İsrail'in ‘Filistin-Mısır sınırında 50 tünelin’ varlığına ilişkin iddiası, Kahire ile Tel Aviv arasında ‘tünel tartışmaları’ nedeniyle artan gerilimle ilgili soru işaretlerine yol açtı. Mısırlı parlamenterler ve siyasetçiler, iki ülke arasındaki gerilimin geleceğini ‘İsrail'in Refah'taki operasyonlarını genişletmemesine’ bağladı. Ayrıca dün (Cumartesi) ‘İsrail'in tünellerle ilgili tekrarlanan suçlamalarını’ da reddettiler.
Mısır ile İsrail arasındaki gerilim, İsrail'in 7 Mayıs'ta Mısır sınırındaki Refah'ta askeri operasyon başlatmasından bu yana artmış durumda. Mısır daha önce İsrail'in Refah'taki askeri operasyonlarını ve Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafını kontrol altına almasını ‘en sert ifadelerle’ kınamıştı. Mısır Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in sınır kapısını kontrol altına almasını ‘bir milyondan fazla Filistinlinin hayatını tehdit eden tehlikeli bir gerilim’ olarak nitelendirdi.
Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) Tel Aviv'e yöneltilen suçlamalara cevaben İsrail hükümetinin yargı danışman yardımcısı Gilad Noam Cuma günü yaptığı açıklamada, ‘sadece Refah'ta yaklaşık 700 tünel tespit edildiğini, bunların arasında İsrailli esirlerin tutulduğu Mısır'a doğru giden 50 tünelin de bulunduğunu’ iddia etti. Bu iddia, İsrail gazetesi Maariv'in Mısır'ın ‘Hamas tünellerini yok etmediğini ve sessizce hareketin yanında olmayı seçtiğini’ iddia ederek Mısır'ı eleştirmesiyle aynı zamana denk geldi.
Mayıs 2020'de Kahire, Gazze Şeridi sınırında beş kilometrelik bir tampon bölge inşasının neredeyse tamamlandığını ve ‘teröristlerin Mısır topraklarına sızdığı’ üç bin tünelin imha edildiğini duyurmuştu.
İsrail'in son suçlamaları, bu ay Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafının ele geçirilmesiyle başlayan ve Kahire'nin sınır kapısıyla ilgili olarak Tel Aviv'le koordinasyon sağlamayı reddetmesi, yardım girişi için kilit bir geçiş noktası olan sınır kapısının kapatılması nedeniyle Gazze'de yaşanan insani felaketten İsrail'in sorumlu olduğunu tüm taraflara bildirmesi ve İsrail'e karşı UAD’da Güney Afrika'yı destekleme hamlesiyle devam eden gerilim bağlamında geldi.
Mısır Temsilciler Meclisi Savunma ve Ulusal Güvenlik Komitesi üyesi Yahya el-Kadvani Şu anda tünel yok. Mısır tüm tünelleri yok etti. Mısır'ın Refah bölgesinde beş kilometre derinliğinde bir tampon bölge bulunuyor. Dolayısıyla Tel Aviv'in sözleri yalan. İsrail'in tekrarlanan iddiaları, Mısır'a ve rolüne zarar verme girişimidir. Mısır, ulusal güvenliğini korumaya ve İsrail'in her türlü ihlalini reddetmeye yönelik tutumunda kararlı olmaya devam edecektir” ifadelerini kullandı.
Mısır eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Rakha Ahmed Hasan ise yaptığı açıklamada, “Mısır yıllar önce terörle mücadele kapsamında tünelleri tamamen kapattı, etrafındaki evleri yıktı ve bir tampon bölge inşa etti” dedi. İsrail'in Gazze ile birden fazla savaş yaptığını ve daha önce tünellerden hiç bahsetmediğini ifade eden Hasan, İsrail'in iddialarını ‘Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafından kontrol etme suçunu işledikten sonra ortaya atılan iddialar, çürük gerekçeler ve bahaneler’ olarak nitelendirdi.
İsrail'in iddiaları Kahire ile gerilimi artırırken, Hasan ‘İsrail'in gerilimi daha da artırması halinde diplomatik ilişkilerin azaltılabileceği’ öngörüsünde bulundu. Hasan, “50 tünel iddiası, Refah Sınır Kapısı’nda Mısır-İsrail koordinasyonunun yeniden başlaması ve insani yardımın başka bir sınır kapısından girmesi için anlaşmaya varılması gibi İsrail'in iddialarına bir yenisini daha ekliyor ki bunların hepsi medyatik iddialar ve İsrail'in ihlallerini örtbas etmeye yönelik uygulamalarıdır” dedi.
İki ülke arasındaki ilişkilerde mevcut gerginliğin geleceğine gelince Hasan, bunun, ‘ABD'nin İsrail tarafına baskı yapma ve Gazze Şeridi'nde ateşkes müzakerelerine geri dönme rolüne bağlı olduğunu’ düşünüyor.
Mısır'daki el-Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi uzmanlarından Dr. Beşir Abdulfettah, İsrail'in iddialarının ‘Tel Aviv'in Mısır'ın UAD'daki son hamlesinden duyduğu memnuniyetsizlik ışığında İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki eylemlerini örtbas etmek için tekrarlanan girişimler’ olduğunu söyledi.
Konuya ilişkin Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulfettah, “İsrail yasal ve uluslararası olarak kuşatıldığını hissediyor ve Mısır'ın buna göz yumacağını düşünüyor. Ancak Mısır'ın pozisyonu net. Bu yüzden Kahire'nin üzerindeki baskısını hafifletmeye çalışıyor” değerlendirmesinde bulundu. Abdulfettah, İsrail'in girişimlerinin “Tel Aviv'in Refah'taki varlığını meşrulaştıramayacağını ve Kahire ile ilişkilerdeki gerginliği artıracağını, ancak bu gerginliğin çatışmaya varmayacağını” ifade etti.
Mısır-İsrail gerginliğinin ‘siyasi, hukuki ve diplomatik çekişmelerle sınırlı olduğunu, daha da gerginleşmesi halinde ekonomi ve turizm alanlarında kararlar alınacağını’ belirten Abdulfettah, iki ülke arasındaki ilişkileri düşürme kararının ‘İsrail'in gerginliği artırmaya devam etmesi halinde daha sonraki bir aşamaya erteleneceğini’ söyledi. Abdulfettah, “ABD'nin Tel Aviv üzerinde baskı uygulayacağına inanıyorum” ifadesini kullandı.
