Cevad Zarif’in Suriye temasının ardından Türkiye’ye yaptığı ziyaretin detayları henüz basına yansımasa da bazı uzmanlar, söz konusu gelişmeler ışığında Türkiye’nin sınır güvenliği için Şam rejimiyle görüşebileceğini belirtiyor.
Önceki gün Türkiye’yi ziyaret eden İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’yla Suriye’deki gelişmeleri değerlendirdi.
Türkiye temaslarının ardından havalimanında gazetecilerin sorularına yanıt veren Zarif, Türkiyeli yetkililerle son gelişmelere dair olumlu görüşmeler gerçekleştirdiklerini dile getirerek, “Şam’da yaptığım görüşmeler sonrasında Suriye’deki ABD varlığı ve diğer konuları Türk yetkililer ile de görüşme fırsatım oldu. Suriye’deki siyasi süreci ve İdlib konularını ele aldık” ifadelerini kullandı.
Öte yandan ABD’nin İran’a yönelik ekonomik yaptırımlarına da değinen Zarif, şunları söyledi:
“Türkiye ile beş konuda antlaşmaya vardık. Tercihli tarife, enerji alanında işbirliği, banka, ortak para kullanımı ve Instex benzeri bir mekanizmanın kurulması antlaşmaya vardığımız konular arasında. Ben ve Türkiyeli mevkidaşım (Mevlüt Çavuşoğlu) özel olarak bu maddelerin takipçisi olacağız.”
Zarif, Türkiye ziyareti öncesi Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın daveti üzerine Şam’a gitmişti.
Koç: Ankara’nın tutumu açık değil
Zarif’in Türkiye temaslarını değerlendiren İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Uzmanı Mehmet Koç, şunları söyledi:“Başta şunu belirtmek gerekiyor: İran ekonomik ve güvenlik konularında ABD’nin baskısı altında diplomatik temaslarını sürdürüyor. ABD, bazı ülkeler için ambargo muafiyetini kaldırabilir. İran sürekli Ankara’ya Şam’la bir araya gelme teklifinde bulunuyor.”
Konuyla ilgili değerlendirmesini şu şekilde sonuçlandırdı: “Doğrusu, söz konusu mesajların ayrıntıları hala açıklanmasa da bence konu Suriye’nin kuzeyi ve İdlib meselesidir. Şu an Ankara’nın tutumu açık değil” şeklinde konuştu.
Demir: Ankara-Şam görüşmeleri başlayabilir
Ortadoğu Uzmanı Dr. Yeşim Demir ise, İran’ın Ankara ile Şam’ın bir araya gelmesi için çaba sarf ettiğini ve iki tarafın olumlu görüşmeler yapmasını istediğini dile getirdi.
Demir, sözlerine şöyle devam etti:“İran bu yüzden Ankara’ya Esad’ı tanımasını söylüyor. Zaten Türkiye bir süredir sert söylemlerini bir kenara bıraktı. Ayrıca ister istemez bölge devletleri birbiriyle iletişim halinde olmak zorundadır. Bana göre Suriye’nin güvenliği ve toprak bütünlüğüyle ilgili Ankara ile Şam siyasi konularda görüşmelere başlayabilir.”
