IŞİD, uygar dünyanın nefretini ve öfkesini üzerine çeken, binlerce masum insana büyük acılar yaşatan bu savaşı finanse edebilmek için ihtiyaç duyduğu milyonları şu yollarla elde ediyor:
Petrol Üretimi ve Kaçakçılık
Uzmanların ve çeşitli kaynakların aktarımlarına göre IŞİD her gün petrol satışından yaklaşık 1 milyon ile 2 milyon dolar arasında bir gelir elde ediyor. Bu petrol çoğunlukla IŞİD’in, Irak ve Suriye’de kontrol altında bulundurduğu rafineriler ile petrol kuyularından elde ediliyor.
Teröristler petrolü kaçakçılık yoluyla, kaçakçılıktan başka geçim şansı bulunmayan insanları kullanarak komşu ülkelere, örneğin kuzey sınırından Türkiye’ye geçiriyor ve burada satıyorlar.
Uluslararası Koalisyon, IŞİD’in finansal sistemine darbe vurmak için IŞİD’in kontrolünde bulunan petrol kaynaklarını defalarca hava saldırılarıyla vurdular.
IŞİD’in bir günde ortalama olarak Suriye’de 44.000 varil ve Irak’ta 4.000 varil petrol ürettiği düşünülüyor.
Rehineler Karşılığında Alınan Fidyeler
2012 yılında ABD Maliye Bakanlığı yaptığı bir açıklamada El Kaide’nin son 8 yılda 120 milyon dolar fidye geliri elde ettiğini açıklamıştı.
El Kaide’nin bir kolu olarak ortaya çıkan IŞİD, bir çok konuda olduğu gibi fidye konusunda da boynuz kulağı geçer deyimini doğrular bir yolda ilerliyor.
Bir İsveç şirketi, IŞİD tarafından kaçırılan bir çalışanını kurtarmak için 70.000 dolar fidye ödediğini açıkladı.
Her ne kadar resmi olarak fidye ödendiği inkar edilse de, Fransızların vatandaşlarını serbest bırakmaları karşılığında IŞİD ile müzakereler yürüttüğü ileri sürülüyor. IŞİD, tarafından 2013 yılında Suriye’de kaçırılan Nicolas Henin, Pierre Torres, Edouard Elias ve Didier François isimli Fransız vatandaşları 2014 Nisan ayında serbest bırakılmışlardı.
ABD, rehineler karşılığında fidye ödememek politikasına sahip olsa da, geçmiş dönemde ABD’li ve Batılı rehinelerin IŞİD tarafından feci bir şekilde infaz edilmeleri bu politikanın doğruluğu üzerinde tartışmaların yaşanmasına yol açtı. GlobalPost’un CEO’su Philip Balboni’nin açıklamasına göre, IŞİD, Amerikalı serbest gazeteci James Foley’in serbest bırakılması için milyon dolarlara varan bir fidye talebinde bulundu.
Bu talebi karşılık bulunmayınca da Foley IŞİD tarafından kafası kesilerek infaz edildi ve bu görüntüleri içeren bir video yayınladı.
Yanısıra IŞİD Japon hükümetinden ellerinde rehin olarak tuttukları iki Japon vatandaşı için 200 milyon dolarlık bir fidye talebinde bulundu. Bu talebi Japon hükümeti tarafından kabul görmeyince her iki Japon rehinenin kafası kesildi.
Çalıntı Eser ve Antikaların Yağmalanarak Satılması
New York Times’da Eylül 2014’te yayınlanan ve IŞİD’in kontrolü altında bulunan bölgelerde çalışan insanlarla yapılan birebir görüşmelere dayandırılan bir yazıda IŞİD’in, antik yerleşim bölgelerinde kazılar yapılmasına belli bir yüzdelik komisyon karşılığında izin verdiğine yer verildi.
IŞİD’in antika hırsızlığından yaptığı vurgunun oldukça komplike olduğunu ifade eden yazı sahipleri, IŞİD’in üst düzey yöneticilerinin Fırat nehri kıyılarındaki bazı bölgelerde yarı profesyonel kazılar yaptırdıklarını belirttiler.
CNN’e açıklamalarda bulunan Iraklı yetkililer, IŞID’in Irak’taki, Yunus’un mezarı gibi tarihi ve manevi öneme sahip yapıları imha ettiğini, buradan elde edilen değerli tarihi eserlerin ise suçlular ve antikacılara satıldığını ifade ediyorlar.
IŞİD’in kabartmaların ve heykellerin daha değerli olan başlarını gövdeden ayırarak antikacılara sattıklarını söyleyen Irak Müzesi Müdürü Kays Hüseyin Raşit, IŞİD geçmişi Milattan Önce 3. Yüzyıla dayanan Arapça El Hadr olarak adlandırılan tarihi Hatra şehri harabelerini eğitim merkezi, cephane ve mahkumları öldürmek için kullandığını ifade etti.
Vergiler veya diğer adıyla haraç alma
2014 yılında, IŞİD Irak ve Suriye’de kontrol ettiği geniş bölgelerde meşru bir devlet gibi sivil ve resmi kuruluşlar oluşturdu.
Oluşturdukları devlet yapılanması bir müddet sonra vergi talep etmeğe başladı. IŞİD kontrolü altında bulunan bölgelerde yaşayan insanlar yaşamlarını sürdürmek için terörist örgüte para ödemek zorunda kaldılar. İşletmeler, elektrik veya güvenlik gibi gereksinimlerini karşılamak için vergi ödemek zorunda bırakıldılar. Bir kontrol noktasından geçmek zorunda kalan şöförler nakit para ödemek zorundaydılar. Bu ve benzeri haraçlar, halkın canını bezdirecek kadar çoğalmasına rağmen, IŞİD’in verdiği korku nedeniyle insanlar tepki vermekten kaçınıyorlar.
Zorla el koyma
Çoğu zaman “vergi” gibi bir bahaneye ihtiyaç duymayan IŞİD, bilhassa 2014 yılında Musul’daki birçok bankadan, tam miktarı bilinmemekle birlikte, 500 milyon doların üzerinde paraya el koyduğu Küresel istihbarat firması Stratfor tarafından açıklandı.
Suriye’de ise, El Nusra’nın elinde bulunan petrol kaynakları, El Nusra ile çatışmaya dahi girmeden devralındı.
Organ ticareti?
Birleşmiş Milletler Irak Büyükelçisi’nin geçtiğimiz hafta içinde yaptığı ve parçalanmış, ve sırt bölgelerinde kesiklere sahip cesetlerin bulunduğu şeklindeki açıklama kamuoyunda büyük bir şok etkisi yarattı. Muhammet Alhakim’e göre cesetlerde “bazı organlar yoktu”.
Muhammet, IŞİD’in öldürdüğü sivillerin organlarını çıkararak satmasının mümkün olabileceğini iddia etti.
Buna rağmen, zor ve sağlıksız savaş koşullarında organların muhafaza edilmesinin ne kadar zor olduğu dikkate alındığında bu iddialara şüphe ile yaklaşıldı.
İngiltere’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mark Lyall Grant, Alhakim’in bu iddialarını kanıtlayacak hiçbir kanıtın mevcut olmadığını söyledi.
Tarımdan elde edilen gelir
IŞİD’in gayri resmi başkenti Rakka’nın bir nevi tahıl ambarı olduğunu söyleyen Suriye’nin Washington’da bulunan Acil Görev Gücünün yöneticisi Muaz Mustafa, “Burada üretilen pamuk ve buğdaydan hatırı sayılır bir gelir elde ettiklerini,” vurguladı. ABD’de müteakip zamanlarda IŞİD’in kontrolü altında bulunan tahıl silolarını hava saldırılarıyla vurmuştu.
Bağımsız bir ekonomik yapılanma?
2014 yılında IŞİD, kendi “Maliye Bakanlığı”nın, “Resmi İslam Devleti Finans Sistemi” için altın, gümüş ve bakır para basmaya başlayacağını açıkladı.
