Türkiye Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi seçimlerine ittifakla girmeye hazırlanan Ak Parti ile MHP, sistemin yasal çerçevesi konusunda da uzlaştı.
Habertürk'ten Saliha Çolak ve Volkan Yanardağ'ın edindiği bilgilere göre yarın TBMM’ye sunulacak 26 maddelik paket, üç bölümden oluşuyor. Düzenlemede seçim ittifakı, seçim güvenliği ve yerel seçimler ile ilgili maddeler yer alıyor.
Pakette yer almayan ancak siyasi görüşmelerle netleşecek AKP-MHP ittifakına üçüncü bir partinin katılıp katılmayacağı konusunda ise “görünmez ortak” formülü konuşuluyor. Buna göre AKP ve MHP, pusulada ittifak partileri olarak görünecek. BBP gibi küçük partiler ise AKP ile yapacakları pazarlık sonucunda alacakları kontenjana göre belirlenecek ismi AKP listelerinden aday gösterecek.
Baraj Kalıyor
Üçüncü bir partinin ittifaka katılmasına sıcak bakmayan MHP, başka partilerin ancak ittifakın iki ana partisinin çatısı altında seçime girebileceği tezini savunuyor. MHP’nin “İttifakı oluşturan A ve B partilerinin yanında bir ‘n’ konulmadığı” yolundaki uyarısına AKP’den de destek geldi. AKP kaynakları, BBP gibi küçük partilerin bu ittifakta “milli ve yerli” unsurlar olarak yer alabileceğini ancak, bu partilerin milletvekili çıkarmaları güç olduğundan AKP’nin listelerinden aday göstermelerinin gündemde olduğunu belirtiyor.
Oy Pusulasında Akp-Mhp Beraber Görünecek
Bu durumda oy pusulasında ittifakın altında sadece AKP ve MHP görünecek. Ancak BBP, AKP listelerinde anlaştığı sıralarda ve sayıda vekil adayları gösterecek. Bu da geçmişteki gibi hülle yoluyla yapılan ittifak ile yasal ittifakın birlikte uygulanması anlamına gelecek. “Görünmez ortak” formülüne MHP de sıcak bakıyor.
Merak edilen konulardan biri de pusulada ittifakın nasıl yer alacağı. Bu konuda Milli Mutabakat Komisyonu, Avrupa’daki örnekleri dikkate aldı. İttifak istenirse bir isimle istenmezse "ittifak" başlığı altında pusulada "tek parti gibi" yer alacak. İttifak, partiler tarafından Yüksek Seçim Kurulu’na bildirilecek. İttifak kutucuğunda bu başlık ya da ittifakın ismi altında partilerin amblemleri yer alacak. İttifaka giren partilerde sayı sınırı olmayacak. Seçime ittifakla giren veya tek başına giren partiler için baraj yüzde 10 olacak. İttifakın toplam oyunun yüzde 10’u geçmesi gerekecek. Seçimlerde mevcut yüzde 10 barajı ve d’hont sistemi aynen korunacak. 2019 sonrasında hem baraj hem de seçim sisteminin değiştirilmesi için çalışma yapılacak. Yüzde 3’lük Hazine yardımı konusunda değişikliğe gidilmeyecek.
100 bin seçmenin imzasıyla cumhurbaşkanı adayı gösterilmesinin noter aracılığıyla yapılıp yapılmayacağı da önümüzdeki sürece bırakıldı. Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin düzenlemeler daha sonra hayata geçirilecek.
Yerel Seçimlere Yönelik Düzenlemeler De Olacak
Gelecek yıl mart ayında yapılacak mahalli idareler seçimini etkileyecek yasal düzenlemelerin bir yıl öncesinden yapılması gerekiyor. Bu nedenle pakette yerel seçimlere dönük değişiklikler de olacak. Bu değişikliklerin 24 Mart’a kadar yasalaşması gerekiyor. Buna göre, belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği ve muhtar seçimlerinde de seçilme yaşı 18’e düşürülecek. Seçilme yeterliliğini taşımadığı anlaşılan muhtarların yerine ara seçime gidilmeyecek. Seçimde en çok oyu alan ikinci aday muhtarlık görevini üstlenecek. Belediye başkanı, meclis üyelikleri ve muhtarlık için ayrı ayrı kullanılan oy pusulaları tek zarfa konularak sandığa atılacak. Böylece oy pusulasının yanlış zarfa konulması nedeniyle oyların geçersiz sayılmasının önüne geçilecek.
