Almanya'nın başkenti Berlin'de gerçekleştirilen İkinci Uluslararası Libya Konferansı sona erdi. Konferansın ana gündem maddeleri Libya'daki yabancı güçler ve paralı askerlerin çekilmesi ile seçimler oldu.
Konferansın ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Libya Dışişleri Bakanı Necla Menguş, ülkesindeki paralı askerler konusunda "ilerleme kaydettiklerini ve önümüzdeki günlerde her iki taraftan paralı askerlerin de Libya'dan çekileceğini ümit ettiğini” söyledi. Menguş, “Bunun teşvik edici olacağını düşünüyorum” dedi.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da yabancı güçlerle ilgili açıklamasında, olası bir çekilmenin "bir gecede değil, adım adım olacağı" konusunda Türkiye ve Rusya arasında bir "anlayış" sağlandığına inandığını belirtti.
"Dengeli" bir şekilde çekilme için bunun şart olduğunu ifade eden Maas, "Bir tarafın güçleri hızlıca çekilirken diğerininkinin kalması bir dengesizlik yaratır" diye konuştu.
Libya'daki tüm yabancı güçlerin ülkeden ayrılmasını sağlayacaklarından emin olduklarını dile getiren Maas, "Son yabancı güç de bu ülkeyi terk edene kadar durmayacağız" dedi.
"Seçim Sonuçları Tüm Taraflarca Kabul Edilmeli"
Konferansın sonuç bildirgesinde, katılımcıların, ilk olarak 19 Ocak 2020'de düzenlenen Berlin Konferansı'nda verilen taahhütleri yineledikleri ve yeniden onayladıklarına yer verildi.
Libya Başbakanı Dibeybe'nin, ülkedeki seçimlerin zamanında gerçekleştirilmesine bağlılığını yinelediğine işaret edilen bildirgede, "24 Aralık 2021 için belirlenen Ulusal Başkanlık ve Parlamento seçimleri, Libya Siyasi Diyalog Forumu tarafından Tunus'ta Kasım 2020'de belirlenen Yol Haritasında anlaşmaya varıldığı üzere gerçekleşmeli ve seçim sonuçları tüm taraflar tarafından kabul edilmelidir. Gerekli anayasal ve hukuki düzenlemeler uygulanmalıdır" ifadesine yer verildi.
Libya'daki "çatışmaların altında yatan nedenlerin ele alınması ve çözmek için daha fazlasının yapılmasının gerektiğine" işaret edilen konferansın sonuç bildirgesinde, "Tüm yabancı güçler ve paralı askerler gecikmeksizin Libya'dan çekilmelidir" maddesi de yer aldı. Ancak maddeye Türkiye'nin şerh koyduğu belirtildi.
"Kaynakların Şeffaf ve Adil Dağılımı Sağlanmalı"
Bildirgede, şu ifadelere yer verildi:
"Güvenlik sektörü reformdan geçirilmeli ve birleşik, sivil ve gözetime tabi bir otoriteye sıkı bir şekilde bağlı olmalıdır. Ülke genelinde kaynakların şeffaf ve adil dağılımı sağlanmalıdır. İnsan hakları ihlalleri ile uluslararası hukuka yönelik ihlaller ele alınmalı ve kapsayıcı, kapsamlı ve hak temelli bir ulusal uzlaşı ve geçiş dönemi adaleti süreci başlatılmalıdır. Libya içi kapsayıcı diyalog devam etmelidir."
Libyalı taraflara, "yeni bir sayfa açma ve geçmişteki çatışmaları geride bırakma" çağrısı yapılan bildirgede, taraflardan, devlet kurumlarının birleştirilmesi ve siyasi geçiş dönemlerinin sona erdirilmesi yönünde ciddi adımlar atmaları istendi.
"Gecikme Olmaksızın Ateşkes Anlaşması Tam Olarak Uygulanmalı"
Bildirgede katılımcı ülkelerin, "Libyalıların öncülüğünde BM tarafından yürütülen siyasi sürece ve Libya'nın egemenliğine, bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine olan güçlü bağlılıklarını yineledikleri" vurgulandı.
BM öncülüğünde 23 Ekim 2020'de Cenevre'de imzalanan ateşkes anlaşmasının desteklendiği belirtilen sonuç bildirgesinde, "tüm Libyalı taraflara, daha fazla gecikme olmaksızın ateşkes anlaşmasını tam olarak uygulama, BM'ye üye tüm devletlere de anlaşmanın tam olarak uygulanmasına saygı duyma ve destekleme" çağrısı yapıldı.
Konferansa Kimler Katıldı?
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas'ın daveti üzerine gerçekleşen konferansa, Libya'dan Başbakan Abdulhamid Dibeybe ve Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş'un yanı sıra ABD, Rusya, İsviçre, Tunus, Fransa, İtalya, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, İngiltere, Hollanda, Cezayir, Çin, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Avrupa Birliği, Afrika Birliği ve Arap Birliği'nden dışişleri bakanları ve üst düzey temsilciler düzeyinde katılım oldu. Türkiye'yi ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil etti.
