Türkiye'nin de değerlendirildiği yeni ABD İnsan Ticareti Raporu'nda genel olarak zorla çalıştırma, iş bağlantılı kaçakçılık ve erkek çocuğu ticareti öne çıktı
Zorla çalıştırma ve erkek çocukların ticareti... Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nın hazırladığı son İnsan Ticareti Raporu, 188 ülkede bu iki alanda kaçakçılığın Covid-19 salgınından bu yana artışta olduğunu ortaya koydu.
Raporun Türkiye bölümünde, hükümetin insan ticaretinin ortadan kaldırılmasına yönelik asgari standartları tam olarak karşılamamakla birlikte, bu yönde önemli çabalar sarf ettiği belirtildi.
Yıllık hazırlanan rapor, bazıları Çin'le bağlantılı olan insan tacirlerinin Laos'tan Türkiye'ye, Kamboçya, Malezya, Burma ya da Filipinler üzerinden yetişkin ve çocukları zorla çalıştırma ya da iş bağlantılı kaçakçılığa alet ettiklerine işaret etti.
Raporda, insan tacirlerinin internetteki sahte iş ilanlarını kullanarak düzinelerce ülkede yetişkin ve çocukları işe almak için pandemiden yararlandığı belirtildi.
2023 raporuyla ilgili yazılı bir açıklama yayınlayan Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Seyşeller, Danimarka ve Hong Kong'un insan tacirlerine karşı yürüttüğü yerel mücadeleyi övdü.
Erkek çocuklarının ticareti
Raporda, erkek çocuğu ticaretinde son yıllarda büyük bir artış yaşandığına da dikkat çekildi.
Bu konuda bir Birleşmiş Milletler raporuna atıfta bulunan Blinken, insan kaçakçılığının kurbanı olan erkek çocukları ve genç erkeklerin sayısının aynı dönemde kız çocukları ve kadınlara göre beş kat arttığına dikkat çekti.
Yıllardır kaçakçılığın yalnızca kadınlara yönelik olduğuna dair yanlış bir algılama olduğunu belirten Brlinken, "Gerçek şu ki, cinsiyet, cinsel kimlik gözetmeksizin herkes insan tacirlerinin hedefi olabilir." dedi.
Blinken raporla ilgili yaptığı açıklamada erkek mağdurlar için destek ve mali açıdan daha az kaynağın yönlendirilmesinin yıkıcı sonuçları olduğunun da altını çizdi.
Türkiye'deki durum
Raporda Türkiye, İnsan Ticareti Mağdurları Koruma Yasası çerçevesinde ikinci kategorideki durumunu korudu. Bu kategori, hükümetlerin yasanın asgari standartlara tam olarak uymamakla birlikte önemli çaba gösterdiğine işaret ediyor.
Türkiye'nin kayda değer görülen çabaları arasında daha fazla insan ticareti vakalarının soruşturulması, daha fazla zanlı hakkında dava açılması ve Göç İdaresi Başkanlığı bünyesinde mağdurları koruma üzerine bir çalışma grubu oluşturarak mağdurlara hizmet sağlama açısından koordinasyon sağlanması sayıldı.
Ancak raporda hükümetin bazı önemli alanlarda asgari standartları karşılamadığına dikkat çekildi. Buna göre daha az insan tacirinin hüküm giydiği, mahkemelerde zanlıların çoğunun beraat ettiği, insan ticaretine dair davaları özel beceri ve bilgi sahibi olmayan genel polis soruşturma dairelerinde yürütüldüğü belirtildi.
Öte yandan hükümetin yerel sivil toplum kuruluşlarını mağdur koruma çabalarında dışladığı ve kolluk kuvvetlerinin zaman zaman insan ticaretini daha az cezayı gerektiren daha hafif suçlar, özellikle de seks ticareti yerine "fuhuşa teşvik" kapsamında soruşturduğu eleştirisi getirildi.
Hükümetin mağdurları badırdırma ve özel destek sunma kapasitesinden yoksun olduğu, transseksüel mağdurları barınma hakkından mahrum bıraktığı ve mağdurlara ayni yardım fonlarını azalttığı da raporda olumsuz noktalar olarak dile getirildi.
ABD'nin kara listesinde hangi ülkeler var?
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın insan ticareti raporu, bu sorunla mücadele etmek için çaba sarf eden ve Washington'a göre yeterince çaba sarf etmeyen ülkelerin bir listesini ortaya koyuyor.
Üç kategoriden oluşan listede 1'inci kategori 2000 İnsan Ticareti Mağdurları Koruma Yasası'nın bütün standartlarını yerine getiren ülkeleri, 2'inci kategori ise yasanın asgari standartlara tam olarak uymamakla birlikte önemli çaba gösteren ülkeleri kapsıyor.
2w adlı kategoride standartlar açısından gözlem altına alınan ülkeler yer alıyor.
3'üncü kategori ise kara liste olarak biliniyor ve minimum standartlara uymayan ya da bunun için önemli çaba göstermeyen ülkeleri kapsıyor.
Kara listedeki ülkeler arasında 11 ülke doğrudan insan ticarti yapmakla suçlanıyor. Bu ülkeler Afganistan, Burma, Çin, Küba, Eritre, Kuzey Kore, İran, Rusya, Güney Sudan, Suriye ve Türkmenistan olarak sıralanıyor.
Kara listeye giren ülkeler için yaptırıma gidilebiliyor ya da Amerikan yardımları kesiliyor.
