Bütün gözler ve kulaklar 5 Mart’ta Moskova’da yapılan Putin-Erdoğan zirvesine çevrilmişken Şam’dan ilginç bir mesaj yayınlandı.
Normalde bu mesajın Moskova’daki zirveyle, İdlib’le ilgili olması beklenirdi.
Ama öyle olmadı.
Mesaj Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’dan geliyordu ve doğrudan Suriye Kürtleri ile ilgiliydi.
Esad, Rus Devlet TV’si Rossiya 24’e verdiği bir röportajda, “Kürtlerle Türkiye'ye karşı ortak savaş dışındaki bir hususta anlaşmayız” diyor ve Kürtlerin Suriye’ye ait olduklarını kanıtlamak için İdlib sahasında Türkiye'ye karşı savaşması gerektiğini söylüyor.
Bu kadarla da kalmıyor. Ülkesindeki Kürt sorununun, ‘Yalan ve hayal’ ürünü olduğunu öne sürerek ve bütün tarihi gerçekleri elinin tersi ile iterek, Kürtlerin Türkiye’nin baskısı nedeniyle kuzeye yerleştiğini ileri sürüyor, “Biz de onları Suriye’de misafir ettik” diyor.
Bu açıklama Rusya aracılığıyla Suriye hükümeti ile DSM (Demokratik Suriye Meclisi) ve Özerk Yönetim arasında başlayacak görüşmeler için hazırlık yapılan bir döneme denk gelmesi açısından da önem taşıyor.
Moskova ayrıca, kurulacak Anayasa masasına Kürtleri de dahil edebilmek için buna karşı çıkan Ankara’yı ikna edebilmenin olanaklarını araştırıyor.
Kürtlerin Suriye’nin yeniden yapılandırılmasında önemli bir güç olarak mutlaka yer alması gerektiğini savunuyor.
Bunu da Kürtleri çok sevdiği için yapıyor değil.
Kürtlerin kuruluşuna katılmadığı yeni Suriye’nin daha baştan parçalanacağını, kurulsa da ayakta kalmasının zor olacağını gayet iyi biliyor.
Rusya’nın Suriye’de, Ortadoğu’da ve Doğu Akdeniz’de kalıcı olmasının yolu mümkün olduğu kadar tek parça bir Suriye’den geçiyor.
Durum böyleyken, Kürtlerin sert tepkiler gösterdiği Esad’ın bu son açıklamaları Moskova’yı da rahatsız edecek gibi görünüyor.
Çünkü, Kürt gerçeğini tümüyle inkar eden ve ülkenin üçte birine hakim bir gücü yok sayan Esad’ın da bu şartlarda, Ankara gibi Kürtleri masanın dışında bırakmak istediği ortada.
Ankara ile Şam Arasında Fark Yok
Böylece Kürt düşmanlığında, Kürtlerin kendilerini yönetebilmek için herhangi bir statüye sahip olmamaları konusunda Ankara ile Şam arasında bir fark olmadığı iyice ortaya çıkmış bulunuyor.
Bu gerçek zaten biliniyordu ama Kürtlerin, özellikle son beş yıldır, başta IŞİD ve diğer cihatçı çetelerden temizlediği topraklarda, o bölgelerin halklarıyla birlikte oluşturduğu özerk yönetimler gerçeği gözüne alındığında, Şam’la görüşmelerin farklı olacağı beklentisi vardı.
Zaten kendilerinin Suriye’nin bir parçası olduğunu belirterek Şam’la bir noktada uzlaşmaya varılabileceğini söylüyorlar.
Tek istekleri, Şam yönetiminin Kuzey Suriye’de oluşturulmuş olan özerk yapıyı ya da benzer bir yerinden yönetim modelini kabul etmesi.
Dokuz yıldır süren iç savaştan sonra gelinen noktada, hiçbir şey olmamış gibi 2011 yılının şartlarına dönmek elbette mümkün değil.
Kürtler ve SDG (Suriye Demokratik Güçleri) artık uluslararası meşruiyete ve desteğe sahip bir güç olarak Suriye topraklarının üçte birinde, kendi yönetim modellerini uygulayarak yeni ve demokratik bir yaşam biçimi oluşturmanın çabasındalar.
Özellikle IŞİD’le savaşırken ve Suriye topraklarını bu çeteden temizlerken ABD’den aldıkları askeri destek sayesinde önemli bir askeri güce sahip oldukları da bir gerçek.
Şam’la Kamışlo (Özerk yönetimin merkezi) arasında yapılan görüşmelerde Kürtler ve DSG, bu askeri gücün aynı şartlarla Suriye ordusunun bir parçası olmasını kabul edebileceklerini de açıkladılar.
Söyledikleri şu:
Yeni bir Suriye kurulacaksa eski Suriye’ye ilişkin bütün yapıların, anlayışların ve uygulamaların da değişmesi gerekir.
Dolayısıyla Şam’ın, Kürtler ve diğer Kuzey Suriye halkları ile ilişkileri de daha farklı olmak durumundadır.
Gerçekler ve beklentiler böyledir ama Esad’ın son açıklamaları bu gelişmeleri ve değişimi yok sayar gibidir.
Esad hala Rojava'daki Kürtlere vatandaşlık hakkı tanıdıklarını söylemektedir.
Vatandaşlıktan çıkarttığı Kürtleri hatırlatırcasına bir lütufta bulunmuş gibi konuşmaktadır.
Esad, “Kürt meselesi diyorlar, Suriye’de Kürt meselesi diye bir şey yoktur.” dedikten sonra tarihi yeniden yazmaya yöneliyor.
“Suriye’nin kuzeyinde (Rojava’da) yaşayan Kürtler geçtiğimiz yüz yılda Türkiye’nin baskıları sonucu kuzeye yerleşmişlerdir, biz de onları misafir olarak ağırladık. Kürt, Ermeni ve diğer farklı gruplar da Suriye’ye yerleşti. O zaman hiç sorunları yoktu. Aynı zamanda farklı bileşenler de ülkede bulunuyor. Bizim onlarla sorunumuz yok, neden Kürtlerle olsun? ‘Kürt meselesi’ deniliyor. Bence bu terim doğru değildir, bu bir hayal ve yalanın ürünüdür.”
Esad Ankara'ya Mesaj Gönderiyor
Ama unutmayalım ki buna Esad kadar Ankara da karşı ve Kürtlerin Suriye topraklarında da olsa herhangi bir statü kazanması kesinlikle istenmiyor. Üstelik Türkiye’de şimdi yeniden, “Kürt sorunu yoktur” politikası giderek nerdeyse, “Kürt yoktur” noktasına doğru ilerliyor.
TSK’nın çeşitli bahanelerle Suriye topraklarına girip, sınırlarının ötesinde bir ‘Kürt koridoru’ kurulmasın diye bazı bölgeleri işgal etmesinin temel nedenlerden biri de zaten bu.
Dolayısıyla Esad bir anlamda Ankara’ya da bir mesaj göndermiş oluyor.
“Sorun Kürtlerin herhangi bir statü kazanmaması ve baskı altında, zorla asimile edilmesi ise gelin işbirliği, güç birliği yapalım” der gibi…
Mesele Kürt düşmanlığı olunca aynı anlayıştaki iki ülke, iki lider niye anlaşamasın?
Böyle önemli bir meselede kişisel kızgınlıkların, kırgınlıkların sözü bile olmaz!
Haydi Ankara… Esad’ın çağrısına cevap vermenin tam zamanı.
