Zagros Dağları’nın Kürdistan Bölgesi sınırlarında yer alan Şenadar Mağarası, 1950’lerden bu yana keşfedilen en az 10 Neandertalin sığınacağı bir yer haline gelmişti.
2014’te Şanedar Mağarası’na giden araştırmacılar, Neandertallere ait yeni kemiklere ulaştı. Elde edilen bir iskeletteki yaralar, bu Neandertalin yaşam savaşı için yardıma muhtaç olduğunu gösteriyor.
Aynı zamanda, bir başka iskelette ise polen kalıntıları gözlemlendi. Bu eşine az rastlanır bulgu, o güne kadar vahşi olduğu düşünülen Neandertallerin yeni bir perspektifle ele alınması gerektiğini gösterdi.
Neandertaller ile ilgili makalesi 1975’te Science dergisinde yayımlanan ekskavatör Ralp Solecki, söz konusu bulgulara ilgili şunları söyledi:
“Bedenler, arkaik döneme ait olsa Neandertallerin buna benzer eylemleri oldukça modern.”
Öte yandan, bazı bilim insanları polenlerin gömme işlemi esnasında kullanılan çiçeklere ait olup olmadığını, bir başka kesim ise Neandertallerin ölüleri bilinçli bir şekilde gömüp gömmediğini sorguluyor.
Liverpool John Moores Üniversitesi’nde arkeolog ve ekibin yardımcı liderliğini üstlenen Christopher Hunt ise şunları söyledi:
“Şanedar Mağarası, kimi zaman tartışmaya yol açan kanıtları içerse de bu kanıtların çok önemli olduğunu düşünüyorum. Şimdiye kadar ortaya konan kanıtların hepsi eski. Dolayısıyla, meselenin ana ekseninde Solecki’nin gömme işlemine ve ritüellere yönelik varsayımlarını test etmek yatıyor.”
Keşfedilen kalıntılarla ilgili bilgi veren Hunt, “Solecki, kalıntıların 80 yıllık olduğunu düşünüyor, fakat Oxford Üniversitesi’nde gerçekleştirilen laboratuvar araştırmalarını beklemeliyiz. Şimdilik 60 bin ila 90 bin yıl aralığını dikkate alabiliriz” diye konuştu.
Aynı araştırmacılar, geçtiğimiz yıllarda, bütün halde ama ezilmiş bir Neandertal kafatasına, göğüs kafesinin üst kısmına, ellere ve kolun dirsekle bilek arasında kalan bölümüne erişmişti.
12 BİREYE AİT KEMİKLER BULUNMUŞTU
5 yıl önce Kürdistan Bölgesi Hükümeti, Cambridge Üniversitesi ile başkent Erbil’in Barzan bölgesindeki Bradost Dağı’nda bulunan Neandertal kemiklerini araştırmak ve kazmak için bir grup arkeolog getirmek üzere bir anlaşma imzaladı.
Geçmişte arkeologlar, tarihi 35 bin ila 65 bin yıl öncesine dayanan Şanedar Mağarası’nda 10 Neandertal bireye ait kemikler bulmuştu ve bu sayı, yeni bulunanlarla beraber toplam 12 bireye çıkmıştı.
60 yıl önce arkeolog Ralph Solecki, ilk olarak 1951 ve 1960 yılları arasında kazı yapan ekibiyle birlikte Şanedar Mağarası’ndaki dokuz Neandertal’in kalıntılarını keşfetmişti.
Soyu tükenmiş olan Neandertaller, modern insanları da içeren ve büyük maymun ailesi olan bir hominid türüydü.
