Kürdistan Bölgesel Yönetimi\'nin çeşitli bölgelerinde konuşlanan İran\'ın siyasi Kürt partileri, aradan geçen uzun bir süreden sonra tekrar olası bir \"silahlı mücadele\" için hazır olduklarını ve İran\'da içeriden gerçekleşecek değişim sürecinde önemli bir rol oynayabileceklerini ifade ediyorlar.
Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesud Barzani\'nin başkanlığındaki Kürdistan Demokrat Partisi (PDK), PYD\'nin Suriye\'de ilan ettiği kanton sistemini hiçbir suretle meşru kabul etmediğini belirterek bu adımlara sert bir şekilde karşı çıktı. PDK\'nin böyle bir tavır almasının altına yatan neden ise, PKK\'nin Tahran destekli Esad rejiminin ajandasına göre hareket etmesi ve Kürdistan Bölgesi\'nde eğitim alan Batı Kürdistan’lı Peşmerge birliklerinin kendi bölgelerine geçişlerine izin vermemesiydi.
PDK-PKK arasında gerilimde ihtilafların Suriye\'den çıkıp Irak\'a taşınması ise bardağı taşıran son damla oldu. Terör örgütü IŞİD\'in Şengal ilçesine saldırması sonucu ve söz konusu bölgede \"insani koridor\" açmak amacıyla Suriye\'den gelip Irak\'a geçen YPG ve Kandil\'den gelen sınırlı sayıdaki PKK güçleri konuşlandı. Şengal\'deki hükümet binalarına yerleşen PKK ve YPG\'liler aynen Suriye\'de olduğu gibi Kürdistan Bölgesi’nde de \"Şengal Kantonu\" ilan edeceklerini söylemeye başladılar.
Kürdistan Bölgesi\'nin özerkliğini kazandığı 1992 yılında, o dönemin konjonktürüne uygun olarak PDK ve Celal Talabani\'nin liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK), Tahran\'a yönelik çekincelerinden dolayı, İranlı siyasi partilerden silahlı mücadelelerini askıya alıp geri çekilmelerini istedi. Bu kesimler uzun yıllar boyunca kendilerine Kürt bölgesinde tahsis edilen askeri kamplarda sadece siyasi faaliyet yürüttüler.
İ-PDK\'nin Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa Mevlüdi, daha önce Kürdistan bölgesini Tahran\'ın tehditlerinden korumak için çaresiz bir şekilde silahlı mücadeleden vazgeçme kararı aldıklarını belirterek, artık bölgedeki sürecin tamamen farklı bir noktaya ulaştığını söylüyor. Mevlüdi, partisinin silahlı mücadeleyi askıya alması ve yeniden başlama kararı vermesi hakkında şunları söyledi:
\"İ-PDK olarak her zaman Doğu Kürdistan içerisinde olmaya çalıştık. Ancak Kürdistan Bölgesinde 90\'lı yıllarda meydana gelen değişikliklerden dolayı, buranın güvenliğini korumak için, daha önce konuşlandığımız İran-Irak sınırlarından çaresiz bir şekilde çekilerek daha iç kesimlerde kurulan kamplara yerleştik. Bu sebepten dolayı, İran\'daki irtibatlarımızdan ve halkımızdan kopuk bir süreç içerisine girdik. Eğer durumu özetlersem, geri çekilmeden ve silahların bırakılmasından zararlı çıktık. En kısa süre içerisinde, durumu tekrar telafi etmek için eski sınır noktalarımıza Peşmergelerimizi gönderdik.\"
İran-Irak sınır boylarındaki Kelaşin ve Helgurd bölgelerine geçen yıl silahlı güçlerin konuşlanmasının siyasi ve askeri mücadeleye olumlu etkisinin olduğunu kaydeden Mevlüdi, bu karardan geri dönmeyi düşünmediklerini ve faaliyetlerine hız vereceklerini aktardı.
\"İran\'daki mevcut sistemin Kürtlerin siyaset yapmasına fırsat vermediği için silahlı mücadeleye başvurduk\" diyen Mevlüdi, \"Şartlar bunu gerektirdiği için İran\'daki tüm güçlerimiz silahlanmış durumda. Eğer bir saldırı söz konusu olursa kendilerini savunmaya hazırlar\" yorumunu yaptı.
Tekrar silahlı mücadele kararının verilmesinden sonra İranlı Kürt gençlerinin harekete katılma oranının eskiye göre büyük bir yükselişte olduğunun altını çizen Mevlüdi, \"Aldığımız karar tüm İranlı Kürtleri etkiledi. Halk bu kararı çok sıcak bir şekilde benimseyip, sahiplendi\" değerlendirmesinde bulundu.
\"PKK, Suriye\'de elde ettiği bölgeleri elinde tutabilmek için İran\'ın yanında yer alıyor\" diyen Mevlüdi, \"İran bölgedeki ülkelerin iç işlerine karışmak için PKK gibi güçleri kullanıyor. Çünkü İran ne demokratik bir ülke ne de insan haklarına saygı gösteriyor. Kendi çıkarları için tüm yasaları ayaklar altına alabilecek bir ülkeden bahsediyoruz\" yorumunu yaptı.
İran\'ın başkenti Tahran\'da bir grup solcu Kürt öğrenci tarafından 1969 yılında kurulan İran-Kürdistan Toplum Partisi (Komela) Genel Sekreteri Abdullah Mohtedi de silahlı mücadele kararından vazgeçmeyeceklerini belirterek, ülkedeki iç değişim anahtarının Kürtlerin elinde olduğunu ileri sürdü.
Bölgedeki gelişmelere hazırlıksız yakalanmamak amacıyla İran-Irak sınırında silahlı güçler konuşlandırdıklarını dile getiren Mohtedi, \" Son süreçte İran ve Irak sınırı boyunca askeri güçlerimizi konuşlandırdık ve İran\'ın iç kesimlerindeki güçlerimiz de teyakkuz halinde. Ancak şu ana kadar bir saldırı düzenlemedik. Bölgedeki şartlarıdan dolayı halen savunma konumundayız\" bilgisini paylaştı.
İran için Kürtler büyük bir tehdit
Silahlı mücadelede kararlı olduklarını ve haklı gerekçelerinin olduğunu söyleyen Mohtedi, \"İran İslam Cumhuriyeti, Kürtleri büyük bir tehlike olarak görüyor. İran\'daki Kürdistan bölgesine ekonomik gelişmelerin merkezi değil, ancak güvenlik bölgeleri olarak bakıyor. Kürtlerin bölgesini idam, işkence ve yoksullukla idare etmeye çalışıyor\" dedi.
İran rejiminde içeriden vuku bulacak yapısal bir değişiklikte Kürtlerin önemli bir aktör olacağını söyleyen Mohtedi, \"Kürtlere destek verilmesi lazım. Bu sistemin içeriden değişeceğine inanıyoruz ve içerideki değişimin anahtarı ise elimizde\" değerlendirmesinde bulundu.
PKK, İran\'daki Kürtlerin temsilciliğine soyunamaz
PKK veya yabancı bir ülkeden gelen grupların İranlı Kürtleri temsil edemeyeceğinin altını çizen Mohtedi, \"PKK ve onun İran kolu PJAK hiç bir zaman İran\'daki Kürtlerin temsilciliğine soyunamaz. Bu örgütün Kürtler arasında desteği ve popülaritesi yok. Son birkaç yıl içerisinde Batı medyası bu örgütü büyütüp sanki İran\'da önemli bir güçmüş gibi lanse etmeye çalışıyor\" dedi.
\"İran\'daki Kürtler, PKK ve İran hükümeti arasındaki ilişkinin farkında\" ifadelerini kullanan Mohtedi, \"Dünyada bu bölgeyi takip eden herkes, İran ve PKK arasında bir ittifak olduğunu biliyor. Dışarıdan gelen bir tarafın içimize girip, kaderimizi tayin etmeye çalışmasına ve iç işlerimize müdahale etmesine müsaade etmeyiz. Bu yüzden en başından beri PKK\'ye bunu bildirdik ve PJAK\'ın kurulmasına da gerek olmadığını illettik\" dedi. Mohtedi, \"Kimse İran Kürtleri için kartondan parti kurmaya ve uzun tarihi geçmişi olan partilerimizin yerini doldurmaya da çalışmasın. Böyle bir girişimde bulunmak Kürtlerin zararına olacaktır\" şeklinde konuştu.