Rûdaw TV’de yayımlanan Legel Renc programına konuk olan Kürt araştırmacı ve tarihçi Soran Hamareş, kaynakların Kürtlerin Newroz bayramını kutlayan en kadim millet olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Renj Sengawi’nin "Newroz'un Kürtlerle alakası olmadığı söyleniyor. Buna da itiraz ediyor musunuz?" sorusunu yanıtlayan Hamareş, bu iddiaların rahatsız edici olduğunu belirterek, “Newroz geldiğinde adeta strese giriyorum çok fazla sinir bozucu şeyler söyleniyor. Birileri efsanenin ve bayramın derinliklerinden anlayamıyor. Bu cihanda ilk Newroz kutlaması bu topraklarda (Kürdistan’da) yapılmıştır. Bunu size kaynaklara dayanarak söylüyorum” dedi.
Kürt bir araştırmacının Newroz’un bin 200 yıl öncesine Sümerler dönemine dayandığını ifade ederek, “Bu nedenle size kaynaklarla konuşuyorum. Abu Hanifa Al- Dinewari adında bir adam var dedesinin adı da Wanand, o da Kürtçe bir isim bin 200 yıl önce Kürtlerin tarihini yazan ilk kişiydi. Newroz’dan bahsetmiş ve diyor ki Newroz dillerin ayrışmasından sonra ortaya çıkıyor. O Sümerlerin hikâyelerini bize anlatıyor 100 yıl önce Süleymaniye ve Mahabad'da Sümerlerin Newroz’u kutlanmış” şeklinde konuştu.
Newroz'un Kürt halkının tarihinde çok eski bir geçmişi bulunuyor ve Kürt milletini ilgilendiren sayısız olay da Newroz'la ilişkilendirilir. Newroz'un ilk günü aynı zamanda Kürdistan'da kışın bitişi baharın başlangıcı, doğanın canlanmasıyla da ilişkilendiriliyor.
Newroz diğer milletler tarafından da farklı şekilde özel törenlerle kutlanıyor.