Ortadoğu’da son yıllarda başlayan siyasi ve askeri gelişmeler Kürdistan’ı da etkilemeye devam ediyor. Uzun yıllardır, politik olarak sessizliğin hakim olduğu Rojhilat’ta da silahlar patlaya başladı. Yemen’den Lübnan’a bölgedeki birçok ülkedeki politik çelişkilerde taraf olan İran rejimi, yıllardır suskun olan Kürd Meselesi ile yeniden yüzleşiyor.
2016 Newrozu’nda İran Kürdistan Demokrat Partisi (KDP-İ) dağ ve şehir çalışmalarını birleştirmeyi ve daha aktif siyaset yaparak, ülkeye dönme kararı almıştı. KDP-İ geçen sene de Kirmanşa’dan Salmas’a kadar Peşmerge grupları konumlandırmış, ancak çatışmaya girmekten kaçınmış, sadece siyasi çalışmalarla yetinmişti. Son karardan sonra kalabalık ve donanımlı Peşmerge gruplarının ülkeye dönmeye başlaması ile birlikte çatışmalar da başladı. İran Ordusu’nun Şino kentinde Peşmerge’ye saldırması ile birlikte çıkan çatışmalar giderek yayılıyor. Taraflar arasındaki ilk çatışmalarda şimdiye dek 7 Peşmerge ve onlarca İran askeri hayatını kaybetti. Çatışmalar birçok şehre sıçradı. KDP-İ’li yetkililere göre Piranşar ve Mahabad’ta da askeri birlikler ile girilen çatışmalarda çok sayıda İran askeri hayatını kaybetti.
Bu arada ülkeye dönüş kararından sonra İran Kürdistan Emekçiler Topluluğu (Komeleyê Zahmetkêşan) KDP-İ ile güçlerini birleştirme kararı aldı. İki partinin daha geniş alanda işbirliği yapıp öbür partilere de bu ittifağa katılma çağrısı yaptı.
KDP-İ Erbil Temsilcisi Mihemed Salih Qadirî ve KDP-İ Politbüro üyesi Rostem Cihangiri Rojhilat’taki son gelişmeleri Türkiye\'de yayın yapan Haftalık BasNûçe gazetesine değerlendirdi.
KDP-İ Temsilcisi Qadirî: Yeni bir dönem başladı
KDP-İ Erbil Temsilcisi Mihemed Salih Qadirî Pêşmerge ve İran güçleri arasındaki çatışmaların siyasi çalışma zemini kalmadığı için başladığını ve kendilerinin rejmin saldırılarına karşı savunmaya mecbur kaldıklarını açıkladı. Qadirî şöyle konuştu: “Güney Kürdistan’daki ayaklanmadan sonra, büyük bir güç, büyük bir kitle, Dr. Qasimlo, Dr. Şerefkendi ve binlerce şehidi ve 70 yıllık bir mazisi olan KDP-İ silahlı mücadeleyi durdurmuştu. Vatana dönüş ve dağ ile şehir çalışmalarını birleştirme kararından sonra, rejimin saldırıları üzerine geçen hafta 6 şehit verdik. Onlar bütün Kürd halkının şehididir. Onlar İran rejimine karşı canlarını feda edip, sömürgecilere karşı yeni bir dönemin ve tarihi canlanmanın öncüsü oldular.”
‘İran 4 parçada Kürdlere karşı’
KDP-İ Temsilcisi Peşmerge’nin şehirlere dönüşünün İran rejimine bir cevap olduğunu savunarak, Peşmerge’nin halk arasında artık daha çok görüneceğine vurgu yaptı. KDP-İ’nin Kürd halkını yalnız bırakmayacağını açıklayan Qadirî şöyle konuştu: “Amacımız, sağlam bir irade ile İran rejimi karşısında durup meydanlarda halkımızın kendini yalnız hissetmemesi ve halkımız ile omuz omuza olduğumuzu gösterip milli haklarımız talep etmektir. Peşmerge’nin dönüşü savaş kararı değil; halkı örgütlemek ve halk arasına karışıp dağ ve şehir çalışmalarını birleştirmek içindir. Rejim medeni bir çözüm bırakmadığı için rejime baskı uygulamak istiyoruz. Eğer bize saldırırsa biz de kendimizi savunacağız. Rojhilat’ta başlayan bu hareketlilik üzerine İran her gün insan katlediyor, Peşmerge’ye baskın yapıyor. İnanıyorum ki bu hareketlilik gün be gün genişleyecektir. İran rejimi bütün planları ile Kürdlere karşıdır. İran sadece Doğu’da değil, Kürdistan’ın diğer parçalarında da bütün gücüyle Kürdlerin karşısında durup meşru haklarını elde etmesine engel oluyor.”
KDP-İ ve Komele arasında güçbirliği
Qadirî son gelişmelerin ardından KDP-İ ve Komele arasında da askeri bir antlaşmanın imzalandığını ve bunun Rojhilat’taki diğer siyasi partilerin birleşmesine işaret ettiğini vurgulayarak şöyle devam etti: “Biz öbür partiler ile birleşmek için büyük bir çaba ve hareketlilik içindeyiz. Eğer siyaseten ortak bir platformda birleşmezsek parçalanma artacak. İran rejimi karşısında denge oluşturamayız. Bu minvalde biz ve Komele antlaştık. KDP-İ ve Komele olarak ortak silahlı mücadele kararı aldık.”
‘Halk Peşmerge’nin gelişinden mutlu’
KDP-İ Temsilcisi ayrıca halkın Peşmerge’nin gelişinden memnun olduğunu ve destek verdiğini açıklayarak, “20 küsur yıldan fazla bir süredir ilk defa halk Peşmerge görüyor. Peşmerge fedakarlık ve özgürlük sembolüdür. Kürd halkı Peşmerge’yi aralarında görünce moral ve ümidi artıyor. Peşmerge’yi kucaklayıp yardım ediyorlar. Çünkü biliyorlar ki Peşmerge’nin çalışmaları halkın huzuru içindir. Peşmerge’yi çok iyi karşıladıklarından dolayı biz çok mutluyuz. Bundan dolayı İran’ı büyük bir korku sarmış ve bütün eylem, yayın, televizyon ve radyoları ile Peşmerge’yi halkın gözünde karalamaya çalışıyor. Peşmerge’ye yardım edilmemesi için milleti korkutuyorlar. Birçok kişiyi de tutuklayıp zindana atıyorlar.“
Rostem Cîhangîrî: Peşmerge kendini savunuyor
KDP-İ Politbüro Üyesi Rostem Cihangiri de Peşmerge Güçleri ve İran Ordusu arasında çıkan çatışmaları ve Kürd partileri arasındaki yakınlaşmayı BasHaber’e değerlendirdi. KDP-İ’nin siyasi faaliyetlerine değinen Cihangîrî, “İran büyük bir güçle köy ve şehirlere yerleşip halkın gözünü korkutmaya çalışıyor. Üs ve yerleşimlere saldırmama kararı aldık. Halkı örgütlemek ve aydınlatmak için dönüyoruz. Geçen sene de biz bu kararı almıştık ancak bu yıl daha fazla Peşmerge gönderdik. Peşmerge halkın evlerini dolaşıp ziyaret ediyor ve bu her yıl artacak. 20 yıldır Güney Kürdistan’da olmamıza rağmen Peşmerge’nin Kürd halkını ziyaret etmediği tek bir sene yoktur. Geçen sene Kirmanşa’dan Salmas’a kadar küçük gruplar halinde Peşmerge ülkeye yerleşmişti, fakat bu sene dönüşler arttı. Dönüş yolunda İran askeri bize saldırdı ve biz de kendimizi savunduk. Biz çatışma için gitmedik. Çatışmanın yaşandığı bölge kente 3-4 km uzaklıkta. Peşmerge artık şehirde diyebiliriz” şeklinde konuştu.
‘İran Ordusu‘ndaki Kürdler silahları bıraksın’
Cihangiri Kürd partileri arasında birlik ve diyalog arayışının sürdüğünü belirtip Kürd partilerin birleşeceğini öngördüğünü ve tarafların yakınlaştığını açıkladı. İran’ın yeni bir saldırı dalgası için hazırlık yaptığını ifade ederek, “Rejimin daha şiddetli saldıracağı ve Kürd partilerin birleşeceği işaretleri görülüyor. Rojhilat’taki birleşme zaruridir. Dr. Qasimlo’nun şehit edilmesinden bugüne kadar henüz İran Rejimi ile görüşmedik. İran’ın insan hakları, adalet, demokrasiye hiçbir şekilde inancı yok. KDP-İ Genel Sekreteri Mistefa Hicrî’nin çağrısından sonra bazı Kürd Pasdarlar silah bıraktı ve bu devam edecek. Maalesef İran saflarındaki bazı Kürd Pasdarlar da çatışmalarda hayatını kaybetti. Çok üzgünüz bundan dolayı. Fakat çatışma çıkınca mecburen kendimizi savunduk. İran Kürdleri gene Kürd eliyle öldürüp bunu sistematik hale getirmek istiyor. Biz bundan uzak duruyoruz. 1979 yılından beri Kürd Pasdar ve koruculara yönelmeme kararı aldık. Onlarla karşılaşınca uzaklaşıyoruz. Biz Kürdlerin rejim saflarına katılmaması için yakarıyoruz. Bizce bütün Kürdler kardeşiz. Oyuna gelmeyelim. Kürd evladına silah sıkmak istemiyoruz. Gidip evlerinin başında çocuklarının başında dursunlar. Kardeş katili olmasınlar.
‘Kuzey halkı bizi yalnız bırakmamalı’
Rostem Cihangiri Kürd halkına da çağrıda bulunarak, KDP-İ olarak Kürdistan’ın dört parçasını da destekediklerini, Kuzey halkından da bütün inanç ve duyguları ile kendilerine destek vermelerini istedi. Cihangiri şöyle dedi: “Bu destek siyasi, maddi, manevi propaganda her ne olursa olsun bizden esirgemesin. Biz KDP-İ Peşmergeleri olarak bütün Kürdlere kardeşlik elini uzatıyoruz. Kuzey halkının bizi bu savaşta yalnız bırakmamasını ümit ediyor ve bekliyoruz.”
