Suriye Anayasa Komitesi’nde Kürtlere 2 kontenjan

Suriye Anayasası Komitesi’nde Kürtleri temsilen 2 ENKS üyesi yer alıyor.

Suriye Anayasa Komitesi'nde Kürtlerin temsiliyeti ve haklarının nasıl yer alacağına ilişkin Suriye Muhalafeti içerisinde yer alan ENKS'nin Dışilişkiler Sorumlusu ve aynı zamanda Suriye Anayasası Komitesi’nde yer alan Kamiran Haco ile konuştuk.

Aynı zamanda Suriye Kürdistan Demokrat Partisi(PDK-S) Polütbüro üyesi olan Kamiran Haco, ENKS adına 2 Kürt siyasetçinin Suriye Anayasası Komitesi’ne katılacağını, ancak Suriye'deki Kürt nüfusu gözönünde bulundurulduğunda bu kontejanın çok yetersiz olduğunu söyledi. Haco, komitede PYD'ye yer verilmediğiniz sözlerine ekledi.

‘Suriye Anayasa Komitesi’nde 2 Kürt isim yer alacak’

Kamiran Haco komitede yer alacak kesimleri şöyle sıraladı: “Suriye Anayasası’nın yazacak komitede Birleşmiş Milletler’den (BM) 50, Suriye rejiminden 50 ve Suriye muhalefetinden 50 olmak üzere toplam 150 kişilik bir komite kurulacak. Kürtleri temsilen Suriye muhalefeti içerisinde Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) adına ben ve ( Kamiran Haco) ve Dr. Hekim Beşîr yer alıyoruz. Ancak BM ve Suriye rejiminin önerdiği isimler arasında Kürt şahsiyetleri olup olmadığı konusunda henüz net bir bilgi sahibi değiliz. Önceski listede bazı Kürt şahsiyetler yer alıyordu. Ancak komitede Kürtere sadece 2 kontejan ayrılması yetersizliktir. Bu bizim anayasa yazmında elimizi zayıflatacak” dedi.

Kamiran Haco, ne PYD’nin ne de Demokratik Suriye Meclisi’ne bağlı herhangi bir kurumdan kimsenin anayasa komitesinde yer almadığını dile getirerek, “Türkiye devletinin muhalefeti nedeniyle PYD’den isimler bu komitede yer almadı” ifadelerini kullandı.

ENKS Dışilişkiler Komitesi Sorumlusu ve Suriye Anayasa Komitesi Kürt temsilcisi Kamiran Haco

‘Suriye rejimi 6 isime itiraz etti’

Suriye Anayasası Komitesi’nin oluşturulma sürecinin uzamasının birçok devletin komitede yer alacak isimlere itirazlarından kaynaklandığını belirten Haco, Türkiye'nin yanısıra Suriye rejiminin de BM’nin sunduğu 50 kişilik isim listesinde yer alan 6 isme itiraz ettiğini dile getirdi. Haco, “Suriye rejimi BM içerisinde yer alacak isimlerin kendisine yakın isimlerden olması konusunda ısrara ediyordu. Çünkü BM’deki oylamada üstünlüğü sağlamak için yer alacak isimler üzerine uzun süre kriz çıkardı” dedi.

Komitenin uzun süre kurulmamasının tek nedenin isimler üzerine yaşanan çelişkilerin olmadığına dikkat çeken Kamiran Haco, “Bu komitenin uzun süre kurulmamasının tek nedeni isimler üzerine uzlaşıya varılmaması değildi. Suriye rejim, komiteye başkanlık yapmak istiyordu. Buna komite yer alacak siyasi taraflar itiraz etti. En son başkanlığın ortak olması konusunda uzlaşıya varıldı. Suriye rejimi ayrıca komitenin Suriye’de toplanmasını istiyordu, bu da reddedildi. Yani komite kuruldu ancak netleştirilmesi gereken birçok konu bulunuyor” dedi.

‘Rejim 2012 yılında yazılan anayasanın güncellenmesini istiyor’

Suriye rejiminin 2012’de yazılan anayasanın kabul edilmesi için baskıda bulunduğunu belirten Kürt siyasetçi Kamiran Haco, “Suriye rejimi 2012’de yazılan anayasanın kapsamını genişletilmesinde ısrar ediyor. Ancak muhalefet olarak bizim buna itirazımız var. Biz anayasanın yeni baştan yazılmasını istiyoruz. Önümüzdeki dönemde komiteyi en çok zorlayacak temel sorunlarından bir tanesi ‘nasıl bir anayasa’ konusu olacak” dedi.

Suriye Anayasası’nın yazılımında komitenin alacağı kararlarda %75 oy çoğunluğun sağlanması konusunda tarafların anlaşmaya vardığını belirten Haco, Suriye rejiminin anayasa yazılımı sürecinde sık sık sorun çıkararak anayasasyı kendi lehine yazılması için baskı kuracağını tahmin ettiğini belirterek “Suriye rejimi yeni bir anayasanın yazılmasına hazır değil” şeklinde konuştu.

‘ENKS olarak federal Suriye öneriyoruz’

Kürt temsilciler adına Suriye Anayasa Komitesi'nde ‘Kürtlerin hakları' konusunda ne tür önerilerde bulunacaklarına dair ise Kamiran Haco şu bilgileri verdi: “ENKS, programında demokratik ve federal bir Suriye’yi öneriyor. Ancak ENKS’nin Suriye Anayasa Komitesi’ndeki temsiliyeti zayıf olduğu için bizim federal bir sistemi dayatmamız ne kadar başarıya ulaşır onu ordaki çalışmalar gösterecek. Elimizden geldiği kadar federal bir Suriye anayasası yazılması konusunda ısrarcı olacağız. Ancak bu konuda yalnızız ve elimiz güçlü değil. Bu komitede, başta Suriye rejimi olmak üzere şoven ve Kürtlere karşı olan birçok taraf yer alacak. Özellikle Suriye rejimi hiçbir zaman Kürtlerin haklarını kabul etmedi. Kürtlerin haklarını elde etmesini ellerinden geldiğince engellemeye çalışacaklardır. Buna rağmen Kürt temsilciler olarak haklarımızı sonuna kadar savunacağız.”

ENKS’nin Suriye’deki Kürtlerin haklarının garanti altına alınması için Rusya ve ABD başta olmak üzere tüm Avrupa ülkeleri ile ilişki içerisinde olduklarını belirten Kamiran Haco, “Bu ülkelerin üst düzey yetkilileri ile yaptığımız tüm görüşmelerde Suriye Anayasası’nın yazılması sürecinde Kürtlerin haklarını destekleyeceklerine dair bize söz verdiler.Bize söyledikleri ‘Kürtlerin olmadığı bir Suriye demokratik olmayacaktır” şeklinde. Ancak anayasa yazıldığında bu sözlerin arkasında durup durmayacaklarını ilerde göreceğiz” dedi.