Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) geçen yıl Batı Kürdistan’ın (Rojava) Efrin kentine girmesinden sonra Fırat’ın doğusuna da operasyon yapacaklarını açıklamıştı.
Türkiye bir kez daha Fırat Nehri'nin doğusunda YPG'nin öncülüğünde bulunduğu Demokratik Suriye Güçleri’ne (DSG) yönelik operasyonu gündemine alırken, Erdoğan bunu Rusya ve ABD ile konuştuklarını söyledi.
ABD Savunma Bakanı Mark Esper ise dün yaptığı açıklamada, Türkiye'nin olası bir operasyonunu kabul etmeyeceklerini ve ABD’nin DSG’yi terk etmek gibi bir arzusu olmadığını duyurdu.
Türkiye Fırat’ın doğusunda 30 kilometre derinlikte bir güvenli bölge istiyor. ABD 15 kilometre, DSG ise bu alanın 5 kilometrelik alanda olmasını istiyor.
ENKS: Operasyon Değil Huzur İstiyoruz
Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) Dış İlişkiler Komitesi Üyesi İbrahim Biro, Türkiye’nin Fırat’ın doğusuna herhangi bir operasyon yapmasını istemediklerini ifade ederek, “ABD denetiminde istikrarlı bir bölgenin oluşmasını istiyoruz” dedi.
K24’e konuşan Biro, şunları söyledi:
“Görüşmeler Türkiye ile ABD arasında diploması düzeyinde gerçekleşiyor ama biz ENSK olarak bölgede bir savaş istemiyoruz. Bölgede bizim de içerisinde yer alacağımız yeni bir idari sistemin oluşturulmasını istiyoruz. Bölge halkı da bölgede Türkiye ile YPG arasında bir savaşın çıkmasını istemiyor artık bölgeye huzurun gelmesini istiyor. Bu bizim de isteğimizdir. Biz ENKS olarak hiçbir zaman Türkiye’nin bölgeye operasyon yapmasını istemiyoruz ve böyle bir açıklamamız olmamıştır.”
“ABD’nin denetiminde istikrarlı bir bölge olmasını istiyoruz” diyen Biro, “Bu bölgede herhangi bir çatışma yaşanmasını istemiyoruz. Sadece 5-15 ya da 30 kilometre için değil, hiçbir şekilde hiçbir bölgede çatışmaların olmasını istemiyoruz. Ayrıca Suriye rejiminin bölgeye dönmesine de karşıyız. Fırat’ın doğusuyla ilgili ABD ile Türkiye arasında nasıl bir sonuç çıkar bilmiyorum ama biz Kürtler olarak bölgemizde bir savaşın çıkmasını istemiyoruz.”
Ali Semin: Türkiye'nin İki Amacı Var
Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) Araştırma Koordinatörü Ali Semin, Türkiye’nin operasyon yapmada iki amacının olduğunu ifade ederek, bunların birisinin kendi sınır güvenliğini sağlamak olduğu, ikicisinin de PYD’nin bölgeden çıkarılması olduğunu söyledi.
K24’e konuşan Semin, Türkiye’nin Rojava'da YPG’nin istediği özerk bir yapının ortaya çıkmasını istemediğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Türkiye burada sadece güvenli bölge istemiyor. Hedef PKK’nın Suriye uzantısı olan YPG’nin kurmuş olduğu yapılanmayı ortadan kaldırmak. Çünkü bu Türkiye için büyük tehlikedir. Bir de Türkiye mültecileri bu bölgelere göndermek için de operasyon yapmak istiyor. ABD ile Türkiye arasında devam eden görüşmelerde uzlaşmanın çıkmasını ben mucize olarak görüyorum. Eğer bir iki ülke arasında her hangi bir anlaşma çıkmasa Türkiye hemen Fırat’ın doğusuna bir operasyon yapmaz. Ama sınırlı bir operasyon yapmasını bekliyorum.”
ABD’nin, Türkiye’nin blöf yaptığını düşündüğünü söyleyen Semin, “Yani Türkiye’nin bu kararından geri adım atacağını düşünüyor. Nedeni de şu: ABD, Türkiye’yi 15 kilometre mesafesinde ikna etmek istiyor ama Türkiye bunu istemiyor. Çünkü daha önce Türkiye ABD ile Minbic mutabakatını yaptı ve ABD bunları yerine getirmedi. Türkiye bunu oyalama taktiği olarak görüyor. İki ülke arasında bir güven bunalımı var. Özellikle ABD’nin YPG’ye verdiği silahlar konusunda. Şimdi bu güvensizlik ortamında anlaşmak mümkün değil. Onun için öyle ya da böyle Türkiye sınırlı bir operasyon başlatacak” dedi.
“Türkiye ABD ile karşı karşıya gelme noktasına gelmiş” diyen Semin, “Türkiye ya ABD’nin oluşturmak istediği bölgeyi kabul edecek ya da operasyon yapıp ABD’ye de operasyon yaptığını gösterecek. Eğer 15 kilometreyi kabul ederse, ‘Türkiye bir daha Suriye’de güvenli bölge istiyorum, kendi sınırlarımı koruyorum’ deme hakkını da kaybedecek” yorumunda bulundu.
"YPG İle Karşı Karşıya Gelme İhtimali Yüksek"
Ali Semin, Türkiye’nin operasyon yapması ahlinde YPG ile karşı karşıya gelme ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor:
“YPG, Türkiye’ye karşı ne kadar direnebilir. Biz bunu Afrin’de gördük. YPG de Türkiye ile karşı karşıya gelmek istemez. Eğer ABD ve uluslararası koalisyon YPG’yi desteklemezse Türkiye’nin askeri olarak YPG’yi bölgeden temizleme gücü var. Ayrıca Türkiye Fırat’ın doğusuna operasyon yaptığı zaman tek başına girmeyecek. Türkiye aslında operasyona destek verecek. TSK’nın desteklediği Özgür Suriye Ordusu ile birlikte bu operasyonu başlatacak. Türkiye’nin elinde şu anda ciddi sayıda ÖSO mensubu var. Yani operasyonun öncüleri ÖSO olacak.
Kanaatimce Türkiye 15 kilometreyi temizler. Türkiye, İran ve Rusya; Suriye’nin toprak bütünlüğünde, YPG’nin ya da bir Kürt oluşumunun oluşmaması konusunda mutabıklar. Rusya da şüphe ediyor ama İran ve Türkiye istemiyor böyle bir oluşumu. ABD tek başına güvenli bölge kurarsa Suriye’yi bölecektir. Türkiye ve İran için de tehlike daha da büyür.”
