Kerkük ve ardından diğer Kürdistan idaresi dışındaki Kürdistani bölgelerin 16 Ekim\'de Haşdi Şabi ve Irak Ordusu’nun kontrolüne girmesinden sonra Kakeyi Kürtler’e yönelik saldırılar arttı.
Kakeyi Kürtler’in yaşadığı bölgelerde incelemelerde bulunan UNAMI Başkan Yardımcısı Alice Walpole, ciddi sorunlar olduğunu belirterek, “Durum endişe verici” dedi.
Bölgede ciddi bir güvenlik zaafiyeti olduğunu belirten Walpole, şunları söyledi
“Kakeyiler’in yaşadığı en önemli sorun güvenlik ve bölgede asayişin sağlanamaması. Hükümet ve Federal polis yetkilileriyle konuşacağız. Kerkük ve çevresinin tümünde güvenlik sorunu var. UNAMI olarak, güvenliğin sağlanması için gereken rolü üstlenmemiz lazım.”
K24’e konuşan Kakeyiler’in önde gelen şahsiyetlerinden Serdar Fettah, durumlarının 2014 yılından daha kötü hale geldiğini söyledi.
Merkezi Irak Hükümeti nezdinde birçok başvuruda bulunduklarını ifade eden Serdar Fettah, “Şimdiye kadar durumda herhangi değişiklik olmadığı gibi yaşanan güvenlik zaafiyeti gün geçtikçe derinleşiyor. Böyle devam ederse, Kerkük ve Dakuk’tan 2014 yılındaki gibi bir göç dalgası başlar. Biz de göçetmek zorunda kalırız” dedi.
Güvenlği Peşmerge Sağlıyordu
Baas rejiminin devrilmesinden sonra Erbil ile Bağdat, Irak Anayasası’na, “tartışmalı bölgeler” olarak nitelendirilen bölgelerin geleceğinin, yapılacak nüfus sayımı ve referandumla belirlenmesi gerektiği maddesini ekledi.
Ancak madde, Kürtler’in bütün ısrarına rağmen bu madde Bağdat yönetimi tarafından uygulanmadı.
Yine anayasaya göre, bu bölgelerde güvenliğin, peşmergeler ile Iraklı güçler tarafından sağlanması gerekiyor. 2003’ten sonra uygulama bu şekilde oldu ancak DAİŞ’in 2014’te ortaya çıkmasıyla Iraklı güçler Kerkük dahil bu bölgelerden çekilmişti.
Terörle mücadele süreci boyunca Peşmerge Güçleri bütün bu bölgelerde güvenliği tek başına sağladı.
25 Eylül 2017’de yapılan Kürdistan bağımsızlık referandumuna Kerkük İl Meclisi de oy çokluğuyla katılma kararı almıştı.
Kerkük İl Meclisi ayrıca, Irak bayrağının yanısıra Kürdistan bayrağının da resmi kurumlarda bulundurulmasını kararlaştırmıştı.
Bu gelişmelerden sonra Bağdat yönetimi, 16 Ekim’de ordu birlikleri ile Haşdi Şabi’yi Kerkük ve diğer bölgelere saldırttı. Sözkonusu bölgeler o tarihten bu yana Iraklı güçlerin denetiminde ancak özellikle son dönemlerde bölgede güvenlik açığının yaşanması ve DAİŞ’in saldırıları tedirginliğe yol açmış durumda.
Kakayiler Kimdir?
Güney Kürdistan’da Kakeyi ismi daha çok öne çıkarken, Doğu Kürdistan’da (Rohjılat) Yarsan (Yaresan) ya da Ehli Haq olarak adlandırılır. Kürdistan’da 260 bin civarında Kakeyi olduğu tahmin ediliyor. Irak’ın inanca yönelik baskı olan bölgelerinde yaşayan Kakeyilerin önemli bir bölümünün de bilinmediği, kendilerini çeşitli endişe ve kaygılardan kaynaklı olarak gizledikleri belirtiliyor. Kürtçe’den gelen “Kakeyi” kelimesi birçok yerde kullanılır. Anlamı kardeş, değerli, vefalı, bağlı…