Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, 14-23 Ağustos 2020 tarihleri arasında Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde yer alan 13 kentte seçmen eğilimlerine dair bir saha araştırması yaptı. Bölgedeki seçmen eğilim ve davranışlarını, Türkiye’nin temel sorunlarına ve çözümlerine dönük seçmenin tutum, algı ve eğilimlerini ölçmeyi amaçlayan çalışma, Diyarbakır, Van, Batman, Hakkâri, Mardin, Şırnak, Urfa, Ağrı, Bitlis, Iğdır, Kars, Muş ve Siirt kentlerini kapsıyor. Araştırma online ortamda 918 kişi ile görüşülerek ortaya çıktı.
Katılımcılara yöneltilen sorulardan ilki; “Sizce Türkiye’nin en önemli 1. öncelikli sorunu nedir?” oldu.
Yöneltilen bu soruya katılımcıların yüzde 45,3’ü “Kürt Sorunu”, yüzde 27,9’u “Ekonomi/İşsizlik”, yüzde 4,4’ü “Demokrasinin Olmayışı”, yüzde 3,9’u “Çatışma ve Şiddet Ortamı”, yüzde 3,9’u “Hükümet”, yüzde 3,3’ü “Hukuk Sisteminin Mevcut Durumu”, yüzde 3,3’ü “Muhalefetsizlik” yüzde 2,6’sı “Cumhurbaşkanlığı Sistemi”, yüzde 1,7’si “Gülen Cemaati/FETÖ”, yüzde 1,3’ü “IŞİD vb. nitelikteki radikal örgütler” yanıtlarını verdi.
Katılımcılara yöneltilen bir diğer dikkat çekici soru ise “CHP’nin son kongresinde ‘Kürt Sorununu biz çözeceğiz’ beyanını nasıl değerlendiriyorsunuz?” yönünde oldu.
Anketi yanıtlayanların yüzde 17,9’u, “samimiyetsiz”, yüzde 15,9’u “güvenmiyorum, sorunun kaynağı CHP”, yüzde 12,9’u “yalan”, yüzde 8,9’u “pratik adım olmadan gerçekçi bulmuyorum”, yüzde 8,7’si “çözmek istemez, AK Parti’den farkı yok”, yüzde 7,8’i “olumlu ama yetersiz”, yüzde 7,8’i “seçim propagandası”, yüzde 6,1’i ise “olumlu” şeklinde yanıtlar verdi.
Bu soruya yanıt verenlerin 24 Haziran 2018’deki genel seçimlerde oy verdikleri partiler üzerinden dağılımı ise şöyle oldu:
"AK Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 50’si Ekonomi/İşsizlik, yüzde 10,8’i Muhalefetsizlik, yüzde 6,7’si Kürt Sorunu; CHP’ye oy veren katılımcıların yüzde 47,6’sı Ekonomi/İşsizlik, yüzde 19’u Çatışma ve Şiddet Ortamı, yüzde 14,3’ü Kürt Sorunu; HDP’ye oy veren katılımcıların yüzde 60,6’sı Kürt Sorunu, yüzde 19,5’i Ekonomi/İşsizlik, yüzde 6’sı Demokrasinin Olmayışı; Hür Dava Partisi’ne oy veren katılımcıların yüzde 100’ü Kürt Sorunu; İyi Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 100’ü Hükümet; MHP’ye oy veren katılımcıların yüzde 75’i Gülen Cemaati-FETÖ, yüzde 25’i Muhalefetsizlik ve Saadet Partisi’ne oy veren katılımcıların yüzde 100’ü Ekonomi/İşsizlik."
Yapılan araştırmada “Sizce Türkiye’nin en önemli 1.öncelikli sorunu nedir?” ile “Sizce Türkiye’nin en önemli 1. öncelikli sorunu nasıl çözülür?” sorusunun yanıtları da karşılaştırıldı.
Buna göre; Kürt sorununu birinci öncelikli sorun olarak görenlerin yüzde 30,3’ü çözüm olarak “özerklik”, yüzde 26’sı “çözüm sürecine dönüş/barış-müzakerenin başlaması”, yüzde 16,8’i “muhataplar arası (Öcalan-Örgüt/Devlet) diyalog-müzakere”, yüzde 9,6’sı ise “eşitlikçi yeni bir anayasa”yı işaret etti.
Anket katılımcılarına “Sorunları çözmeye en yakın parti sizce hangisi?” sorusuna da yöneltildi. Katılımcıların yüzde 49,7’si “HDP”, yüzde 20’si “hiçbiri”, yüzde 11,5’i “AK Parti”, yüzde 5,7’si “CHP”, yüzde 3,5’i “Gelecek Partisi”, yüzde 2,6’sı “Deva Partisi” yanıtlarını verdi.
Ankette yer alan bir diğer dikkat çekici veri, ülkedeki mevcut sorunları çözmeye en yakın partinin hangisi olduğu sorusu oldu.
Bu soruya yanıt verenlerin 24 Haziran seçimlerinde oy verdikleri partilere göre dağılımı şöyle oldu: AK Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 55,4’ü AK Parti, yüzde 9,5’i Deva Partisi, yüzde 9,3’ü Gelecek Partisi; CHP’ye oy veren katılımcıların yüzde 66,7’si CHP, yüzde 14,3’ü hiçbiri, yüzde 9,4’ü Gelecek Partisi; HDP’ye oy veren katılımcıların yüzde 73,6’sı HDP, yüzde 16,9’u hiçbiri, yüzde 2,5’i CHP; Hür Dava Partisi’ne oy veren katılımcıların yüzde 100’ü Hüda Par; İyi Parti’ye oy veren katılımcıların yüzde 100’ü İYİ Parti; MHP’ye oy veren katılımcıların yüzde 100’ü MHP ve Saadet Partisi’ne oy veren katılımcıların yüzde 50’si Deva Partisi, yüzde 50’si Saadet Partisi yanıtlarını verdi.
“24 Haziran 2018’de genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiniz?” sorusu yöneltilen katılımcıların yanıtlarının yüzde 66,9’u “HDP”, yüzde 16,1’i“AK Parti”, yüzde 10,7’si “oy kullanmadım” yüzde 4,6’sı “CHP”, yüzde 0,9’u “MHP”, yüzde 0,4’ü “Saadet Partisi”, yüzde 0,2’si “HÜDA-PAR”, yüzde 0,2’si ise “İyi Parti” şeklinde oldu.
Anket katılımcıları yöneltilen “Bu pazar bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna ise yüzde 63’ü “HDP”, yüzde 9,8’si “oy kullanmayacağım”, yüzde 9,4’ü “AK Parti”, yüzde 4,6’sı “CHP”, yüzde 4,4’ü “Gelecek Partisi”, yüzde 2,6’sı “Deva Partisi”, yüzde 2,6’sı “kararsızım”, %1,5’i “MHP”, yüzde 1,1’i “Saadet Partisi”, yüzde 0,9’u “HÜDA-PAR”, yüzde 0,2’si ise “Yeniden Refah Partisi” yanıtlarını verdi.
