İki ABD'li yetkili ve bir kaynağın hafta başında yaptığı açıklamaya göre Joe Biden yönetimi, Washington'un Moskova ile Kiev arasındaki çatışmaya yönelik politikasında önemli bir değişiklik yaparak, Ukrayna'ya Rusya'nın derinliklerine saldırmak üzere ABD yapımı ATACMS füzelerini kullanma yetkisi verdi.
Ukrayna'nın önümüzdeki günlerde ilk uzun menzilli saldırılarını başlatmayı planladığını belirten kaynaklar, operasyonlarla ilgili güvenlik endişeleri nedeniyle ayrıntıları açıklamadı.
ATACMS füzeleri nedir?
Genellikle değişen miktarlarda parça tesirli bomba taşıyan uzun menzilli Ordu Taktik Füze Sistemleri’nin (ATACMS) birçok türü vardır.
Ukrayna kuvvetleri ABD tarafından tedarik edilen uzun menzilli ATACMS'ları ilk kez Ekim 2023'te kullanmış, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy silahların ‘kendilerini kanıtladığını’ söylemişti.
ABD bu silahların Rusya'yı vurmak için kullanılmasına neden izin verdi?
Ukrayna'nın Rusya'nın derinliklerini vurmak için bu silahları kullanmasına izin verilmesi kararı, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın 20 Aralık'ta göreve başlamasından iki ay önce geldi. Karar, Zelenskiy'nin Ukrayna ordusunun sınırlarından uzaktaki Rus askeri hedeflerini vurmak için ABD silahlarını kullanmasına izin verilmesi için aylarca süren çağrılarının ardından geldi.
ABD'li bir yetkili ve karar hakkında bilgi sahibi bir kaynak, değişikliğin büyük ölçüde Rusya'nın güçlerini desteklemek üzere Kuzey Kore kara birliklerini konuşlandırmasına yanıt olarak yapıldığını ve bu gelişmenin Washington ve Kiev'i alarma geçirdiğini söyledi.
Menzili ve yetenekleri neler?
Ukrayna büyük olasılıkla kısmen GPS ile yönlendirilen ve 70-300 kilometre menzile sahip M39A1 Block IA ATACMS'lara sahip. Bu füzeler 300 bombacık taşıyabiliyor. ABD askeri belgelerine göre M39A1 Block IA füzeleri Irak'ın işgalinde kullanılmış ve 1997 yılında ABD cephaneliğine girmiş.
Ukrayna'nın M57 ATACMS füzelerine sahip olması da muhtemel. Tek bir yüksek patlayıcılı savaş başlığı taşıyan bu füzeler, 230 kilogram ağırlığında ve 70-300 kilometre menzile sahip. M57 ilk kez 2004 yılında kullanıldı ve ardından birçok çatışmada yer aldı.
Ukrayna'nın sahip olduğu diğer füzelerle karşılaştırıldığında ATACMS’lar ne durumda?
Fransa ve İngiltere, SCALP ve Storm Shadow füzelerini temin etti. Ancak her iki hükümet de Ukrayna'nın 250 kilometre menzile sahip bu füzeleri sınırın ötesini vurmak için kullanmasına izin verme konusunda Washington'u takip edip etmeyeceklerini belirtmedi.
Savaş üzerinde nasıl bir etkisi olacak?
ABD'nin izniyle Ukrayna artık Rusya'nın derinliklerindeki hedefleri, muhtemelen Kiev güçlerinin halen geniş toprak parçalarını kontrol ettiği ve Kuzey Kore güçlerinin yoğunlaştığı bildirilen Rusya'nın Kursk bölgesi civarını vurabilecek.
Ağustos ayında Washington merkezli Savaş Çalışmaları Enstitüsü (ISW) analistleri, bilinen yüzlerce Rus askeri hedefinin ATACMS'ların menzili içinde olduğunu, ancak ABD'nin kararı öncesinde lojistik zorluklara rağmen bazı askeri varlıkların Rusya'nın derinliklerine taşınmış olabileceğini söyledi.
