Suriyeli araştırmacı Cuma Muhammed Lahib, Perşembe günü North Press'e yaptığı açıklamada, BAE'nin İsrail ile Suriye arasındaki gizli görüşmelere arabuluculuk etmesinin bölgesel siyasetteki yeni değişimleri yansıttığını söyledi.
Reuters, Çarşamba günü yayınladığı haberde, BAE'nin İsrail ile Suriye arasında gizli görüşmelere arabuluculuk yaptığını belirtmişti.
Haberde, BAE'nin, Suriye'nin İsrail ile giderek daha da düşmanca hale gelen ilişkisini yönetebilmesi için bölgesel destek sağlama çabalarının bir parçası olarak iki taraf arasında bir diyalog kanalı kurduğu belirtildi.
Lahib, Reuters haberinin Suriye'deki duruma ilişkin karmaşık siyasi ve güvenlik etkileri olan gelişmelere işaret ettiğini, BAE'nin arabulucu olarak katılımının bölgesel siyasetteki yeni değişimleri yansıttığı için siyasi ve stratejik analiz perspektifinden yorumlanabilecek boyutlar ortaya koyduğunu söyledi.
"Abu Dabi, diplomatik veya ekonomik kanallar aracılığıyla ülkeler arasındaki bekleyen sorunların yeniden yapılandırılmasında rol oynamayı amaçlıyor. Suriye ile İsrail arasındaki arabuluculuk, yapısındaki değişikliklere bakılmaksızın Suriye rejimini ahlaki bir blok olarak rehabilite etme sürecinin bir parçası da olabilir. Bu, yıllar süren izolasyondan sonra bölgesel bir rehabilitedir. Bu süreç, Körfez ülkeleriyle normalleşme ve İran etkisinin azaltılması gibi diğer sorunlarla çakışabilir."
Bu hamle, özellikle İsrail ile birçok Arap ülkesi arasında daha önce imzalanan normalleşme anlaşmalarının başarısının ardından, BAE'nin uluslararası taraflar arasında etkili bir arabulucu olarak nüfuzunu güçlendirme çabasının bir sonucu da olabilir."
Lübnan'da yaşayan Suriye Gelecek Hareketi araştırmacısı, İsrail'in askeri konularının görüşmelerin kapsamı dışında olduğunu belirterek, bu kanalın siyasi ve ekonomik konulara odaklandığını söyledi.
"Görüşmeler, askeri operasyonların ayrıntılarından ziyade Suriye'deki bölgesel durumla ilgili mutabakatlara bağlanabilir. Bu da, diplomatik kanalın varlığına rağmen İsrail'in Suriye içinde kendi angajman kurallarını dayatmaya devam ettiğini teyit ediyor."
Bu, herhangi bir potansiyel siyasi anlaşmanın askeri faaliyetlerini doğrudan etkilemeyeceği anlamına geliyor. Bunun yerine, kapsamlı siyasi anlaşmalar seviyesine ulaşmadan, tırmanışı azaltan veya Golan Tepeleri veya İran etkisi gibi belirli çatışma noktalarıyla başa çıkma mekanizmalarını düzenleyen dolaylı güvenlik düzenlemeleri kurmayı hedefliyorlar." diye ekledi.
Lahib, İsrail'in Suriye içindeki, özellikle de başkanlık sarayı yakınlarındaki yerleri hedef almasının "açık bir siyasi mesaj taşıdığını, yani herhangi bir müzakerenin sahadaki tırmanıştan muaf olmayacağını" belirtti. Suriye ile İsrail arasındaki gizli veya hatta kamuya açık görüşmelere rağmen saldırının zamanlaması, İsrail'in kendi şartlarına göre bir müzakere çerçevesi oluşturma ve Suriye içindeki askeri operasyonlarda üstünlüğünü koruma girişimi olabilir.
"Görüşmeler bazı güvenlik sorunlarını çözmeyi amaçlıyorsa, İsrail saldırılarının devam etmesi, İsrail'in bu görüşmeleri Suriye'deki askeri stratejisine bir alternatif olarak görmediğini, daha ziyade siyasi taviz koparma taktiği olarak gördüğünü gösteriyor."
"Bu gelişmeler, Suriye ve İsrail'in iki paralel yolda ilerlediğini ortaya koyuyor: Birincisi, muhtemelen siyasi veya ekonomik düzenlemelerle ilgili, kamuya açık olmayan, dolaylı bir müzakere; ikincisi ise, İsrail'in stratejik üstünlüğünü garanti altına almak için hava saldırılarıyla baskı uygulamaya devam ettiği devam eden bir askeri müzakere."
Mevcut aşamanın anlaşılmasının, bu görüşmelerin Suriye'deki İsrail askeri faaliyetlerini nasıl yansıttığına bakmaktan geçtiğini vurgulayan Suriyeli araştırmacı, "Çatışmada kademeli bir ayarlama mı olacak, yoksa saldırılar siyasi baskı denkleminin bir parçası olarak mı kalacak?" diye sordu.
