Kürt ilinde bulundu... 5000 Yıllık Oyuncak!

Soğmatar; Urfa\'nın Eyyübiye ilçesine bağlı bir antik kent. Soğmatar Arapça yağmur anlamına gelen \'\'matar\'\' sözcüğünden türemiş ve Tektek dağlarının yağmur alan kısmında bulunduğu için bu isim verilmiştir.

Antik kent ile ilgili ilk çalışmaları 1882\'de Sachau ve 1900lerin başında Fransa\'nın Bağdat Konsolosu H. Pofnon, burayı ziyaret ederek Süryânice kitabeleri okumuşlardır. 1971 yılında ise H.J.W. Drijvers ve J.B.Segal bölgedeki yazıtlarda incelemelerde bulunmuşlardır. J.B.Segal, Soğmatar\'ın odak noktası konumunda olan açık hava mabedi “Kutsal Tepe”nin batısında ve kuzey batısındaki tepelerde yer alan 7 adet yapının Güneş, Ay, Satürn, Jüpiter, Mars, Venüs ve Merkür tanrılarını temsil eden tapınaklar olduğunu söylemektedir. Tapınakların Harranlı Sabiilere ait olduğu tahmin edilmiştir.

Sabiiler veya Harraniler:

Sabiilik ; yedi gezegen veya yüca varlık aracılığıyla hem tek tanrıya hem de çok tanrıcılığı içinde barındıran bir inanıştır. Yedi gezegenden dolayı da Arapça Sebt olarak anılan Sabii ismiyle anılmaktadırlar. Yine Aramice tsebha fiilinden türediği ve kendini suya daldırdı manasına gelen ve Hz.Yahya\'ya dayandıran Irak\'ın kuzeyinde yaşayan bir kesimi de var. Hz.İdris\'e dayandırıp bu vesileyle Harran bölgesine kadar dağıldığını tahmin edenler de var.(Bir rivayete göre Hz.İbrahim\'in Müslüman olmadan önce aya ,güneşe bakara Allah\'ı araması sırasıda halkın inandığı din buydu) Çeşitli sürgünlerle Ortadoğu\'ya dağılmış ve Harran bölgesine de bu şekilde yerleşmişler. Emevi iktidarının Şam\'dan Harran\'a taşınmasıyla İslamiyetle de karşılaşmış ve kimi Emeviler döneminde Müslüman olmuştur. Moğolların Harran bölgesini yağmalamasıyla bölgede varlıkları azalmıştır. Kuran ve İncil gibi semavi kitaplarda Sabiilikten bahsedilmiştir. Kuran\'da üç farklı şekilde geçmektedir. Bakara Suresi 62. Ayette \'\'Şüphesiz, iman edenlerden, Yahudilerden , Hristiyanlardan ve Sâbiîlerden Allah\'a ve Âhire Günü\'ne inanmış, doğru ve yararlı işler yapmış olanların tümü Rablerinden hak ettikleri mükafatları alacaklardır; Onlara korku yoktur. Onlar üzülecek de değillerdir\'\' semavi dinlerle anılmıştır. İncil\'de de Aziz Pavlus Efese gelir ve Sabiilerle karşılaşır,onlara nasıl vaftiz olduklarını sorar ve onlar Hz.Yahya gibi vaftiz olduklarını söyler. Hz.Yahya gibi vaftiz olduklarını söyleyenler Sabiilerdir, Aziz Pavlus şaşırır.

Soğmatar\'da yapılan incelemelerde Kutsal Tepe\'ye çıkan Sabiileri, bu tapınaklara yönelerek ibadet ederler ve kurban keserlerdi. Harran Sabiileri de Ay Tanrısı Sin mabedindeki ibâdetleri sırasında, Baştanrı Marelahe\'nin mabedinin bulunduğu Soğmatar\'daki Kutsal Tepe\'ye yönelirlerdi. H.J.W. Drijvers başka olmak üzere bazı araştırmacılar, kare ya da silindir gövdeli bir plana sahip, bu yapıların altındaki kayaya oyulmuş arkosoliumlu odalara dayanarak bunların “Anıt Mezar” olduğunu ileri sürmektedir. Kutsal Tepe\'nin doğu kısmında yer alan bir yazıtta “476 yılının Şubatında, bu ay içinde, ben Adona oğlu Maniş ve Ma\'na ve Alkur ve Balbana ve kardeşi Alkur. Biz bu kutsal tepe üzerine bu sunağı kurduk ve korunan biri için bir taht diktik. O, vali Tridates\'ten sonra vali olacaktır ve o tahtı korunan kişiye verecektir. O\'nun mükafatı Marelahe\'dendir. Fakat eğer o, tahtı vermezse ve sütunu tahrip ederse, o tanrı yargılayacaktır” yazılmış. Tepe\'nin kuzey kısmında pagan inancının güneş tanrısı Şamaş için yazılmış yazıtlar da mevcut “Tanrı bu heykeli Ma\'na için 476 yılının Mart ayının 13\'ünde emretti” gibi Süryanice yazıtlara rastlanılmıştır .

5000 Yıllık Oyuncak :

Kültür Varlıkları Genel Müdürlüğü aracılığıyla Mayıs ayında yeni kazılar başlatıldı. Kazılar sonrası mezarlar ve Tunç dönemine ait eserler bulunmuştur. Topraktan yapılmış kral ve yöneticilerin çocukları için yapılmış oyuncaklar da bulunmuştur. Oyuncaklardan biri 5000 yıllık bir oyuncak ve Kayseri Kültepe\'de çıkan M.Ö 4. bin yılına ait oyuncaklar birlikte dünyanın en eski oyuncakları listesine girmiş bulunmaktadır.