Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki rejim karşıtlarının Şam'ı ele geçirmesiyle Beşar Esad'ın sürgün hayatı da başladı.
Yönetiminin devrilmesinin ardından Esad ve ailesi, Rusya'ya kaçmıştı. Kremlin'den yapılan açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in kararıyla Esad ve ailesine sığınma hakkı verildiği bildirilmişti.
Esad'ın kaçarken yanında 135 milyar dolar götürdüğü öne sürülmüştü. ABD Dışişleri Bakanlığı'na göre Esad ailesinin Moskova ve Londra'daki gayrimenkulleriyle 2 milyar dolara yakın serveti var.
İngiltere'nin önde gelen gazetelerinden Telegraph, Esad ailesinin Moskova'daki City of Capitals adlı gökdelen merkezinde 18 lüks daireye sahip olduğunu yazdı. Burada Rusya'nın en zengin iş insanlarının kaldığı aktarılıyor.
Haberde, "Putin'le akşam yemeği yiyemese bile Esad'ın Rusya'da lüks içinde yaşayacağı bir hayatı olacağı" yazıldı.
Esad'ın servetini Captagon ticaretiyle kazandığı savunuluyor. Suriye'den tüm Ortadoğu'ya yayılan uyuşturucu hapın ticareti son 10 yılda patlama yapmış, tüm Körfez ülkelerinde piyasaya sürülmüştü.
Suriye, 12 yıl sonra 2023'te Arap Birliği'ne geri döndüğünde, Körfez ülkeleri Esad'dan Captagon ticaretini durdurmasını istemişti.
Öte yandan Rus Milletvekili Dmitri Kuznetsov, Esad'ın Ukrayna savaşında hasar gören binaların onarımına yardım etmesi için Donbas'a gönderilmesini teklif etti. Putin'e yakınlığıyla bilinen Kuznetsov, "Esad'ın Rus halkına hizmet ederek kendini kanıtlamasından yanayım ve bunun ardından Donbas'ın kurtarılmasına yaptığı katkıdan dolayı, vatandaşlık konusunu ele alabiliriz" dedi.
Sosyal demokrat Adil Rusya-Gerçek İçin partisi üyesi Kuznetsov, devrik liderin Mariupol kentindeki onarım çalışmalarına maddi destek sağlamasını, daha sonra da şehre taşınmasını istedi.
Mariupol, kanlı çatışmaların ardından Mayıs 2022'de Rus ordusunun kontrolüne geçmişti.
Diğer yandan İngiltere gazetesi Guardian, devrik Suriye lideri ve ailesinin Rusya'da lüks bir yaşam sürmesinin pek muhtemel olmadığını yazdı. Esad'ın gözlerden uzak bir malikanede saklanacağı ve kamuoyu önüne çıkmasının engelleneceği belirtiliyor.
Analizde, Esad'ın kaçmak için İran yerine Rusya'yı tercih etmesi de masaya yatırılıyor. Teksas'taki Trinity Üniversitesi'nden Suriye uzmanı David Lesch, Rusya'nın Esad ailesinin hayat tarzına daha uygun olduğunu belirtiyor ve ekliyor:
Esad ve ailesi her ne kadar kendilerini Alevi mezhebiyle özdeşleştirseler de açıkça laik bir yaşam sürüyor. Dolayısıyla Rusya bu anlamda onlar için her zaman İran'dan daha cazip oldu.
Devrik Suriye liderinin eşi Esma Esad'a mayısta lösemi teşhisi konmuştu. Lesch, Esad'ın 49 yaşındaki eşinin İran'a kıyasla Rusya'da daha iyi bir tedavi görebileceğini söylüyor.
Haberde, Putin görevde kaldığı sürece Esad ailesinin gözlerden uzak fakat görece konforlu bir yaşam süreceği belirtiliyor. Ayrıca ailenin Rus güvenlik görevlilerinin sıkı gözetimi altında tutulacağı da ifade ediliyor.
Guardian, Esad'ın 2 milyar dolarlık servetinin dünyanın dört bir yanındaki offshore hesaplarda ve paravan şirketlerde saklı olduğunun düşünüldüğünü aktarıyor. Devrik liderin yaşam masraflarını karşılayabilmek için bu parayı kullanabileceği yazılıyor.
Lesch, Kremlin'in Esad'ı gözden uzak tutacağını söylüyor:
Esad'ın belki de hayatının sonuna kadar çok göz önünde olmayacağını düşünüyorum. Suriye'de ya da başka bir yerde herhangi bir siyasi geri dönüş yapacağını hiç sanmıyorum.
59 yaşındaki Esad, eşi Esma'yla 2000'de evlenmişti. Çiftin Kerim (19), Zeynep (21) ve Hafız (23) adında üç çocuğu var.
