Bir özel televizyon kanalında dış politikaya dair soruları yanıtlayan Mevlüt Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz ve Ege'de Yunanistan'la yaşanan gerilim, Fransa, ABD ve Rusya’nın tavrını değerlendirdi.
Çavuşoğlu, Oruç Reis gemisinin Akdeniz limanına çekilmesi konusunda sorulan soruya ilişkin, "Gemi bakıma çekildiğinde Navtex yayınlamanın anlamı yok. Yeni bölgeye geçeceği zaman Navtex yayınlanır. Bunu geri adım olarak yorumlamak doğru değil. Meis'e gelen Cumhurbaşkanı geri adım olarak algılamış. CHP de, geri adım olarak yorumlamış. Keşke bir sorsaydı, izah etseydi Bakanlığımız" dedi.
“Kaza çıkarsa Yunanistan zarar görür”
Çavuşoğlu, Seville Haritası'ndan vazgeçilmediği sürece Doğu Akdeniz’de gerginliğin bitmeyeceğini belirterek şöyle devam etti:
“Yunanistan , AB'yi arkasına alarak gövde gösterisi yapmaya çalışıyor. Ama içi boş. Birkaç denemesi oldu ama cevabını aldı. Yunanistan Seville Haritası'nı reddedebilir. Esasen Yunanistan iyi niyetli olsa bunu böyle değerlendirebilir. Kıbrıs Türklerinin haklarını garanti altına alacak bir adım atabilir. Ama bugüne kadar Rum kesiminden ve Yunanistan'dan iyi niyet görmedik.
Önkoşullar olacak ise, bizim de önkoşullarımız olacak. Yunanistan'ın onu da yerine getirmesi gerekiyor. Kaza çıkarsa Yunanistan zarar görür burda. Askeri teknik toplantılara katılmaya başladılar. Ama sahadaki hareketlerinden vazgeçmediler.”
“Ben bir yaptırım beklemiyorum, ama olabilir”
Doğu Akdeniz’deki gerginlik nedeniyle Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye yönelik bir yaptırım çalışması hazırlığında olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Kim yapıyor bu çalışmayı, Rum kesimi, Fransa ve Yunanistan. Normandiya toplantısında bu üç ülke masaya getirdi, İspanya, Portekiz, Malta desteklemedi. Yunanistan, siz benim taleplerimi karşılamazsanız, ben de Belarus ile ilgili kararı veto ederim dedi. Haklı, haksız ayrı. AB'nin birçok politikasını rehin alan iki şımarık üye. Ben bir yaptırım beklemiyorum, ama olabilir. Geçmişte de böyle yaptırım kararları aldılar, biz kararlılığımızdan vazgeçtik mi? Daha da kararlı hale geldik” diye konuştu.
Çavuşoğlu, “Türkiye ile AB arasında, AB gerginlik yaratmak istiyor, ilişkileri başka bir boyuta götürmek istiyorsa sadece göç değil üzerinde durduğumuz tüm konuları gözden geçiririz” dedi.
“Macron savruldu”
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Türkiye hakkındaki politikasını eleştiren Mavlüt Çavuşoğlu, sözlerine şunları ekledi:
“Macron savruldu. İç siyasette de işleri iyice kötüye gidiyor. Libya'da desteklediği darbeci kaybetti. Suriye'de önemli bir aktör olmaktan çıktı. Bunlar yanlış politikaları yüzünden. Merkel ayrılacağım dedikten sonra AB'de Fransa bir rol almaya çalışıyor. Fransa ismi konuşulunca artık herkes gülmeye başlıyor. Kimse toplantılarına gitmez oldu. Fransa her yere saldırıyor, ben liderim demek istiyor. Ama liderim demekle lider olunmuyor. Normandiya 7'lisini topladı ama destek alamadı. Oradaki ülkeler Türkiye'nin değerini bilen ülkeler. İyi geçinmek isteyen ülkeler.”
"Almanya tarafsız arabuluculuk yapmaya çalışıyor"
Mevlüt Çavuşoğlu, “Pompeo ile konuştuk, 'biliyorum, haklısınız' diyor. Konuşunca herkes bizi haklı buluyor. Ama dayanışmaya gelince, farklı tutum sergiliyorlar. Birçok ülke bizim jestlerimizin farkında. Borell, beni arıyor, 'Dendias ile görüşür müsün?' diyor. Ben önkoşulsuz kabul ediyorum. Dendias kabul etmiyor. Borell bunu rapor ediyor. Almanya tarafsız bir arabuluculuk yapmak istiyor. Herkes Yunanistan'ın haksızlığını, tavırları ile görüyor” ifadelerini kullandı.
“Pompeo belki de Venezuela'ya gitmemden rahatsız olmuştur”
ABD'li mevkidaşı Mike Pompeo'’nun Kıbrıs Rum Cumhuriyeti ziyaretini eleştiren Çavuşoğlu, “Dominik'te haritayı gösterip, olanları anlatınca, 'Evet biliyorum' diyip, sonra başka konuşuyor adaya gidiyorsanız, o zaman çelişki sizde. Pompeo, hakça paylaşım konusunda 'Evet öyle olmalı' diyip de, sonra neden öyle diyemiyor. Belki de benim Venezuela'ya gitmemden rahatsız olmuştur” şeklinde konuştu.
Fransa, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’ın da tavrını değerlendiren Çavuşloğu, şunları kaydetti:
“Karşımızda şer cephesi olabilir. Tarihte de bu olmuştur. Diplomasi var olan sorunları çözmek için vardır. Türkiye'nin karşısında olan BAE, ne yapabilirsiniz ki? Kaç kere görüştük. Gidip biz onlara yalvaracak değiliz. Türkiye'ye karşı hasmane tavır sergiliyorlar. Fransa ile ilişkilerimiz iyi olsun isteriz. Zaten iyiydi. Suriye'de aynı düşüncedeydik. Sonra Barış Pınarı Harekatı'nda terör devleti kurmak istediler. Libya'da darbecileri desteklediler, biz meşru hükümeti destekledik. Mısır'ın sergilediği tavır ortada, istihbari olarak temaslar oluyor. İİT toplantısında temaslar oldu. Onların da çaba içinde olması lazım. İyi niyetin karşı tarafta da olması lazım.
Bizim faaliyetlerimizin amacı, şer cephesinin faaliyetlerine bir cevaptır. Rum kesimi Mısır ile 2003'te anlaşma imzaladı. İsrail ile Lübnan ile imzaladı. Lübnan ile anlaşması Türkiye'nin haklarını ihlal ediyor. Doğu Akdeniz'de bizsiz bir anlaşmanın geçersiz olacağını hep söyledik. Doğu Akdeniz'de var ise, hidrokarbon zenginliklerinin ülkelere satılması için Türkiye'den gitmesi gerekir. Rum kesimi de bunu söylüyor. Türkiye'den başka alternatif yok diyorlar. Madem yok, neden Türkiye'yi dışlamaya çalışıyorsunuz? Bizi dışlamaya çalışan bloklara karşı biz bu adımları attık. Herkesin bize ve haklarımıza saygı duyması gerekiyor.”
“Sahadaki ateşkes Türkiye'yle değil ki”
Libya meselesine de değinen Bakan Çavuşoğlu, “Uluslararası toplum ve Libya bize çok şey borçlu. Biz kalıcı bir ateşkesi destekliyoruz. En sağlıklı yöntem, tarafların kendi aralarında bu ateşkesi tesis etmesi. Hafter, ateşkesi tanımıyorum diyor, roket atıyor, taciz ediyor. Sahada fiili bir ateşkes var. İki taraf arasında güven bunalımı var. Bunu aşabilir ise iki taraf işimiz daha kolay olabilir” dedi.
“Fransa'nın meşru hükümeti tanıması bizi rahatsız etmez ama Hafter'e destek vermesi, çatışmayı kışkırtması bizi rahatsız eder” diyen Çavuşoğlu, “Biz kimse ile rekabet etmiyoruz. Serrac ile görüşmesi bizi memnun eder. Doğru adımları destekleriz. Sahadaki ateşkes Türkiye'yle değil ki. İki taraf arasında. Ateşkes Türkiye'ye karşı ya da Türkiye'ye rağmen değil” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, “Ateşkes bizim hayrımıza olur. Çok ciddi alacakları var şirketlerimizin. Yarım kalan işler var. Güvenli bir ortam olmayınca şirketlerimiz gidemiyor. Biz her türlü diyalog ve ateşkesi destekliyoruz. Geçiş hükümeti ile birlikte, daha geniş bir mutabakat ile ülkenin seçime gitmesini destekleriz” değerlendirmesinde bulundu.
“PKK'lıları Rusya'nın çıkarması gerekiyor”
Rusiye ve Rojava meselesine de değinen Çavuşoğlu, “Suriye'yi bölerek, bir terör devleti oluşturmak istemişlerdi biz bu oyunu bozduk. Sahada birlikte çalıştığımız, İdlib'de ateşkesi kalıcı hale getirmeye çalıştığımız Rusya'nın terör örgütü ile angajmanını biz kabul edemeyiz” dedi.
Demokratik Suriye Meclisi ile Suriye Halkın İradesi Partisi arasında Moskova’da imzalanan mutabakatı da eleştiren Çavuşoğlu, “Geçen sene ekim ayında imzaladığımız mutabakata göe, Tel Rıfat ve Münbiç'ten PKK'lıları Rusya'nın çıkarması gerekiyor. Rusya'nın adım atması gerekiyor. İki terör örgütü arasında aracılık yapmamaları gerekir” ifadelerini kullandı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un Kıbrıs’a gittiğini ve arabuluculuk yapma teklifinde bulunduğunu belirten Türk Bakan, “Rum kesimi ile bizim aramızda bir arabuluculuk söz konusu değil. Rum kesiminin muhattabı, KKTC'dir. Arabuluculuk yapmak istiyorsanız, KKTC'ye de geçecek, onları da dinleyecek, öyle arabuluculuk yapacaksınız” dedi.
