Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesiyle başlayan savaş devam ederken uluslararası kamuoyu İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik sürecini tartışmaya devam ediyor. İki ülkenin de üyelik sürecine başta itiraz ettikten sonra ikna olan Türkiye ile Macaristan haricinde NATO’nun diğer üyeleri sürece onay verirken, ABD’nin önde gelen medya kuruluşlarından Bloomberg’de dikkat çekici bir analiz yayınlandı.
Bloomberg’deki kapsamlı analizde, “Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan bütün dünyayı NATO’nun genişlemesi konusunda tahmin yapmasını sürdürüyor” başlığı kullanılırken, “Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği için halen beklemede. Ankara, seçimlerden önce üyeliklere onay vermeyeceği konusunda açıklama yaptı” denildi.
“Ömür boyunca bir kere gelir”
Makalede Erdoğan için de ayrı bir paragraf açıldı. “Erdoğan’ın kaldıracı” başlıklı paragrafta, “Finlandiya ve İsveç üzerindeki kararı, yıllarca terörizm konusundaki endişeleri müttefikleri tarafından dikkate alınmayan Erdoğan için ömür boyunca bir kere gelecek siyasi bir hediye” denildi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto’nun da geçen hafta yaptığı, “Erdoğan bazı NATO üyesi ülkelerden memnun değildi ve bu durumu avantajına çevirmek için İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğini kullanacak” sözlerinin de hatırlatıldığı makalede, “Erdoğan’ın taleplerinde baskı yapması bir beşe yıl daha görevde kalmayı hedeflediği bir dönemde seçmeninin önünde güçlü görünmesini sağlayacak” ifadesi kullanıldı.
Türk yetkili konuştu
Öte yandan bazı NATO diplomatlarının bu süreç ile ilgili olumlu düşündükleri de belirtilirken, “Diplomatlar eninde sonunda bu sorunun çözüleceği konusunda umutlu. Muhtemelen Türkiye’deki seçim sonrasında” yorumu yer aldı. Öte yandan bir NATO diplomatı güçlü bir NATO’nun Türkiye’nin yararına çalışacağını da belirterek Karadeniz ve Orta Doğu’nun kritik öneme sahip olduğu da belirtildi.
Bloomberg’de yayınlanan analizde, “Erdoğan’ın olabildiği kadar uzun süre boyunca bu fırsatı bir kaldıraç olarak kullanmaya çalışacak olması şaşırtıcı değil fakat burada bir ikilem var, NATO’nun en güçlü ülkesi ABD, Kuzey ülkelerine destek verdi. Ayrıca Ankara’nın doğru kararı vermesi için 20 milyar dolarlık F-16 satışını da kullanıyor” yorumu yapıldı. Bloomberg’e konuşan üst düzey bir Türk yetkili ise, “ABD, Ankara İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini onaylayana kadar Kongre’nin Türkiye’ye jet satışını onaylamayacağı konusunda uyardı” dedi.
“Erdoğan süreci uzatırsa…”
Biden yönetiminin henüz bu konuda bir baskı yapmadığı kaydedilirken, “Bu durum da Erdoğan’ın Washington’ın baskısına boyun eğip eğmeyeceği ya da ne zaman eğileceği sorusunu gündeme getiriyor” denildi.
Öte yandan Erdoğan’ın NATO’nun üyelik sürecini uzatmasının bazı sorunları da olabileceği kaydedildi. Analizde, “Erdoğan ne kadar çok beklerse, NATO üyeleri de Erdoğan’ın NATO’ya ve müttefiklerinin güvenliğine ne kadar bağlı olduğu konusunda ya da Rusya’ya çalışıp çalışmadığına dair daha çok soru soracak” ifadesi kullanıldı.
