Arap dünyasının geçen haftaki gündeminde ağırlıklı olarak yine Suriye ve Afrin'deki gelişmeler yer aldı. Bir yandan TSK’nin Afrin’de sürdürdüğü harekât, diğer yanda Suriye ordusuna bağlı birliklerin Afrin'de bulunması gündemde geniş yer aldı. El İmarat el Youm gazetesi "Türkiye Suriye’de meçhule doğru ilerliyor" yorumunda bulundu.
Arap basını bu hafta, Afrin harekâtı ve Suriye’deki gelişmelerin yanı sıra, Suudi Arabistan Ordu’sunun komuta kademesinde yaşanan önemli değişiklikler ve ABD –Rus restleşmesine geniş yer verdi.
Türkiye’nin Afrin’e yönelik harekâtı kapsamında şu ana kadar 41 askerin hayatını kaybettiğini açıkladığı harekat, bu harekâtın 40 günü aşkın bir süredir istenilen hedefe ulaşamaması ve Türkiye ile ABD arasındaki “Menbiç” konusu, bu hafta Arap basının en baştaki gündem başlıklarından biri oldu.
Bazı Arap gazeteleri, Türkiye’nin “hilal şekli alındı” dediği operasyonun ilerde TSK ile Suriye Ordusu arasında bir çatışmaya evrilebileceğini belirtirken, bazıları da Türkiye’nin harekâtın en başında açıkladığı hedeflere doğru ilerleyişinin, sahada Rus ve ABD engellerine takıldığını yazdı.
Bu hafta ABD ve Rusya arasında yaşanan karşılıklı restleşmeler ve özellikle de Rusya Devlet Başkanı Putin’in “nükleer” çıkışı, Arap basının da geniş bir şekilde gündemindeydi. Konu genel itibariyle bir “ABD-Rusya savaşının bölgeye etkileri” bağlamında tartışıldı.
Suudi Arabistan’ın göreve başlamasından bu yana, aldığı kararlarla sürekli tartışma konusu olan Veliahtı Muhammed Bin Selman, bu hafta da Suudi Arabistan için “hayati” olarak nitelendirilen bazı gelişmelere öncülük etti. Başta Genelkurmay başkanı ve kuvvet komutanlarının yanı sıra bir çok üst düzey askeri yetkilinin görevden alındığı ülkede, bu gelişmenin daha çok Yemen’de devam eden savaşla ilişkili olduğu yönünde yorumlar yapılsa da, bunun ülkede uzun süredir devam eden “reform” dalgasıyla alakalı olduğunu belirten yazılar da dikkat çekti.
‘Suriye Ordusu Afrin’e Girip Türk Ordusuyla Çatışabilir’
Rai Al Youm gazetesi, haftanın son başyazısını Afrin’e ayırdı. Gazeteye göre, Türkiye’nin operasyonları sonucu Suriye Ordusu’na bağlı “halk savunma birlikleri” safından ölüm haberleri gelmeye devam ederse, Suriye Ordusu Afrin’e girip Türk Ordusu’yla çatışabilir:
“Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Afrin’de karadan ve havadan yürüttüğü harekât 40 günü geride bıraktı. Ancak bu harekat 3.5 milyon Suriyeli’nin yerleştirilebileceği bir güvenli bölge oluşturulması gibi hedeflerinin çoğuna ulaşamadı. Afrin harekâtı Türk Ordusu ve Özgür Suriye Ordusu için bir yıpratma savaşına dönüştü. Bu harekâtın Türk yönetimi ve diplomasisini bir siyasi çıkmaza ve belki de rejim güçleri ve Suriye Ordusu ile bir askeri çatışmaya sokması da uzak bir ihtimal değil.
Türk Ordusu’ndan 41 askerin hayatını kaybetmesi, Suriye’deki savaşta ölen yüzbinlerce insanla kıyaslandığında küçük bir sayı olarak görülebilir. Ancak bu, Türk halkı veya operasyona muhalefet eden kesimi için büyüktür.
Suriye Ordu’su Afrin’deki özerk yönetiminin talebi üzerine henüz düzenli birlikler göndermiş değil. Bu da müttefiki Rusya’nın talebi üzerine, Türk Ordusu’yla karşı karşıya gelinmemesi içindir. Ancak Suriye Ordusu’nun kentin savunulması için gönderdiği halk savunma birlikleri saflarında ölü sayısının artması üzerine, Suriye Ordusu bu siyaseti terk edebilir ve Afrin’e yönelebilir. Belki de Türk Ordusu’yla çatışmaya da girebilir. Bu durumun da Suriye’de devam eden krize ve bölgedeki ittifaklar üzerinde olumsuz bir etkileri olacaktır.
Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Suriye yönetimi ile anlaşmayı ve Türkiye-Suriye sınırının korunması için Suriye Ordusu’nun konuşlanmasını bir çok kez önerdi. Ancak bu öneri şimdiye kadar reddedildi. Lakin, Ankara ve Şam arasındaki Rus arabuluculuğunun önü tamamen kesilmiş değil.”
‘Türkiye Sahada Rus Ve Amerikan Hamleleriyle Karşı Karşıya’
Birleşik Arap Emirlikleri’nde yayınlanan El İmarat el Youm gazetesi, Türkiye’nin Suriye’de bir meçhule doğru ilerlediğini savunduğu yazısında, Türkiye’nin sahada, Rusya ve Amerika’nın hamleleri ile sahanın katı gerçekliğiyle karşı karşıya kaldığını yazdı:
“Türkiye’nin Suriye macerası meçhule doğru ilerliyor. Çünkü Rus ve Amerikan hareketliliği ile sahanın katı gerçekliğiyle karşı karşıya. Türkiye, Afrin’deki operasyonu hızlıca bitirip, Afrin’e doğru yönelmeyi hedefliyordu. Daha sonrası için de Türk Ordusu’nun Fırat Nehri’nin doğusuna geçmesi için planlandı. Buradan da Tel Abyad, Resulayn gibi nüfusunun çoğunluğu Kürt olmayan Kürt Demokratik Özerk Bölgeler’e bir darbe indirmeyi hedefliyordu.
Öyle görünüyor ki Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye’deki Kürtler’in bağımsızlık havasını bitirmekte kararlı duruyor. Ancak bu niyet son zamanlarda, Kürtler’i desteklemek için bölgeye milis güçlerin gönderilmesiyle karşılaştı.
Söz konusu milislerin bölgeye girmesine rağmen, Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Ordusu’nu Afrin’den uzak tutmayı sürdüreceğinden emin görünüyor.
Kürtler, ABD’nin onlardan desteğini çekmesi durumunda ellerinde birçok seçenek olduğu görüntüsü vermeye çalışıyor. Türkler’in Afrin’e girmesine göz yumduğu için Rusya’dan nefret etmelerine rağmen, Şam ile görüşmekten de geri durmuyorlar.”