Suriyeli Kürtler, Beşar Esad sonrası dönemde bölgesel özerkliğe imkan tanıyacak federal bir sistem talep etmeye hazırlanıyor.
Reuters’a göre, Kürtler Suriye’nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın karşı çıktığı özerklik talebinde kararlılar. Geçen ay Arap Alevilerine yönelik katliamın ardından Suriye’deki azınlıkların korkuya kapılması federal yönetime olan desteği artırdı.
Kürt gruplar, Şara ve İslamcı yönetimini Suriye için yanlış bir yol çizmekle ve iktidarı tek elde toplamakla suçluyor.
Kürt kaynakların verdikleri bilgiye göre, Kürtlerin kontrolündeki kuzeydoğuda hakim siyasi güç Demokratik Birlik Partisi (PYD) ve Suriyeli diğer Kürt partileri geçen ay federalizmi de kapsayan ortak bir siyasi vizyon üzerinde anlaştı. Fakat bu vizyon henüz kamuya açıklanmadı.
Kürt gruplar bir anlaşma imzaladı
Kürtlerin öncülüğündeki gruplar, 14 yıl süren iç savaş boyunca Suriye topraklarının yaklaşık dörtte birini kontrolü altına aldı. Kürtlerin öncülüğündeki ABD destekli Demokratik Suriye Güçleri (DSG) geçen ay Şam yönetimiyle Kürtlerin idari yapıları ve güvenlik güçlerinin merkezi hükümetle birleştirilmesini içeren bir anlaşma imzaladı.
Kürt yetkililer bu anlaşmaya bağlı kalacaklarını belirtirlerken, Suriye’yi yöneten İslamcıların Esad sonrası geçiş sürecini şekillendirme biçimine karşı çıkarak kapsayıcılık sözü verilmesine rağmen ülkenin çeşitliliğine saygı gösterilmediğini dile getirdiler.
Kürtlerin öncülüğündeki yönetimin üst düzeydeki yetkilisi Badran Jia Kurd, tüm Kürt grupların “federal, çoğulcu, demokratik bir parlamenter sistem” ihtiyacını vurgulayan ortak bir siyasi vizyon üzerinde anlaştığını söyledi.
Kürt yetkili, geçen ay Kürt partilerinin federalizm konusunda anlaşmasından bu yana Kürt yönetiminden bir yetkilinin bu hedefi ilk kez doğrulaması anlamına geliyor.
Suriyeli Kürtler, hedeflerinin Suriye içinde özerklik olduğunu, bağımsızlık talep etmediklerini belirtiyorlar.
“Bağımsızlık değil, özerklik istiyorlar”
Şara, ocak ayında The Economist’e verdiği röportajda federal sisteme karşı olduğunu, bu sistemin halk arasında kabul görmediğini ve Suriye’nin çıkarlarına uygun olmadığını söylemişti.
Kürt yetkili, Suriye’nin temel meselesinin “her bölgenin idari, siyasi ve kültürel özelliklerini korumak” olduğunu ve bunun için “bölgedeki yerel yasama meclisleri, bölgeyi yönetecek yürütme organları ve onlara bağlı iç güvenlik güçlerinin” gerektiğini belirtti.
Şara’nın müttefiki Türkiye ise Suriye’nin başlıca Kürt siyasi grubu olan PYD ve ona bağlı grupları, PKK ile bağlantıları nedeniyle güvenlik tehdidi olarak görüyor.
Araplara yönelik saldırılar
PYD geçen ay yapılan bir toplantıda Barzani ailesinin liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) tarafından desteklenen Suriyeli rakip Kürt grubu Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ile bir araya geldi.
ENKS lideri Süleyman Oso, ortak Kürt vizyonunun nisan sonuna kadar konferansta açıklanmasını beklediğini söyledi.
Oso, geçen yılın aralık ayında Esad’ın devrilmesinden sonra Suriye’deki gelişmelerin etkisiyle birçok Suriyelinin federal sistemi “en iyi çözüm” olarak gördüğünü belirtti.
Oso, Arap Alevilerine yönelik saldırıları, Dürzi azınlık içindeki merkezi yönetime karşı direnişi ve yeni hükümetin anayasal deklarasyonunu örnek gösterdi.
Suriye’deki İslamcı yetkililere bağlı güvenlik güçlerinin Esad’a sadık militanların saldırısına uğradıklarını söylemelerinin ardından mart ayında Suriye’nin kıyı kesimlerinde başlayan intikam saldırılarında yüzlerce Alevi öldürülmüştü.
Şara, sorumluların ve hatta kendi müttefiklerinin de cezalandırılacağını söylemişti.
Oso, “Suriye birden fazla etnik grup, din ve mezhebe sahip bir ülke olduğu için Suriye’nin birliğini korumanın en iyi çözümünün federal sistem olduğunu düşünüyoruz. Şam’a gittiğimizde, kesinlikle görüş ve taleplerimizi sunacağız” dedi.
