Diyarbakır'da 1. Dünya Savaşı'ndan kalma yüzlerce el bombası bulundu

Hurri-Mitanniler, Urartular, Persler, Romalılar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular ve Artuklular'ın da aralarında yer aldığı birçok medeniyete ev sahipliği yapan Amida Höyük'te, Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığınca, Dicle Üniversitesi (DÜ) Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Yıldız başkanlığında yürütülen kazı çalışmaları devam ediyor.

Ünlü Kürt alimi El Cezeri'nin bilimsel çalışmalarını yürüttüğü alandaki kazılarda tespit ettikleri el bombalarına ilişkin gazetecilere açıklama yapan Prof. Dr. İrfan Yıldız, her gün yeni sürprizlerle karşılaştıklarını söyledi.

Yıldız, 29 Temmuz'da surların kuzeybatı kısmında süren kazıda, Osmanlı dönemine ait mühimmat tespit ettiklerini belirterek, "2 günlük çalışma sonunda bütün mühimmat ortaya çıkarıldı. Mühimmatın el bombası olduğu ve 1. Dünya Savaşı'nda hem Osmanlı hem de İtilaf Devletleri tarafından kullanıldığı anlaşıldı. 640 Osmanlı Tüfenkçiyef türü, 48 savunma tipi İngiliz Mill-M5 türü, 90 Alman menşeili, 3 Alman M-24 tipi, 1 Osmanlı dönemi humbara tipi el bombası olmak üzere toplam 782 el bombası tespit edildi" dedi.

"El bombaları emniyet tarafından inceleme yapılmak üzere alındı. İncelemelerin ardından boşaltılabilenler bize teslim edilecek ve müzelerde sergilenecek" diyen Yıldız, diğerlerinin ise imha edileceğini bildirdi.

Yıldız, "Zeminden 1 metre 10 santimetre genişlikteki taş bir duvarın içerisine mühimmat gömülmüştü. Mühimmatın üzeri de sal taşlarıyla kapatılmıştı. Diyarbakır 1. Dünya Savaşı'nda önemli bir merkez, 13. Kolordu'nun merkezi. Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası teslim edilmek istenmeyen silahların buraya gömüldüğünü ve bu silahların onlar olduğunu düşünüyoruz" diye konuştu.

Yıldız, gazetecilerin bu tespitin tarihi önemine ilişkin sorusuna, şu yanıtı verdi:

"1. Dünya Savaşı'nda kullanılan el bombaları hakkında bilgi vermesi açısından önem arz ediyor. 782 el bombasının çıktığı şimdiye kadar bir kazı yok. Muhtemelen bunlar Kurtuluş Savaşı'nda kullanılmak üzere saklandı. Ya saklayanlar vefat etti veya başka bir nedenden dolayı burada unutuldu."