Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Suriye Demokratik Güçleri (SDG) heyetini ağırlayıp Türkiye ile arabuluculuk önermesi Ankara’nın sert tepkisini çekti. Paris yönetimi Suriye’nin kuzeydoğusuna Kürtleri korumak için takviye asker göndereceği iddiasını yalanlasa da, Türkiye’den peş peşe gelen tepkilere rağmen SDG kontrolündeki bölgelere istikrar için yardım etme vaadinden geri adım atmadı. Peki Fransa’nın perspektifinden bakıldığında Macron’un bu çıkışı ne anlama geliyor? Neden şimdi?
Fransız kanalı France 24, ‘Kürt halkı: Ortadoğu’nun kilit taşı’ isimli kitabın yazarı, gazeteci Olivier Piot’a bu soruları sordu. Piot, açıklamanın zamanlamasının önemli olduğunu söyledi; Macron’un Türkiye ile bir eşiği aştığını ve Menbic için kırmızı çizgi çektiğini söyledi… İşte o söyleşi:
Fransa neden Türkiye’yi provoke etme riskini alarak Kürtleri destekler?
Fransa, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıklamalarından, ABD’nin bölgeyi terk etmek üzere olduğunu anlıyor. Bu yeni bir durum; ocak ayına dek, eski dışişleri bakanı Rex Tillerson IŞİD’le savaşın bitmediğini ve Washington’ın bölgede birkaç yıl daha kalmayı planladığını söylüyordu. Fakat Trump’ın son açıklamaları, ABD’nin bölgeyi terk etmeyi ciddi ciddi düşündüğünü gösteriyor. Dolayısıyla Suriye’nin yeniden inşasında Batı’nın bir rol oynayıp oynamayacağı, kısmen Fransa’nın niyetlerine bağlı. Emmanuel Macron bunun farkına vardı ve Suriye’deki Kürtlere, Fransa’nın onların yanında olacağına dair çok net olmasa da güçlü bir işaret göndermeye karar verdi. Fransa’nın onları nasıl destekleyeceğini göreceğiz. Eğer Kürtleri terk edersek, Suriye’nin sadece Beşar Esad himayesi altında yeniden inşa edilmesine karşı bir alternatif şansını da terk ederiz.
Fransa ile Türkiye arasındaki gerilim tırmanıyor. Macron’ın seçenekleri ne?
Macron Türkiye ile ilişkilerinde bir eşiği aşıyor. Şu ana dek endişe beyan etti ve Recep Tayyip Erdoğan’ı bölgenin istikrarına dikkat etmek zorunda olduğu konusunda uyardı. Fakat Ankara’nın, bölgeyi teröristlerden arındırma gerekçesiyle ta Kamışlı’ya dek, Suriye’nin kuzeyiyle 900 kilometrelik sınırı almayı hedeflediği artık açık. ABD bu adıma tepki göstermedi ve Fransa da bugüne dek açık bir pozisyon almamıştı. Erdoğan’ın, aynı ölçüde tepki almasa da sert açıklamalar yapma alışkanlığı var. Batılı liderleri ilk tehdit edişi değil fakat Macron ona karşı daha sert durmaya başladı.
Fransa Suriye’deki Kürtleri korumak için asker gönderecek kadar ileri gider mi?
Fransa Kürtleri destekleyerek, kendi değerlerini savunuyor; bunlar, Fransa’nın bölgede savaş sonrası yeniden inşada ağırlığını koymasına yol açacak değerler. Fransa cumhurbaşkanının Türkler için bir kırmızı çizgi çekmeye başladığını, onları Menbic’e girmemeleri için uyardığını düşünüyorum. Diplomatik tutumlar yeterli olmayacaktır. Kısa süre sonra kendimizi askeri temas ihtimaliyle karşı karşıya bulacağız. Eğer Fransa bölgede bir rol oynamaya devam etmek istiyorsa, bir tercih yapması gerekecektir.
