Salı günü Almanya ile başlayan bir Avrupa turuna çıkan İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin ve İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi’nin bugün Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve üst düzey Fransız askeri yetkililerle Paris'te bir araya gelerek bu turu sona erdirmesi bekleniyor.
AFP’den isminin gizli kalmasını isteyen üst düzey bir İsrailli yetkili, bu görüşmenin özellikle İran'ın nükleer dosyasına odaklanacağını bildirdi. Aynı zamanda, “Genelkurmay Başkanı Kochavi, Fransız mevkidaşına, İran ile bir anlaşmaya varılması gerektiğini, ancak İsrail ordusunun bu anlaşmanın İran'ın nükleer silah edinmesini neredeyse imkansız hale getirmesini istediğini bildirecek” ifadelerini kullandı.
Ocak ayının sonlarında Kochavi, 2015’te imzalanan anlaşmaya benzer herhangi bir anlaşmanın iyi olmayacağını söylemiş; birçok kişi bu açıklamaları İran'ın nükleer programına dair müzakerelerin reddi olarak değerlendirmişti.
Donald Trump yönetimi altındaki ABD, 2018'de söz konusu anlaşmadan çekilmiş, İran'a uyguladığı yaptırımları yeniden yürürlüğe koyarak Tahran üzerinde ‘azami baskı’ kampanyası başlatmıştı.
O zamandan bu yana İran ise uranyum zenginleştirme oranını yüzde 20'ye çıkarmak da dahil olmak üzere anlaşma kapsamındaki temel yükümlülüklerinin çoğundan kademeli olarak geri adım atmıştı.
Biden yönetimi ise öncelikle İran’ın yükümlülüklerini yerine getirmesi şartıyla anlaşmaya geri dönme niyetini dile getirmişti. Tahran ise yükümlülüklerine geri dönmek için öncelikle ABD’nin yaptırımları kaldırmasını şart koşmuştu.
İran dosyasının yanı sıra İsrailli iki yetkili Paris’te aynı zamanda tam bir ekonomik çöküşün yaşandığı, ancak İsrail ordusunun ifade ettiğine göre bunun Hizbullah’ın hassas füzeler üretmeye devam edişini engellemediği Lübnan’daki mevcut vaziyeti ele alacak.
Paris'teki görüşmelerde Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Fatou Bensouda'nın İsrail ordusu tarafından Filistin topraklarında işlendiğinden şüphelenilen ‘savaş suçlarına’ dair soruşturma açma kararına da değinilecek.
Ülkesinin ‘terörizme’ karşı verdiği savaşta ‘sivil kayıpları sınırlamak için her türlü önlemi aldığını’ iddia eden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ‘siyasallaştırılmış’ olarak nitelediği karar, Filistinliler tarafından ise memnuniyetle karşılanmıştı.
AFP’ye konuşan söz konusu yetkili ise Rivlin ve Kochavi’nin Fransızlara, “İsrail’in karşılaştığı tehditle Batılı askerler, komutanlar ve orduların da karşılaşacağına” dair açık bir mesaj vereceğini söyledi.
