Çözüm Süreci’nin tekrar çatışmalı ortama evirilmesiyle keskinleşen taraflar ve ortaya çıkan ağır bilançonun bölgeyi etkilemesi nedeniyle, ABD ve Batı’nın tekrar diyalog sürecine geçilmesi için çağrı yapmaktan öteye geçip, masaya oturma koşullarının oluşması arayışlarına girdiği belirtiliyor. Bu bağlamda Ankara ve çeşitli Batılı başkentler KBY Başkanı Barzani’nin devreye girmesi için girişimlerde bulunuyor. Barzani’nin de arabulucu olmak için Kandil’in onayı ve garantisinin gerekli olduğunu ifade ettiği bildiriliyor. HDP milletvekilleri de Barzani’nin bölgedeki önemli bir aktör olması nedeni ile arabulucu olması halinde olumlu bir rol oynayacağı kanısında.
BasHaber / BasNuçe gazetesinin bugün çıkan 102. Sayısında Mustafa Ergün imzalı haberde, Çatışmalı sürecin bölge istikrarını ve IŞİD’e karşı verilen mücadeleyi sekteye uğratması ihtimali, sorunun diyalogla çözülmesi yönündeki ısrarı da güçlendirdiği ifade ediliyor. Bölgedeki çatışmaların Ortadoğu’yu yakından ilgilendirmesi nedeniyle zaman zaman ABD ve AB sorunun diyalogla çözülmesi için taraflara çağrıda bulunurken, diyalog sürecinin başlatılması ve tarafların ikna edilmesi için girişimlerin olduğu da kulislerde konuşuluyor. Bölgenin siyasi, ekonomik ve kültürel yapısını doğrudan ilgilendiren mesele, batı kamuoyu ve çatışmalı süreçten kötü etkilenen devletlerin bir an önce çözüme kavuşmasını arzuladığı bir hal aldı. Hükümet tarafından da alçak sesle dillendirilen Çözüm Süreci’ne dönüş, HDP kanadında da arzulanıyor.
Taraflar arasındaki özel ve konjonktürel nedenlerden dolayı arabuluculuk üstlenecek birincil aktörlerden biri olan Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) Başkanı Mesud Barzani’nin devreye girmesi için kulislerin yapıldığı ve ABD’nin bu yönde girişimlerinin olduğu iddiasını HDP milletvekilleri BasHaber’e değerlendirdi.
Adem Geveri: Barzani çözümde önemli bir aktör
HDP Van Milletvekili Adem Geveri, KBY Başkanı Mesud Barzani’nin hem ABD’nin müttefiki hem de Ortadoğu’da önemli bir aktör olduğuna dikkat çekerek, “Sayın Barzani’nin AKP ile işbirliği içinde olması doğal olarak karşılığı olan bir aktör olduğunu gösteriyor” dedi. HDP’nin alternatif bir parti olduğunu söyleyen Geveri, “İki komşu halk olarak yaşama iradesinin artık konuşulabileceği ifade ediliyorken, Meclis’te üçüncü büyük partiye psikolojik baskı uygulanıyor. Dokunulmazlıklar ile birlikte büyük bir parti Meclis dışına itilmeye çalışılıyor. Daha daha kötüsü Türkiye’nin ana muhalefeti olan ve bu devletin kurucu partisi olan CHP’nin genel başkanı başkanlık sisteminin kanlı bir sürece sebep olacağını iddia ediyor” dedi. Kürd sorunu yanında demokratik gelişmelerin tehlikeye girdiği bir ülkede ABD ve AB’nin buna göz yummayacağını belirten Geveri, kaygıların ciddi anlamda bir endişeye sebep olduğunu söyledi. Kürd sorununda olumlu katkısı olacak kişi olarak Barzani’nin devreye girmesinin algılanan bir gerçeklik olduğunu sözlerine ekledi.
’ABD Erdoğan’ı baskılamaya çalışıyor’
Geveri, ABD tarafından Türkiye’deki demokrasiye bir müdahalenin yapılmayacağını söyleyerek, “ABD eskiden Türkiye ve Ortadoğu’daki darbelerin destekleyicisi ve organizatörüydü. Ama Ortadoğu’da dengeler değişti. Demokrasiye yönelik ciddi beklentiler ve diğer taraftan ciddi muhalefet ve kaoslar ve savaşlar söz konusu. Bu işin şakası yok. Her halükarda ABD dengeli davranıyor. Bu anlamda bir darbe girişimini desteklemekten öte Türkiye’de meşru demokratik yöntemlerle ya da siyasi aktörlerden destek isteyerek Türkiye’de krize sebep olan hem AKP hükümetini ve Erdoğan’ı baskılamaya çalışacaktır. Bunun emarelerini yakında göreceğiz” diye konuştu. KBY Başkanı Mesut Barzani’nin bu noktada daha fazla girişken olması ve arabuluculuk yeteneğini kullanması gerektiğini belirten Geveri, “Umut ediyoruz ki bu diplomatik temaslar bir an önce başlar. Savaşın bir an önce bitmesine vesile olur” dedi.
Ali Atalan: Barzani’nin devreye girmesinden memnuniyet duyarız
Kürd meselesinin çözümü için mevcut durumdan hareketle dışardan üçüncü bir tarafın müdahil olmasının şart olduğunu dile getiren HDP Batman Milletvekili Ali Atalan, “Taraflar birbirlerine karşı çok sert. Mutlaka üçüncü bir taraf gerek” dedi. “Barzani’nin arabuluculuk rolünü üstlenmesinden memnuniyet duyarız“ diyen Atalan, “Kürd halkının ezilmesine, katliamlardan geçmesine göz yumulamaz. Sayın Barzani’nin bu konudaki çalışmaları çok önemlidir” diye konuştu.
‘Kürdlerin gelecek için ortaklaşması gerek‘
Atalan, “IŞİD gibi cihadi örgütlerin güç kazanmaması için Kürdlerin arasında var olan anlaşmazlıkların giderilmesi gerekiyor. Rojava, Güney güçlerinin mutlaka bir çizgide ortaklaşması gerekiyor. Hem kendilerine düşman olanlar için hem de Kürd halkının geleceği için ortaklaşmanın olması gerekir. Bu savaşın hem Türkiye, hem Kürdlere ekonomik olarak da zarar verdiği açıktır. Bunun zararı milyarlarca dolar düzeyinde hesaplanabilir. Başur ile olan ekonomik ticaret hacminin düşmesi, sıkıntılara yol açması gibi durumlar olur. Büyük ekonomik külfetler zararlara yol açar. Sayın Barzani’nin hem ulusal açıdan hem IŞİD’e karşı verilen mücadele açısından hem de ekonomik açıdan bu konuda aktif rol alması en doğru olanıdır” ifadelerini kullandı.
Lezgin Botan: Barzani ağırlığını koyarsa çözülür
Çözüm Süreci’nin tekrar başlaması için bir takım girişimlerin olduğunu söyleyen HDP Van Milletvekili Lezgin Botan, daha önce Başbakan Davutoğlu’nun bu yönde açıklamaları olduğunu ifade ederek, askeri açıdan bir çözümün olmayacağının altını çizdi.
Bölgedeki çatışmaların, IŞİD’e yaradığının altını çizen Botan, “Kürd illerindeki savaştan dolayı, Kürd güçlerin IŞİD üzerinde kurduğu baskı hafifliyor. KBY’deki ekonomik buhranın bir nedeni de Kürd illerindeki savaşın derinleşmesidir. Neticede KBY – Türkiye ticareti bundan zarar görüyor. Bu anlamda Sayın Barzani’nin devreye girmesi KBY’deki ekonomiyi de rahatlatır” dedi. Barış için dönülmez bir noktada olmadıklarını söyleyen Botan, “Ben barışa olan umudumu yitirmedim. KBY siyasal liderliği, Barzani gereken düzeyde ağırlığını koyarsa, ben bu işin hal olacağını düşünüyorum. Çünkü uluslararası aktörler IŞİD’e karşı savaşan Kürdlerin ne kadar kritik bir role sahip olduğunu da gördüler” diye konuştu.
‘Dünyanın özgür Kürdistan’a ihtiyacı var’
Botan, ayrıca Ortadoğu’daki çatışmaların ABD’nin işine gelmediğini de vurguladı. Kürdlerin Ortadoğu’da kritik bir role sahip olduğunu belirterek, “ABD Kürdleri müttefik olarak görüyor artık. Kürdlerin dışında ciddi bir etkin rol oynayabilen başka bir güç yok. Bundan dolayı hem Avrupa hem de ABD Kürdleri doğal bir müttefik olarak görüyor” dedi.
“Paris’in, Berlin’in, Viyana’nın savunması Hewler, Kobani ve Heseke’den geçiyor“ diyen Botan şöyle devam etti: “Dünya bunu da anlamaya başladı. Kürdler bu barbarlara yenilirse ve bunlar Avrupa’ya giderse neler yapabileceklerini de biliyoruz. Paris’teki Çharlie Hebdo meselesini biliyoruz. Tüm dünyanın mücadelesini YPG, Peşmerge ve Gerilla sırtlamış durumda. Kürdlerin büyük bir ekonomisi ve büyük silahları da yok. Kürdler insanlık değerlerine iman ettikleri için direniyorlar. Bu çetelere karşı devletler duramadı. İnsanların umutsuzluğa kapıldığı bir dönemde Kürdler bir kurtarıcı olarak direndiler ve bedel ödediler. Dünyanın Özgür Kürdistan’a artık ihtiyacı vardır. Kürdlerin de buna göre politika üretmeleri gerekir. Kürdlerin bunun için enerji ve kafa yorması gerekir.
