Birkaç yıl öncesine kadar Irak, Visa ve Mastercard için küçük bir pazardı.
2023 başında ABD merkezli finansal hizmet şirketleri, uluslararası işlem rakamlarında ayda yalnızca 50 milyon dolarlık seviyelere ulaşabiliyordu. Nisan ayına gelindiğindeyse 1,5 milyar dolar görüldü.
Konuyu haberleştiren Wall Street Journal (WSJ), söz konusu değişimin ardında Iraklı milis örgütlerin olduğunu bildirdi.
Belgelerin yanı sıra ABD ve Iraklı yetkililere dayandırılan haberde ABD'nin bankacılık sistemindeki bir boşluğu 2022 sonunda kapatmasının ardından bu örgütlerin yeni bir yol geliştirdiği aktarıldı.
Eski yöntemle yıllar boyunca İran'dan destek alan milislerin, yeni dönemde Visa ve Mastercard'la anlaşma sağlayan Irak bankalarıyla işbirliği yaptığı vurgulandı.
Yeni metot, Irak'ın resmi ve gayriresmi dolar kurları arasındaki farka dayanıyor. Irak'tan yüklü bakiyeye sahip bir banka kartı edinen kişi, başka bir ülkede ATM'den dolar çekiyor veya piyasadan dolar satın alıyor. Sonra ülkesine gelip bu dolarları karaborsada yüksek kurdan yeniden Irak dinarına çeviriyor. Böylece yüzde 21'e varan oranlarda kâr ediliyor.
Amerikan gazetesi, bu yöntemin Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Türkiye ve Ürdün başta olmak üzere çeşitli Ortadoğu ülkelerinde hayata geçirildiğini bildirdi.
Bir başka yöntem örneği de şu: BAE'deki bir mağazada alışveriş yapmış gibi görünen bir kişinin hesabından para çekiliyor. Mağazalar yüzde 5 komisyon karşılığında çektikleri parayı nakit olarak müşterilerine elden veriyor.
WSJ'ye göre BAE'deki yabancı kart işlemlerinin yüzde 20'si Irak menşeli kartlarla yapılıyor.
Riskli görülen piyasalardaki uluslararası işlemlerde yüzde 1'le 1,4 arasında değişen komisyon alan Visa ve Mastercard da para kazanıyor.
2023'te bu yöntemi kullanan Iraklıların toplam 450 milyon dolar kâr ettiği, şirketlerin kasasına da 120 milyon dolara yakın para girdiği aktarılıyor.
2024'te yüzde 60'a varan oranlarda yükselen işlem hacmiyle birlikte kazancın da arttığı tahmin ediliyor.
ABD Hazine Bakanlığı'nın 2024 sonbaharındaki uyarısının ardından Visa ve Mastercard'ın harekete geçmesi aylar sürdü. Bu yıl başlarında aylık işlem hacminin 400 milyon dolarla 1,1 milyar dolar arasında değiştiği ifade edildi.
WSJ'nin kaynakları, kısa süre önce Irak'ın aylık 300 milyon dolar işlem hacmi sınırı getirdiğini söylüyor. Kart başına aylık 5 bin dolarlık limit de yürürlüğe kondu.
Ayrıca Washington, Irak Merkez Bankası'ndan 200 bini aşkın kartı iptal etmesini istemiş.
Amerikan gazetesi, kamuoyuna yansıdığı kadarıyla Visa ve Mastercard hakkında konuya dair bir soruşturma başlatılmadığını da bildirdi.
