Rusya’nın desteklediği Şam yönetimi, 2018’in sonlarına doğru, muhalifler ve cihatçılar karşısındaki bir dizi zaferin ardından Suriye’nin yaklaşık 3’te 2’sinin kontrolünü sağlamayı başardı.
ABD’nin 2018’in son günlerinde ilan ettiği Suriye’de bulunan yaklaşık 2 bin askerini geri çekme kararının ardından Şam yönetimi Kürtlerin kontrolü altında bulunan ülkenin kuzeyindeki bölgelerde de egemenliğini yeniden tesis etme iştahı arttı.
Şam yönetimi Halk Savunma Birlikleri’nin (YPG) liderliğindeki Demokratik Suriye Güçleri’nin çağrısı üzerine, uzun süredir Türkiye’nin operasyon tehdidi altında bulunan sınır şehri Menbiç’i korumak amacıyla sınır bölgesine Cuma günü askeri birlik gönderdi.
Analistler, Kürtlerin en sonunda rejime el uzatmak zorunda kaldığını, Rusya ve İran’ın desteğini arkasına alan Beşar Esad’ın gün be gün diplomatik, siyasi ve askeri olarak gücünü artırdığına dikkat çekiyorlar.
Daha önce yaptığı bir açıklamada DSG güçlerinin kontrolü altında bulunan petrol zengini bölgeleri er veya geç geri alacağını dile getiren Esad, bunun için güç kullanması gerekirse kullanmaktan çekinmeyeceğini vurgulamıştı.
Aradan çok geçmeden Esad yönetimi Kürt kontrolü altında bulunan bölgelere, Kürtlerle savaşmadan, onların daveti üzerine girmeyi başardı. Beşar Esad için bu, “Kör bir göz isterken, Allah iki göz verdi” atasözü ile özdeş sevindirici bir gelişmeydi.
ABD’den Arap devletlerine çözümü kendiniz arayın sinyali
Kürt güçleri Suriye’de IŞİD’e karşı etkili bir mücadele verirken, Demokratik Suriye Güçleri’nin ittifak halinde bulunduğu ABD öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon’un hamiliği Türkiye’nin saldırılarından korunmalarını sağladı.
ABD’nin askerlerini çekme kararı, daha önce iki başarılı operasyon gerçekleştiren Türkiye destekli güçlerin yeni bir saldırıya girişecekleri endişesinin yayılmasına neden oldu. Kürtler bir anda kendilerini savunmasız ve terkedilmiş buldular.
ABD Başkanı Donald Trump’un ani çekilme kararının aynı zamanda bölgedeki Arap ülkelerine de bir mesaj taşıdığını dile getiren Yeni Amerika Güvenliği Merkezi analisti Nicholas Heras, “Trump’ın ABD askerlerini Suriye’den çekme kararı Arap devletlerine Esad’la, ABD’nin politikalarına odaklanmadan Esad’la kendi şartlarına göre mücadele etmeleri sinyalini ulaştırdığını” dile getirdi.
Henüz hiçbir ABD birliği çekilmeden önce dahi, Esad\'ı Arap toplumuna geri getirme çabası son haftalarda hız kazandı. Araplar Esad’ın gücünü yeniden kazanmaya başladığını görünce yaklaşımlarını yeniden gözden geçirmeye karar verdiler.
Bu girişimler kapsamında Sudan Başkanı Ömer Beşir’in savaşın başından itibaren hiçbir Arap liderin uğramadığı Suriye’nin başkenti Şam’a ilk Arap lideri olarak düzenlediği ziyaretten 10 gün sonra Perşembe günü Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Şam’daki büyükelçiliğini yeniden aktifleştirdi.
BAE’den sonra Bahreyn Şamdaki diplomatik misyonunu yeniden aktifleştireceğini açıkladı.
Esad’ın 2018’de elde ettiği başarıların ardından başta Körfez ülkeleri olmak üzere, Arap devletleriyle ilişkilerini geliştirerek Suriye’nin yeniden inşasına start vereceği belirtiliyor.
Suriye’nin Arap Birliği üyeliği yeniden aktifleştirilecek
Suriye, savaşın başlaması ve Esad’ın koltuğunu kaybedeceği düşüncesinin hakim olması üzerine 2011 yılında Arap Birliği’nden çıkarılmış, Körfez ülkelerinin büyük bölümü bir yıl sonra 2012 yılında Şam’daki elçiliklerini kapatmışlardı.
Suudi Arabistan’ın yeşil ışık yaktığı Birleşik Arap Emirlikleri’nin elçiliğini yeniden açmasının Arapların kapılarını Şam’a yeniden açtığının bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
Bağdat’ın Katar ile Şam arasında ilişki geliştirmek için girişimlerde bulunduğu dile getirilirken, Mart ayında Tunus’ta düzenlenecek Arap Birliği toplantısının öncesinde hızlandırılan girişimleri ardında Esad’ın Arap Birliği’ne geri dönmesi için büyük efor sarfeden Mısır’ın bulunduğu dile getiriliyor.
ABD’nin çekilme kararıyla başarılarını taçlandıran Esad 2019 yılında yeniden zirveye çıkmanın hazırlıkları içinde. Bir yandan Türkiye’nin işgal girişimlerinin tedirginliğini yaşayan Kürtlerin davetiyle Kuzey’deki Kürt bölgelerinin kontrolünü kısmi de olsa ele geçirme fırsatını bulurken, diğer yandan 2011’de çıkarıldığı Arap Birliği’ne görkemli bir dönüş yapmayı planlıyor.
