilenmiyor. Horasan’ın, Yemen’deki bomba yapımcılarının da katkılarıyla yeni bir 11 Eylül istediğine inanılıyor.
Örgütün en dikkat çekici özelliklerinden biri, Arap Yarımadası’ndaki El Kaide’nin bir üyesi olan Yemenli bomba üreticisi İbrahim el-Asiri’yle bağlantılarının olması. Associated Press’in haberine göre, Asiri’nin, 2009’da Ömer Faruk Abdülmutallib’in iç çamaşırı bombasını yapan isim olduğuna inanılıyor.
HORASAN’IN ÜYELERİ KİM? NEREDEN GELİYORLAR?
Örgütün lideri el-Fadhli’nin Suriye’de yaşadığı düşünülüyor. Kuveyt doğumlu, 31 yaşındaki el-Fadhli’nin, yakın zamana kadar, İran’da yaşadığına inanılıyordu. Horasan liderinin, Örgütün bir önceki lideri tutuklandıktan sonra, El Kaide’nin İran kolunun başına geçtiği sıklıkla ifade ediliyordu. Örgütün el-Fadhli’den önceki lideri Yasin el-Suri serbest bırakılıp yeniden İran El Kaidesinin başına geçince, Fadhli’nin başka bir bölgeye “atanması” gerekmiş. Bununla ilgili herhangi bir resmî rapor olmasa da, Fadhli’yi Suriye’ye El Kaide’nin gönderdiğine kesin gözüyle bakılıyor.
Öte yandan, CNN’e konuşan Ortadoğu ’dan bir güvenlik kaynağı, el Fadhli’nin Suriye’ye 2013’ün Nisan ayında geldiğini ve El Nusra Cephesi’yle çalışmaya başladığını ifade etti. Daha sonra El Nusra’dan ayrılan el-Fadhli’nin şu günlerde IŞİD’in sosyal medyadaki aktiflik seviyesine ulaşmayı ve bu yöntemle Batılıları örgüte katmayı planladığı belirtiliyor. Örgüte katılan Batılıların daha sonra ülkelerine terör eylemleri gerçekleştirmeleri için gönderilmeleri de Horasan’ın hedefleri arasında.
İstihbarat ve terörizm uzmanları, Horasan’ın Ortadoğu ve Avrupa ’daki El Kaide üyelerinden oluştuğunu söylüyor. Üyelerin birçoğu Pakistan, Afganistan, Yemen ve Suriye’den katılıyor, ancak örgütün hedeflerinin işaret ettiği üzere, Horasan, Suriye’ye çeşitli örgütlerle savaşmaya gelmiş Avrupalı ve ABD’lileri de saflarına katabiliyor. Örgütün şu anda bünyesinde kaç kişiyi barındırdığı ise bilinmiyor.
Horasan içindeki bir diğer önemli isim Suudi Abdül Rahman Muhammed el Juhni olarak kabul ediliyor. ABD Dışişleri Bakanlığı, Juhni’nin de El-Fadhli’nin Suriye’ye varmasının ardından “oradaki savaşa katılmak için birkaç kişiyle birlikte” ülkeye girdiğini açıklamıştı. Suriye’deki El Kaide üyeleri arasında “Batılı hedeflere karşı operasyon düzenleyen grupta” yer alan Juhni, El Kaide’nin Pakistan kolunda da liderlik kadrosunda bulunmuş ve örgütün iletişim ağını yürütmüş. Juhni, daha sonra El Kaide’nin karşı istihbaratının güvenlik sorumlusu rolünü üstlenmiş. Şu anda Suudi Arabistan’ın en çok aranan 47 terör şüphelisinden biri olan Juhni’nin, Horasan’ın “Batı’daki hedeflerini hayata geçirmek için uygun bir isim” olduğu sıklıkla dile getiriliyor.
ÖRGÜTÜN ADI NEDEN HORASAN?
Örgüt, Pers İmparatorluğu’nun doğusunda yer alan antik vilayet Horasan’ı yeniden yaratmak istiyor. Örgütün bünyesinde istediği ve antik Horasan’da olan topraklar, günümüzdeki Afganistan, İran’ın kuzeyi, Türkmenistan ve Özbekistan’ı kapsıyor. Cihatçılara göre, örgüt düşmanlarını bu bölgelerde yenecek.
HORASAN’IN IŞİD’LE İLİŞKİSİ NEDİR?
Fadhli, bu yılın Şubat ayında El Kaide’nin IŞİD’le ilişkisini kesme kararını etkileyen bir isim olarak dikkat çekiyor. El Kaide’nin Fadhli’nin IŞİD konusundaki tavsiyesini dinlemesi, El Kaide’nin lider kadrosunun el-Fadhli’ye ne kadar güvendiğini ve el-Fadhli’nin El Kaide’nin Suriye kolunun fiili lideri olduğunu doğruluyor. Ne var ki, liderin kim olduğu, el-Fadhli’yi teşhir etmemek için resmî olarak açıklanmıyor.
EL-FADHLİ’NİN 11 EYLÜL SALDIRILARIYLA BAĞLANTISI NEDİR?
Usame bin Ladin’in yakın olduğu liderler arasında olan el-Fadhli, o dönemde 19 yaşındaydı ve El Kaide’nin planlarını biliyordu. 2005’te, dönemin ABD Başkanı George W. Bush’un konuşmasında söz ettiği el-Fadhli, Birleşmiş Milletler tarafından da El Kaide’nin terör eylemlerinde yer almış kabul ediliyor. ABD Dışişleri Bakanlığı, 2012’de El Kaide’nin “kıdemli yöneticisi ve finansörü” olarak adlandırdığı el-Fadhli’nin konumu hakkında bilgi sahibi olanlara 7 milyon dolar ödül vereceğini duyurmuştu.
EL-FADHLİ, EL KAİDE İÇİNDE NASIL YÜKSELDİ?
Uzmanlar, el-Fadhli’nin El Kaide içindeki yükselişinin çok hızlı ve şaşırtıcı olduğunu söylüyor. 24 Nisan 1981’de Kuveyt’te doğan Horasan lideri, 20 yaşına basmadan El Kaide’nin 11 Eylül saldırıları hakkında bilgilendirilmişti. Daha sonra örgüt içinde sorumluluk almaya devam eden ve birçok terör planının arkasındaki isim olarak beliren el-Fadhli, 2006’da öldürülen Ebu Musab el-Zerkavi de dahil olmak üzere bir önceki neslin en tehlikeli teröristlerini tanıyor.
Birleşmiş Milletler raporunda, “El Kaide ağında bir liderin koruması ve yardımcısı olan el-Fadhli, Afganistan’ın kuzeyinde örgüt için savaştı” sözleriyle anlatılan Horasan lideri, Çeçenistan’daki Rusya askerlerine karşı da savaşmış. Burada, silahlar ve patlayıcıların kullanımı konusunda eğitim gören el-Fadhli, Irak’ta el-Zarkavi’ye bağlı birliklere militan gönderiyormuş.
HORASAN NE PLANLIYOR?
El-Fadhli’nin Suriye’de Esad rejimi tarafından yakalanan korumalarından Ebu Rama’nın verdiği bilgilere göre, Horasan “ülke dışı operasyonlar” planlıyor. ABD istihbarat yetkilileri ise Horasan’ın İbrahim el-Asiri’den öğrendiği bomba yapım tekniklerini hayata geçirmesinden endişe ediyor.
EL KAİDE HORASAN’I NEDEN KURDU?
Uzmanlar, şu anda IŞİD’le “küresel cihadın lideri” olma konusunda iktidar savaşı veren El Kaide’nin Horasan’ı kurmasının “anlaşılır” olduğunu düşünüyor. Buna göre, El Kaide, IŞİD’le savaşında Horasan’ın kendisinin işine yarayacağına inanıyor.
