Rûdaw ajansına konuşan Talabani, Irak Parlamento seçimlerinden önce Kürdistan Bölgesi’nde yeni bir hükümet kabinesi kurulması için çaba sarf ettiklerini belirtti.
Qubad Talabani, “Bu kez hükümeti farklı bir yöntemle kurmak istiyoruz. Görüşmelerde sadece makam paylaşımı yapmayacağız,” dedi.
Yeni yaklaşım ve derin müzakereler
Talabani, KDP’li yetkililerle uzun ve kapsamlı görüşmeler gerçekleştirdiklerini vurgulayarak, “Yönetişim konusunda ortak bir anlayışa ulaştık. Şimdi, kabine yapısının detaylarını konuşacağımız yeni bir aşamaya giriyoruz. Zor ama bu hükümeti kuracağız ve görevimizi yerine getireceğiz” ifadelerini kullandı.
Irak seçimleri öncesi hedef: Kabineyi oluşturmak
Irak Başbakanlık Ofisi tarafından 9 Nisan 2025’te yapılan açıklamaya göre, Irak Parlamento seçimleri 11 Kasım 2025’te gerçekleştirilecek. Talabani, seçimden önce yeni kabinenin kurulmasının hedeflendiğini belirtti.
Rûdaw’ın Qubat Talabani ile gerçekleştirdiği röportajının metni şöyle:
Önce Delfi hakkında birkaç soru sormak istiyorum. Sizin panel sırasında "Delfi'yi Süleymaniye'ye getireceğiz" demeniz benim için sürpriz oldu. Süleymaniye’de konferans mı düzenlenecek?
Biz Kürdistan Bölgesi’nden üç defa Delfi'yi ziyaret ettik, bu sefer Delfi konferansını Süleymaniye'ye taşıyoruz. Bu yıl 18-19 Mayıs'ta, inşallah, Süleymaniye'de uluslararası bir ekonomi konferansı düzenlenecek.
Bu son birkaç yılda gerçekleştirmeye çalıştığınız yeni bir ortaklık. Ancak Yunanistan yetkilileri ve diğer ülkelerle de birçok görüşme ve toplantınız oldu. Bu toplantıların sonuçları ne gibi faydalar sağlayacak?
Şüphesiz Yunanistan kendine özgü özellikleri olan bir ülkedir. Bu özelliklerden bazıları Kürdistan'ın özellikleriyle uyumludur. Turizm, bu ülkenin ekonomisinin temel sütunlarından biridir ve biz bundan faydalanabiliriz. Onlar tarım sektöründe çok gelişmiş durumdalar. "Agro-turizm"i icat eden ülkelerden biridir, tarım sektörü ile turizm sektörünü birleştiriyorlar. Biz de Kürdistan Bölgesi'nde bu yeni sektöre el attık. Aynı zamanda Yunanistan, dış sorunlardan ve komşularıyla problemlerden uzak kalmayan bir ülkedir, ancak bu konularda iyi ilişkiler kurmayı başarmışlardır. Biz de buraya geldiğimizde, her zaman Kürdistan Bölgesi ile Yunanistan arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeye, genişletmeye ve çeşitlendirmeye çalıştık. İnşallah Kürdistan Bölgesi'ne de faydası olacaktır.
Şu anda Atina ile Erbil arasında uçuşlar var. Uçuşları genişletme çabaları var mı? Sadece insanlar turizm amacıyla mı seyahat edecek yoksa başka işler de yapılacak mı? İnsanların Yunanistan vizesini kolayca alabilmesi için bir çabanız var mı? Ya da Yunan vatandaşlarının Kürdistan Bölgesi'ni ziyaret edebilmeleri için be gibi kolaylıklar sağlıyorsunuz?
Kesinlikle Yunanistan ile Kürdistan Bölgesi arasında bir ulaşım hattının açılması, her iki taraf arasındaki ticaret, turizm ve siyasi ilişkilerin gelişmesine yardımcı olacaktır. Bu, Delfi'ye yaptığımız ziyaretlerde birçok kez ele aldığımız konulardan biriydi. Yunan hükümetiyle ve hatta şu anda Kürdistan'a gelen "Aegean Airlines" havayolu şirketiyle her zaman bu hattın olmasını talep ettik. Umarız daha da genişler ve Kürdistan Bölgesi'nin diğer şehirlerini de kapsar. Yunanistan ile Kürdistan Bölgesi arasındaki ilişkiden memnunuz.
Kürdistan Bölgesi hakkında, özellikle de yeni hükümetin kurulması konusunda bazı sorular sormak istiyorum. Anladığımız kadarıyla KDP ve YNK yakın bir gelecekte onuncu kabineyi açıklayacakları bir noktaya ulaştılar. Ancak siz panelde "kolay değil" dediniz. Bu zorluğun nedeni nedir?
KDP ve YNK arasında bir koalisyon hükümetinin kurulmasının kolay bir adım olduğunu kim düşünüyor? Bu yüzden hepimiz birlikte çalışıyoruz. Bu iki parti arasında derin bir tarih ve güçlü bir ilişki var, ancak bu sefer hükümeti farklı bir şekilde kurmak istedik. Sadece görüşüp "bu görev senin, bu görev benim" deyip makamları dağıtmak değil. Bu sefer Kürdistan Demokratik Partisi'ndeki kardeşlerimizle yönetim için ortak bir vizyon üzerine derin ve uzun görüşmeler yaptık. Ayrıca gerek teknik komitede, gerekse üst düzey komitede gerçekleşen birçok toplantıda ortak bir vizyona ulaşmayı başardık. Tabii ki kabineyi kurma konusunu ele aldığımızda adım adım başka bir aşamaya geçiyoruz. Bu sürece iyimser yaklaşıyorum. Doğru, kolay değil ama hükümeti kuracağız ve ilan edeceğiz. Umarız gelecek hükümet Kürdistan Bölgesi'nin en iyi hükümetlerden biri olur.
Irak parlamento seçimlerinden önce onuncu kabine açıklanacak mı?
Umuyorum ve bunun için çalışıyoruz ki Irak parlamento seçimlerinden çok önce Kürdistan Bölgesi Hükümeti kurulmuş olsun.
YNK, Kürdistan Bölgesi Hükümeti kabinesindeki herhangi bir görev için kırmızı çizgisi var mı? Yoksa her şey müzakere edilmeli mi diye düşünüyorsunuz?
Her şey üzerinde anlaşma sağlanmalı. Nasıl ki birçok toplantıdan sonra Kürdistan Bölgesi'nde yönetimin nasıl olacağı konusunda ortak bir vizyona ulaşmayı başardıysak, aynı şekilde gelecek kabinedeki pozisyonlar konusunda da ortak bir vizyona ulaşmalıyız.
Kabine dışında, parlamento başkanlığı ve Kürdistan Bölgesi başkanlığı görevleri hakkında da müzakere ediliyor mu?
Kesinlikle, biz Kürdistan Bölgesi ve Kürdistan Bölgesi'ndeki bütün yönetim kademelerini görüşüyoruz.
Şu anda Kürtler için iki sıcak dosya mevcut, biri kuzeyde diğeri ise Rojava’da. Kuzeyde DEM Parti ile Sayın Öcalan arasındaki görüşmeler, bugün de Türkiye Cumhurbaşkanı ile toplantı yapıldı. Önce sizin kişisel görüşünüzü öğrenmek isterim, ardından da Kürdistan Bölgesi Hükümet Başkan Yardımcısı olarak bu konuda ne düşünüyorsunuz.
Biz hem kişisel ve parti düzeyinde, hem de hükümet düzeyinde, gördüğümüz ve duyduğumuz ilerlemeden, Türkiye ile DEM Parti arasında bu sorunu çözmek için yapılan görüşmelerden memnunuz. Bu gerçekten Kürdistan, kuzey, Türkiye ve bölge için bir sorun olmuştur. Bu yüzden bu süreçte ilerleme kaydedilmesinden memnunuz ve ilk günden itibaren kişisel, parti ve hükümet düzeyinde desteğimizi ve bu sürece yardım etmeye hazır olduğumuzu ifade ettik.
Türkiye'nin üst düzey yetkilileri, Süleymaniye'nin bazı taraflarla, özellikle PKK ile ilişkileri olduğunu ve bu ilişkilerin sona ermesi gerektiğini söylüyorlar. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Genel olarak Türkiye'deki bazı çevrelerde Süleymaniye ve Süleymaniye'nin Türkiye üzerindeki tehlikesi konusunda bir abartı olduğunu hissediyoruz. Bu bir tür uygunsuz baskıdır. Biz her zaman hiçbir tarafın düşmanı olmadığımızı kanıtlamaya çalıştık. Kürdistan Bölgesi, YNK ve Süleymaniye herkesin dostu olmak istiyor, hiçbir tarafla sorunumuz yok.
Rojava’nın yeni Suriye yönetimiyle ilişkilerini düzenlemek ve Kürt haklarının korunması için Kürdistan Bölgesi Hükümeti ne gibi çalışmalar yürütüyor?
Eylemlerimizle Rojava’ya hizmet etmeli ve bu süreçte destekleyici olmalıyız. Her şekilde onlara yardımcı olmalıyız, onların ihtiyaç duydukları şekilde yardımcı olmalıyız. Suriye'nin geleceği Irak ve Kürdistan Bölgesi için önemlidir. Umarız gelecekteki Suriye tüm bileşenler için olur ve hepsi huzur içinde, gururla yaşar. Tüm tarafların, Kürtler dahil, gelecekteki hükümet, parlamento ve güvenlik teşkilatı dahil yönetimin her kademsinde aktif bir temsiliyeti olur. Geçmişte gördük ki herhangi bir bileşene zulüm devleti başarısızlığa götürür. Bu nedenle, Suriye'nin tamamı için yeni bir hükümet kurmak, yeni bir anayasayı onaylamak, Suriye'nin bileşenleri arasında uzlaşma sağlamak ve Suriye'yi dünya ülkelerinden biri haline getirmek için altın bir fırsat olduğuna inanıyorum.
