Rapor: Avrupa'da en çok hükümlü ve tutuklu Türkiye'de

Avrupa Konseyi'nin 46 üyesinin cezaevi istatistiklerini inceleyen 2023 Ceza İstatistikleri Raporu, araştırmacılar Marcelo F. Aebi ve Edoardo Cocco tarafından, Lozan Üniversitesi'nin desteğiyle hazırlandı. 

Raporun bulgularına göre 31 Ocak 2023 itibarıyla Türkiye, cezaevlerinde demir parmaklıklar arkasında bulunan 348 bin 265 kişi ile yine Avrupa'da cezaevlerinde en çok tutuklu ve hükümlü bulunduran ülke oldu. Listede Türkiye'nin en yakın takipçisi olan Birleşik Krallık'ta üç ceza bölgesinde toplamda 90 bin 964 tutuklu ve hükümlü olduğu bildirildi. 

Türkiye ile Birleşik Krallık'ı 72 bin 934 kişiyle Fransa, 71 bin 228 kişi ile Polonya takip etti. Türkiye'den sonra 83 milyondan fazla kişiyle en yüksek ikinci nüfusa sahip olan Avrupa Konseyi ülkesi Almanya'nın 56 bin 294 tutuklu ve hükümlüyle 5. sırada olduğu ifade edildi.

Avrupa Konseyi'nin bulgularına göre Türkiye'de cezaevindeki 348 bin 287 kişinin yüzde 34.4'ü uyuşturucu, yüzde 28.3'ü hırsızlık, yüzde 16.7'si şiddet suçları, yüzde 12.4'ü cinayet veya cinayet girişimi, yüzde 8'i tecavüz veya diğer cinsel suçlar ve yüzde 7.6'si ise terör suçlarından mahkum edildi. 

Avrupa'da hapishanelerinde en çok tutuklu ve hükümlü bulunan ülkeler,
her çizgi 50 bin kişiyi temsil ediyor

Türkiye, kurucu üyesi olduğu Avrupa Konseyi'nin 2022 Ceza İstatistikleri Raporu'na göre de Avrupa'nın cezaevlerinde en çok tutuklu ve hükümlü bulunan ülkesiydi. 31 Ocak 2022 verilerine göre Türkiye'de cezaevlerinde 303 bin 945 tutuklu bulunuyordu. Avrupa Konseyi, 2022 ile 2023 arasında Türkiye'deki cezaevi nüfusunda yüzde 15'lik bir artış olduğuna dikkati çekti. 500 binden fazla nüfusa sahip Avrupa ülkeleri arasında cezaevi nüfusu bir senede en çok artan ülke yüzde 50 ile Moldova oldu. 

500 binden fazla nüfusu olan Avrupa Konseyi ülkeleri arasında 2022'den 2023'e sadece Litvanya (eksi yüzde 8.9), Estonya (eksi yüzde 8.8) ve Yunanistan'da (eksi yüzde 5.2) mahpus sayısı azaldı.

Avrupa Konseyi raporuna göre Türkiye'de her yüz bin kişi başına demir parmaklıklar arkasında 408 tutuklu ve hükümlü bulunuyor. Gürcistan'da bu sayının 256, Azerbaycan'da 244 ve Moldova'da 242 olduğu belirtildi. 

Rapor, Türkiye'deki tutuklu ve hükümlü sayısında son 18 yılda meydana gelen büyük değişime de dikkati çekti. Avrupa Konseyi'nin incelediği verilere göre Türkiye'de cezaevlerinde bulunan tutuklu sayısı 2023 yılında, 2005 yılına kıyasla yüzde 439 daha fazla. Konsey üyesi ülkeler arasında bu artışa yaklaşan bir ülke yok, 18 yıllık dönemde Türkiye'yi yüzde 76 ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve yüzde 63 ile Arnavutluk takip ediyor. 

Bulgulara göre yine tutuklu ve hükümlü sayısına kıyasla en az cezaevi personeli bulunduran ülke Türkiye. Türkiye'de her 4.5 tutuklu ve hükümlü başına bir cezaevi personeli düşüyor. 

Avrupa Konseyi ülkelerinin cezaevlerinde 31 Ocak 2023 itibarıyla toplamda 1 milyon 36 bin 680 tutuklu ve hükümlü bulunduğu, bu sayının 2022'ye kıyasla yüzde 2 arttığı vurgulandı.