Hasretyana göre Temmuz 1920 de ve Şaxvestiye göre Kürt İstiklal örgütü Erzurum komitesi olarak geçiyor.Erzurum Rusya konsolosu Ankara Pavlekoski Ankara sefirine gönderdiği mektupta Erzurum komitesi niteliği hakkında kuşkuları olmadığını bildiriyor.Kürt İstiklal komitesinde yer alanların komite başkanı Halid Cibri olmak üzere diğerleri Hüseyin Paşa, Van Mebusu Hesen beg,Selim Beg,İsmail hakki beg, Kaptan Eli Awar beg ve diğerleri nitelikli kişiler.Her ne kadar Haild Beg KTC üyesi ise de KTC bölünmesinden sonra AZADÎ cemiyetin politikasının hangi taraftan yana olduğu net olarak bilinmiyor. Şexovski ve H.Awara göre denilebilir ki Erzurum komitesi M.Kemal hakkında İstanbul Komitesine kadar yakın değildi. Ama buna rağmen bir süre direk M.Kemala karşı savaşmamış. ŞEXOVSKİ diyor ki AZADÎ örgütü lozana kadar M.Kemal\'a yardımcı olmayın ve yanında olmayın,ta ki Türkler ve İngilizler Musül sorununda birlik oluncaya SEVR ve Kürt sorunu gündemden çıktı.Bu anlaşmadan sonra ancak Kürtler Türklerin ve İngilizlerin anlaştıklarını duyunca 1922 Erzurum ve İstanbul komiteleri Türklere karşı yeniden durum tespiti yaptılar.Erzurum komitesi 1922 Aralık ayında AZADÎ komitesi üyeleri bir toplantı ile yeniden Türklere karşı durumlarını gözden geçirdiler.Erzurum Komitesinde alınan yeni karar şu, Birincisi, Özgürlük bağımsızlık için yeniden Askeri ve Ekonomik tedbirler gereklidir.Komite bu kararda Sovyet Rusya ile ilişki kurmaya karar verdiler.İkincisi,Güney Kürdistan da Şex Mahmud BERZENCİYE yardım etmek.Komiteye göre öncelik Güney Mücadelesini de;Ayni zamanda komite bir Mektupla Şex Mamud BERZENCİ ilişkini İngilizlerle kesip AZADÎ komitesi ile dayanışma içine girsin. Daha sonra Şex Mahmud Komitenin önerilerini aynen kabul ettiğini cevap verdi.
ŞEXOVESKi ve VASİLEVKİYE göre Mayıs 1923 te Erzurum ve İstanbul komiteleri Kürdistan adında merkezi bir komite kurdular.kurdular. Hüsen Avniye göre bu komiteye İstanbul üyeleri hepsi katılmadılar.İstanbul komite başkanı Seyid Abdulkadır bu komite dışında kaldı.İhtimaldir Hüsen AVNİDE komite dışında kalmıştır.Erzurum komitesi Öncellikle Sovyet Rusya ile birlikte olmak istemiştir Sovyet Kürt diplomatları ve Kürt bilimcileri diyor ki 1922 de Kasım ayında Erzurum Komite başkanı Halid CİBRİ bir mektupla kendisi Erzurum Sovyet konsolosu Pavoloski baş vurdu.Sanırım komite mektubu bu tarihten önce Sovyet konsolosu Pavolovkiye ulaşmıştır.Her ne kadar Rus tercüme üzerinde komite yazıyorsa da tarih yoktur. Pavloveki diyor mektup 20 Ocak 1922 Ankara sefirine gönderilmiştir.
(YENİ ÇIKACAK KİTAPDAN KİMLER KÜRDİSTAN İSTEMİYORLAR ALINITI=)
Kürtçeden Kürtçeye Tercüme- Ali BURAN 2007 Azadî örgütü Arşivinden alınmıştır.
