HDP Şırnak milletvekilleri Hasan Özgüneş, Hüseyin Kaçmaz ve Nuran İmir, 4-12 Eylül 2015 tarihlerinde Cizre’de uygulanan sokağa çıkma yasağı sırasında ölen 21 sivile ilişkin Meclis Araştırma Komisyonu açılması için önerge verdi. Öldürülen siviller arasında aralarında henüz 35 günlük olan Muhammed Tahir Yaramış ile 10 yaşındaki Cemile Çağırga da bulunuyordu.
Uluslararası Sözleşmeler Hatırlatıldı
HDP’li vekiller sundukları önergede, “Cizre’de yaşanan yaşam hakkı ihlallerine dair yürütülen soruşturmaların bütün aşamalarında dava sürecinin uluslararası insan haklarına uygun, kamuoyunu tatmin edecek bir şekilde adil ve şeffaf yürütülmesi amacıyla Anayasa’nın 98’inci, TBMM İçtüzüğü `nün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis Araştırması açılması” talep edildi.
Önergede, Türkiye’nin 1954 yılında imzalayarak taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) temel maddeleri olan ‘yaşam hakkı’, ‘hak arama özgürlüğü’, ‘adil yargılama hakkı’, ‘suç ve cezaların kanuniliği’ vd. maddelerini yerine getirmekle mükellef olduğu hatırlatıldı.
Sokağa çıkma yasakları ve yaşanan ağır hak ihlallerin üzerinden 6 yıl geçmesine rağmen Şırnak’ın Cizre ilçesinde yaşamını yitirenlere ilişkin açılan soruşturmaların çoğu takipsizlikle sonuçlandığı belirtilen önergede, “Birçok davada da sanıklar hakkında daimi arama kararı verilerek faillerin bulunamadığı öne sürülmüştür. Yaşanan ölümlere ilişkin açılan davaların çoğunda net deliller olmasına rağmen deliller göz ardı edilerek takipsizlik kararları verilmiştir” ifadeleri yer aldı.
"Cezasızlıkla Sonuçlanamaz"
Onlarca soruşturmanın sonuçsuz kaldığı ve çoğunun takipsizlikle sonuçlandığı davalarda yaşananların sadece hukuksuzluk değil, aynı zamanda bir insanlık suçu olduğunun altı çizilen önergenin devamında şunlar kaydedildi: “Yaşanan bu insanlık suçu ‘faili meçhul’ diye kabul edip, üstü örtülerek cezasızlıkla sonuçlandırılamaz. 6 yıl önce yaşanan sokağa çıkma yasakları sırasında ve sonrasında yaşamını yitirenlere ilişkin davalara sağlıklı bir hukuki sürecin işletilebilmesi, bu hukuksuz süreçlerin son bulması yargının şeffaf bir şekilde işlemesi için bu insan hakları ihlallerini tespit etmek ve alınacak önlemlerin saptanması amacıyla Araştırma Komisyonu kurulması elzemdir.”
Yasak sırasında katledilen 21 kişinin isimleri şöyle:
“Mehmet Emin Levent (21), Hacı Ata Borçin (70), Gadban (Xetban) Bülbül (78), Sait Çağdavul (19), Muhammed Tahir Yaramış (35 günlük), Cemile Çagırga (10), Osman Çağlı (18), İbrahim Çiçek (80), Meryem Süne (53), Özgür Taşkın (17), Seyit Eşref Erdin (59), Zeynep Taşkın (18), Maşallah Edin (35), Mehmet Sait Nayci (17), Selman Ağar (10), Bünyamin İrci (14), Mehmet Dökmen (71), Bahattin Sevinik (50), Suphi Saral (50), Mehmet Erdoğan (75) ve Şahin Açık (70)”
