Diyarbakır’da yaşayan 35 yaşındaki inşaat işçisi Kadri Demir, 30 Ekim 2017’de Elazığ’ın Karakoçan ilçesine gidiyordu. Araç, Bingöl’ün Genç ilçesi Küpar mevkiinde jandarmanın yol kontrolü sırasına durduruldu.
Demir’in aracında ön cama asılı yeşil, sarı, kırmızı renkli boncuklardan yapılma iki kuş maketi ve torpido gözünde aynı renklerde poşu bulundu. Bu renklerin PKK’yi simgelediği iddiasıyla gözaltına alınan Demir, ifadesinin ardından serbest bırakıldı ancak hakkında soruşturma açıldı.
\'Propagandanın ne olduğunu bile bilmiyorum\'
Demir’e soruşturma sonrasında, ‘terör örgütü propagandası’suçlamasıyla beş yıla kadar hapis istemiyle Bingöl 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Demir tutuksuz yargılanmaya başladı.
Demir, savunmasında propagandanın ne olduğunu bile bilmediğini belirterek şunları anlattı: “Aracın camında iki kuş maketi vardı. Bunları süs için arabaya taktım. Renkleri bilerek seçmedim. Kuş maketlerini cezaevinden çıkan komşudan aldım. Poşunun arabada olduğunu bilmiyordum. Dün akşam akrabamızın düğünü vardı. Çocuklar halay çekmek için almışlar ve arabaya koymuşlar. Görseydim, arabaya koymazdım. Kesinlikle siyasetle işim olmaz. Sadece ekmeğimin peşindeyim. Yeşil, sarı ve kırmızı renklerin PKK örgütünü simgelen renkler olduğunu biliyorum. Bu malzemelerin yasak olduğunu bilmiyordum. Renkli kuş Diyarbakır ve bölgenin her yerinde tüm hediyelik eşya satan mağazalarda satılmaktadır. Onlarca kuş besliyorum. Bunun için kuş süsünü arabamda bulunduruyorum. Çok pişmanım. Propaganda yapma amacım yoktu. Torpidoda bulunan poşu yöreseldir.”
‘Kanunda suç olarak tanımlanmamış’
Savcı, mütalaasında kuş maketi ve poşunun niteliğine göre PKK’yla ilgili bir öğreti, düşünce veya inancı başkalarına yayma kastı bulunmadığını belirterek sanığın beraatini istedi. Mahkeme ise atılı fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması nedeniyle Demir’in beraatine karar verdi.
Mahkemenin gerekçeli kararında, Demir’in kuş maketi ve poşuyu aracında taşımasının ‘terör örgütü propagandası’oluşturmayacağı belirtildi.
Mahkeme, sarı, kırmızı, yeşil renkil kuş maketi ve poşunun dosyada delil olarak saklanmasına hükmetti.
Düğünlere emsal
Sanık avukatı Erhan Ürküt bölgedeki düğünlerde kullanılan poşularla ilgili kararın emsal niteliğinde olduğunu belirterek şunları kaydetti: “Sarı, kırmızı ve yeşil renklerle ilgili bölgede birçok davalar açıldı ve soruşturmalar başlatıldı. En görsel olanı Adana’da bir düğün konvoyunda gelin ve damat durdurularak, sarı, kırmızı, yeşil renkli poşulara el konuldu. Bu olay günlerce sosyal medyada ve basında yer aldı. Bu üzücü bir durum. Bunun ilk defa bizim kararımızla bertaraf edildiğini, bunun propaganda aracı olmadığını gördük. Müvekkilimiz hakkında poşu ve kuş figüründen dolayı cezalandırma yoluna gidilmeye çalışıldı. Diyarbakır’da, bölgede ve Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı coğrafyada bu tür renkler her düğünde kullanılır. Kimse bunu siyasi bir partinin veya yasa dışı bir örgütün propaganda aracı olarak görmüyor. Umarız kararla birlikte birçok mağduriyetin önüne geçilmiş olur. Bunun propaganda olmadığına dair verilen kararın emsal niteliğinde olduğunu düşünüyoruz. Poşu, geçmişte bölgede folklorik ritimlerde faaliyet gösteren insanların elinde salladığı mendil olarak da değerlendiriyor. Bunu örgütün propaganda aracı olarak değerlendirmek vahim bir durum. Güvenlik güçleri bunu öyle değerlendirmiş olabilir ama hukuk eğitimi almış kişilerin bunu dava konusu etmesi üzücü bir durumdur. Bu durumun bir nebze giderilmesi bizi sevindirmiştir.”
