ABD'nin Lübnan Özel Temsilcisi Amos Hochstein bugün yaptığı açıklamada, Lübnan'ın kaderini başka çatışmalara bağlamanın Lübnan halkının çıkarına olmadığını vurguladı. Beyrut ziyareti sırasında konuşan Hochstein, “Bir çözüme ulaşılabilirdi, ancak bu reddedildi. Sonra da işler kontrolden çıktı, korktuğumuz da buydu” dedi.
Hochstein, Biden yönetiminin ‘bunun gelecek nesiller için Lübnan'daki son çatışma olmasını sağlamaya çalıştığını’ ve mevcut gerilimi ‘mümkün olan en kısa sürede’ sona erdirmek istediğini belirtti. Hochstein, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının ‘bu çatışmayı sona erdirmenin temeli olduğunu’ vurguladı.
ABD Özel Temsilcisi, Lübnan ve İsrail'in 1701 sayılı BM kararına bağlılığından söz etmenin yeterli olmadığını ve ABD'nin çatışmayı kesin olarak sona erdirecek bir formül üzerinde çalıştığını söyledi.
İsrail ile Hizbullah arasındaki son çatışmayı 2006 yılında sona erdiren 1701 sayılı BM kararı, Güney Lübnan'ın Lübnan devletine ait güçler dışında her türlü kuvvet ya da silahtan arındırılmasını öngörüyor.
Hochstein, Lübnan başkentindeki temaslarına Meclis Başkanı Nebih Berri'yi ziyaret ederek başladı.
ABD'li arabulucu, 1701 sayılı kararı değiştirerek Lübnan hükümetine şartlarını dikte edebileceğine inandığı için güneyi yakıp yıkmaya devam eden İsrail ile Hizbullah arasındaki savaşın şiddetlenmesi ışığında Güney Lübnan'da sükûneti yeniden tesis etmek için harekete geçti.
ABD'li arabulucunun Beyrut'ta yetkililerle yaptığı görüşmelerin gündeminde Lübnan ve İsrail arasında ateşkes sağlanması yer alsa da Batılı diplomatlar bir anlaşmaya varılması olasılığını sorguluyor. Beyrut'taki Batılı bir diplomat ziyaret öncesinde İngiltere merkezli haber sitesi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şunları söyledi: “Lübnan ile İsrail arasındaki sınırların belirlenmesini ve bazı noktaların boşaltılmasını içermediği sürece ateşkese varmak için koşullar olgunlaşmış değil. Bu noktalar Lübnan'ın egemenliğine tabi. Litani Nehri'nin güneyinin Hizbullah'a ait yasadışı silahlardan arındırılması ve Hizbullah'ın 1701 sayılı BM kararını uygulayarak Litani'nin kuzeyine çekilmesi gerekiyor.”
“Uluslararası toplum 1701 sayılı BM kararının uygulanması için garanti sağlamakta ısrar ediyor... Bu, Lübnan hava sahasını ısrarla ihlal eden İsrail'e yüklenen sorumluluğa paralel olarak, güneydeki tek karar mercii olarak Hizbullah adına Lübnan hükümetinin sorumluluğudur” dedi.
Diplomat, Başbakan Necib Mikati, Meclis Başkanı Nebih Berri ve İlerici Sosyalist Parti eski başkanı Velid Canbolat arasında Güney Lübnan ve Gazze Şeridi cephelerini ayırma konusunda varılan mutabakatın ‘memnuniyet verici olduğunu ve bunun fırsat doğduğunda güneyde sükûneti yeniden tesis etme çabalarını yoğunlaştırmak için temel oluşturacağını’ söyledi.
Pozisyonlarının ‘1701 sayılı BM kararının uygulanmasının bir koşulu olarak ordunun konuşlandırılmasına hazırlık amacıyla ateşkese varmak için bir yol haritası’ teşkil ettiğini ifade eden diplomat, bunun kimseye meydan okumayan uzlaşmacı bir cumhurbaşkanı çağrısıyla bağlantılı olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanlığı seçim dosyası
Şarku’l Avsat'a konuşan Beyrut'taki bir başka Batılı diplomat ise ‘koşulların ateşkes için uygun olmadığını, bu nedenle cumhurbaşkanı seçiminin Washington tarafından desteklenen ateşkesin önüne geçebileceğini’ ifade etti.
Hochstein'ın Mikati, Berri ve Genelkurmay Başkanı Joseph Avn ile yapacağı görüşmelerde bu dosyanın ön planda olacağını da göz ardı etmeyen diplomat, ‘anayasal kurumların düzene girmesinin bir koşulu olarak cumhurbaşkanlığı boşluğunun sona erdirilmesi önceliğinin göz önüne alındığını’ ifade etti. Böylece seçilmiş cumhurbaşkanı, 1701 sayılı BM kararını uygulamak üzere ateşi kesmek ve orduyu konuşlandırmak için geçici hükümetle birlikte müzakerelere başlayabilir.
Diplomata göre bu durum, kararın tüm hükümleriyle uygulanmasından ve düzgün bir şekilde uygulanmasını engelleyen yorumlara tabi tutulmamasından kaynaklanıyor. Diplomat, “Söz konusu kararın yanlış uygulanması sınırın her iki tarafında da ihlallerin yasallaşmasına yol açtı” dedi.
