Mısır Devlet Başkanı Sisi, geçen hafta Libya sınırında yaptığı açıklamada Sirte’nin Mısır için kırmızı çizgi olduğunu belirtmiş ve Libya Parlamentosu çağrı yaparsa askeri müdahaleye hazır olduklarını duyurmuştu.
Mısır devlet haber ajansı MENA’ya konuşan Salih, Libya ve Mısır’ın güvenliğini sağlamak amacıyla Libya halkının çağrısıyla yapılacak Mısır’ın askeri müdahalesinin meşru olacağını da sözlerine ekledi:
“Sirte’ye sızma olması durumunda Mısır Silahlı Kuvvetleri’nin Libya ordusuna destek olmasını talep edeceğiz.”
Salih’in bu açıklaması Mısır’ın batı sınırını korumak için gerekirse Libya’ya askeri müdahalede bulunacaklarını açıklayan Abdel Fattah El-Sisi ile uyum içinde geldi. Sisi açıklamasında Mısır Ordusu’na muhtemel bir müdahaleye hazır olma emri de vermişti.
Salih de açıklamasında “Libya halkı Mısır’dan Libya ve Mısır’ın ulusal güvenliklerini koruma amacıyla askeri müdahalede bulunmasını resmen talep edecektir” dedi. Açıklamanının hem tam bir işbirliği mesajı vermek, hem de Ankara’ya kararlılık göstermek amacı taşıdığı yorumu yapıldı.
Doğu Cephesi Komutanı Hafter ile işbirliği içinde Trablus yönetimine karşı mücadele eden Salih, “Terörist ve milisler Başkan Sisi’nin vurguladığı gibi, kırmızı çizgiyi aşar ve Sirte ve Cufra’ya girmeye kalkışırsa, tamamen meşru savunma olacaktır” diye konuştu.
Salih, MENA’ya yaptığı açıklamada Ocak ayında Mısır Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada Mısır Ordusu’nın desteğini istediğini ve bu isteğin Mısırlı parlamenterler tarafından kabul edildiğini de hatırlattı.
Mısır’ın olası bir askeri müdahalesinin Mısır’ın batı sınırını koruma altına alarak hem Mısır, hem de Libya halklarının güvenliğini sağlayacağını belirten Salih, “Bu sayede, bölgede ilerleyen teröristler Mısır’ın güvenliğine bir risk oluşturamayacaktır” dedi.
Petrol zengini Libya, Doğu ve Batı yönetimleri olmak üzere ikiye bölünmüş durumda. Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya ve Fransa Hafter rejimini, Türkiye ve Katar ise Trablus yönetimini destekliyor.
Suriye’den gönderilen Ankara destekli militanların hedefinin Sirte ve Cufra olduğunun açıklanmasının ardından Mısır Devlet Başkanı Sisi, ateşkes çağrısı yapmış ve ülkedeki tüm yabancı savaşçıların tasfiyesini istemişti. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ise Sirte ve Cufra alınmadan ateşkes görüşmesi olmayacağını açıklamıştı.
Kalın’ın bu sözlerinin ardından Sisi Libya sınırına gitmiş ve Mısır’ın Libya’ya askeri müdahaleye hazır olduğunu açıklamıştı. O tarihten bu yana ateşkes konusunda bir gelişme sağlanamadı ancak Türkiye destekli güçler de Sirte’ye yönelik bir hamle yapamadı.
Mısır, Türkiye’nin müdahalesinin önüne ‘caydırıcılık’ duvarı örüyor. Sisi’nin Libya sınırına komutanları ve Libya aşiret liderleriyle gitmesi, Arap Birliği’nin desteğini alması ve Tobruk Parlamentosu Sözcüsü Salih’i konuşturması bu amacı taşıyor. Deniz ve havadan ikmallerle müdahaleyi yürüten Türkiye’nin aksine Mısır 1200 kilometrelik bir kara bağlantısına sahip. Bu da sınır hatlarında müdahale avantajı sunuyor.
Salih açıklamasında “koloniyel güçler ve onlarla işbirliği içindeki” Libyalılardan da söz ederek Türkiye müdahalesini ülkenin Osmanlı işgali dönemine de benzetti ve uluslararası çabalar ve Mısır’ın ateşkes girişimini desteklediklerini söyledi.
Sisi’nin Libya toprağında gözü olmadığını belirten Salih, “Mısır taraflardan birini desteklemek için müdahale etmeyecek. Sisi’nin amacı tüm tarafları dialog yoluyla barışçı bir çözüm etrafında birleştirmek” dedi ve ekledi:
"Mısır hiçbir ülkenin iç işlerine karışmadı veya hiçbir ülkeye saldırmadı. Mısır halkı ve liderleri tarihsel olarak Libya halkını destekledi. Gıda ve yiyecek yardımı yaptı. 1940 yılında Libya Ordusu’nun kuruluşuna tanıklık edip bu Kuzey Afrika ülkesninin bağımsızlık mücadelesini destekledi.”
Sirte şehrinin güneyini ve doğusunu kapsayan geniş Sirte havzası, Libya'nın petrol yataklarının yüzde 80'inin bulunduğu bölge.
Buradan çıkarılan petrolden elde edilen gelir, ülkenin petrol gelirlerinin yüzde 80'ini oluşturuyor.
Sirte'ye hakim olan birlikler, çoğu Sirte'nin doğusunda bulunan ve petrolün ihraç edildiği limanlara doğru hızlıca ilerleyip buraları da ele geçirebilir. Ancak petrol yataklarının olduğu bölgelerde de Hafter'e bağlı kabilelerin oluşturduğu silahlı milisler kontrolde.
Öyle ki Ocak 2020'de Berlin'de toplanan Libya Konferansı sırasında masada istediğini elde etmek için Hafter, tüm petrol yataklarını, petrol dolum tesislerini ve limanlardaki terminalleri kapatmıştı. Bu Libya'nın gelirinin büyük bir kısmına ulaşamaması demek oluyor.
