ENKS'li Zaza: Mazlum Abdi ile yaptığımız görüşmede 3 konuda anlaştık

Demokratik Suriye Güçleri (DSG) Komutanı Mazlum Abdi ile Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) heyeti geçtiğimiz gün bir araya geldi.

Görüşmenin içeriği merak konusu olurken Rûdaw TV’den Dilbixwin Dara’nın sunduğu bültene konuk olan ENKS Yerel Meclis Başkanı Neşet Zaza, Mazlum Abdi ile yapılan görüşmede 3 temel konu üzerine anlaştıklarını söyledi.  

Neşet Zaza bir buçuk aylık süre içerisinde bir dizi görüşmelerin olduğunu, Başkan Mesud Barzani’nin sürece dahil olması ile birlikte görüşmelerin olumlu bir şekilde seyrettiğini söyledi.

Başkan Mesud Barzani 16 Ocak’ta DSG Genel Komutanı Mazlum Abdi ve beraberindeki heyeti Erbil’de kabul etmişti. Görüşmede Suriye’de rejim değişikliği ile birlikte son gelişmelerin yanı sıra Rojava’da Kürt siyasi taraflar arası birlik ve ortak heyetle Şam’a gitme konusu gündeme gelmişti.

Mazlum Abdi Rojava’ya döndükten sonra görüşmenin içeriği doğrultusunda Koalisyonun gözetiminde ENKS’li yetkililer ile bir araya gelmişti.

Üç konuda anlaşma sağlandı

ENKS Yerel Meclis Başkanı Neşet Zaza görüşmede varılan anlaşmaları şu şekilde özetledi:

“Halkımız büyük bir umutla beklediği görüşmelerin bir sonuca ulaşmasını umuyoruz. DSG ile yaptığımız görüşmede 3 konu üzerine anlaştık. Birincisi; herkesin kendisini rahatça ifade edebileceği, serbest siyaset yürüteceği bir zeminin oluşturulması.  İkincisi; ortak bir siyasi anlayış taslağı hazırlanması ve bu temelde tüm siyasi taraflarla ile müzakerelerin başlatılması. Üçüncüsü ise Suriye’ye hükmeden yeni yönetim ile müzakerede bulunacak ortak bir heyetin oluşturulması.”

“Sorunlarımızı erteliyoruz”

“Artık aranızda bir çelişki kalmadı mı?” sorusuna ise Zaza, “Biz tüm çelişkilerimizi bir kenara bırakıyoruz. Bugün halkımızın beklentileri doğrultusunda sorun ve çelişkilerimizi erteliyoruz. Çünkü Suriye’nin geleceğinde haklarımız ve taleplerimizin gündeme gelmesi  önceliğimizdir. Müttefik dostlarımız ve Başkan Barzani’nin ‘Şam’a tek ses ve tek heyet olarak gitmelisiniz’  önerisi doğrultusunda hareket edeceğiz. Bizim önceliğimi Kürtlerin Şam’da haklarını garanti altına almak. Ondan sonra aramızdaki çelişki ve sorunları ele  alabiliriz” yanıtını verdi.

Şam’da Kürtler için ne talep edileceği konusunda PYNK ve ENKS arasında bir müzakerenin olmadığını belirten Neşet Zaza, “Bunun  için hazırlıklar başlatılacak. Az önce de dediğim gibi bir siyasi anlayış belgesi taslağı oluşturulacak ve bu temelde tartışmalar olacak” ifadelerini kullandı.

“Yeni bir siyasi anlayış gerekli”

ENKS Yerel Meclis Başkanı Neşet Zaza sözlerini şöyle sürdürdü:

“Geçmişte Erbil’de yapılan görüşmelerde vardığımız ortak bir siyasi anlayış belgesi vardı. Ancak şimdi rejim dağıldı, dolayısıyla yeni bir siyasi anlayışa ihtiyaç var. Geçmişten beri biz ENKS olarak federalizmi savunuyoruz, ya da Mazlum Abdi’nin dillendirdiği gibi merkezi olmayan bir sistem. Fransız ve İngiliz dostlarımız bize Arapların federalizmi ilk etapta kabul etmeyeceklerini bu nedenle adem-i merkeziyetçiliği önermemizi tavsiye ediyorlar.”

Şam’a gidecek heyet

Şam’a gidecek ortak heyetin kimlerden teşkil olacağının henüz net olmadığını belirten Zaza, “Heyette sadece biz ve diğer taraf mı yer alacak. Yoksa bağımsız kişiler de katılacak mı. Öte yandan Şam’ın bu konudaki düşüncelerini de henüz bilmiyoruz” dedi.

Anayasada Kürtlerin hakları nasıl yer alacak?

“Suriye’de yazılacak yeni anayasada Kürtlerin haklarının nasıl yer alacağına dair bir projeniz var mı?” sorusuna ise ENKS Yerel Meclis Başkanı Neşet Zaza şu yanıtı verdi:

“Biliyorsunuz Suriye muhalefetinde yer alıyorduk ve orada bir anayasa yazım komisyonu vardı. Ancak rejim değişikliği ile birlikte bu çalışmalar şuan durdu. Önümüzde Suriye Ulusal Kongresi var. Ve her kesimin bu kongreye katılması öngörülüyor. Kongrede bir anayasa yazımı için komisyon kurulması muhtemel. Bu komisyonda Kürtler de yer alacaktır. Komisyonda ya Kürt siyasi hareketinden üyeler yer alır. Ya da yer alan isimler Kürt siyasi hareketi ile ilişki halinde olur. Tüm tarafların yer aldığı Kürt siyasi hareketi bu komisyondaki Kürt üyeleri üzerinden Kürtlerin anayasada nasıl yer alacağını müzakere eder.”

Roj Peşmergelerinin durumu

ENKS’nin Rojava özerk yönetimine katılması  ve Roj Peşmergelerinin Rojava’ya geçerek DSG bünyesinde yer alması konularının bu aşamada gündemde olmadığını dile getiren Neşet Zaza, “Bu tür başlıkların birçok boyutu var. Kendi içimizde, uluslararası alanda ve komşu ülkeler ile görüş birliği gerektiriyor. Şüphesiz Roj Peşmergelerinin dönüşü Başkan Barzani ve Mazlum Abdi’yle yaptığımız son görüşmelerde de gündeme geldi. Ancak dediğim gibi bu konu genel siyasi süreç ile bağlantılı ve birçok boyutu olduğu için şimdilik gündemde değil” dedi.

DSG’nin silah bırakması çağrılarına ENKS’nin tavrı

Şam’daki geçici yönetimin DSG’nin silah bırakması çağrısına ENKS’nin tavrının ne olduğuna ilişkin ise Neşet Zaza şu değerlendirmede bulundu:

“Bu tür konuları şu aşamada tartışmak için henüz çok erken. Silahların bırakılması veya bırakılmaması konusu siyasi sürecin nasıl ilerleyeceğine bağlı. Silahlar bırakılırsa bu halk nasıl korunacak? Şam yönetimi hala tüm ülkeye hakim değil. Hama’da Humus’ta halkı koruyamıyorken. Dolayısıyla bu siyasi sürecin gidişatına göre belirlenecek bir konu. Madem Kürtler kendi hakları çerçevesinde birleşiyor ve 1957’den beri ilk kez bu ülkenin yönetimine ortak olması tartışılıyor, o zaman onlar da (Şam) bu konunun siyasi durum ve yapılan müzakereler doğrultusunda belirleneceğini bilmesi gerekiyor.”

ENKS Yerel Meclis Başkanı Neşet Zaza, PYD öncülüğündeki Kürt Ulusal Birliği Partileri (PYNK) ile siyasi anlayış belgesi taslağının hazırlanması ardından en kısa sürede bir araya geleceklerini kaydetti.

PYNK ve ENKS dışında kalan siyasi tarafların bu sürece dahil edilip edilmeyeceğine ilişkin de Neşet Zaza, “Biz hiçbir tarafın bu sürece katılmasına karşı değiliz. İki esas siyasi tarafın anlaşması çerçevesinde gerek siyasi partiler gerekse bağımsız siyasi aktörlerin bu sürece dahil olması herkesin çıkarınadır. Tüm tarafların yer alması bizi güçlendirir” şeklinde değerlendirdi.

ENKS’nin Suriye muhalefetindeki pozisyonu

Suriye Devrim Muhalefet Koalisyonu(SMDK) içerisinde ENKS’nin pozisyonuna ilişkin gelen soruya da cevap veren Neşet Zaza şunları söyledi:

“Bizim için SMDK’deki varlığımızın bir önemi yok. Bizim için önemli olan Kürtler arası birliği sağlama ve ortak bir heyetle Şam'a giderek halkımızın haklarını garanti altına almaktır. Son gelişmelerle birlikte Suriye muhalefetinin içerisinde yer alan birçok siyasi taraf eridi diyebiliriz. Belki devam da edebilirler. Ancak bizim için önemli olan Kürtler olarak ortak bir heyetle Şam’da müzakerelere katılmaktır. Ne zamanki Kürt heyeti Şam’a ortak bir heyetle gider, Kürtlerin haklarını garanti altına almayı başarırsa o zaman zaten ENKS’nin Suriye muhalefeti içerisinde yer alıp almamasının da bir önemi kalmaz.”