Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ile YPG'nin öncülüğünde bulunduğu Suriye Demokratik Güçleri'nin (DSG) bölgelerini ayıran sınır geçişlerinin aylar sonra yeniden açılmasıyla bölgede ticaret canlandı.
Halep’in kuzeydoğusunda bulunan SMO ile DSG'nin kontrolündeki bölgeyi ayıran iki sınır geçişinin açılmasıyla hayat normale dönmeye başladı.
Sivillerin kullandığı Menbic’in kuzeyindeki Avn El Dadat 6 Şubat’ta, yalnızca ticari geçişler için kullanılan Um Calud da 10 Şubat’ta faaliyete geçti. Geçişler, Menbic’deki Demokratik Sivil İdaresi’nin talimatıyla açıldı.
Sınır geçişleri Türkiye destekli SMO unsurlarının, dört ay önce, 9 Ekim’de Halep’in kuzeydoğusunda konuşlu DSG mevzilerine karşı başlattığı saldırının ardından kapatılmıştı. Açılışın sivillere seyahat serbestisinin yanı sıra bölgedeki ticareti de canlandıracağı düşünülüyor.
Ticaret iki tarafın da menfaatine. SMO kontrolündeki bölgelerde, DSG’nin kontrolündeki petrol kuyularından çıkarılan petrol ve petrokimyasallara, DSG bölgelerinde de muhaliflerin tarım ürünleri ve çimentosuna ihtiyaç var.
Avn El Dadat geçişindeki DSG yetkilisinin, kimliğinin güvenlik nedeniyle gizli kalması kaydıyla Al-Monitor’a aktardığı bilgilere göre DSG sınırdan günlük yaklaşık 100 kişinin geçişine olanak sağlıyor. Bu insanların çoğunun İdlib’den kaçarak insani yardım kuruluşları tarafından kurulan geçici merkezlere gittiğini kaydeden yetkili, “Diğerleri de zaten Menbicli ya da Suriye’nin doğu bölgelerindeki akrabalarını ziyaret etmek isteyen vatandaşlar” dedi.
Muhaliflere bağlı SMO ile DSG arasında petrol tankerlerinin muhalif bölgelere geçişi için yapılan müzakerelerin hâlen sürdüğünü belirten yetkili, Kürtlerin öncülüğündeki grubun henüz muhalif bölgelere petrol ve petrokimyasalların geçişine izin vermediğini söyledi.
Öte yandan muhalif bölgelerinden inşaat malzemesi, tarım ürünleri ve gıda taşıyan onlarca tır Um Calud kapısından geçiş yaparak DSG bölgesine ulaştı. Yetkili, çoğu Türkiye’den ithal edilmiş bu ürünlerin Menbic’deki hayatın normale dönmesine katkı sağlayacağını ekledi.
SMO komutanlarından Ahmet Abdul Hamid de Al-Monitor’a şöyle konuştu: “Milli Ordu’nun sınırlardan sorumlu birimi ile DSG arasında eşgüdüm sağlanarak, sivillerin ve tırların mesai saatleri içerisinde geçişleri kullanmasına izin verildi.”
Hamid şöyle devam etti: “Halep’in kuzey ve doğu bölgelerindeki evlerine dönmelerine izin verilmeyen siviller geçen aylarda epey sıkıntı çekti. Bu insanların pek çoğu Fırat Nehri’nin doğusuna gezmeye gelen vatandaşlardı. Geçişlerin birden kapanması şok yarattı, aylarca beklemek zorunda kaldılar.”
Halep’in DSG kontrolündeki kuzey kırsalından petrol tankeri sahibi Ahmet Fuat da Türk ordusunun ekim ve kasımdaki harekâtları yüzünden SMO kontrolündeki bölgelerine hâlen petrokimyasal sevkiyatı yapılamadığını doğruladı. Fuat, “Um Calud geçişi tırlara kapalı ama sanırım yakında izin verecekler” dedi.
Muhalif bölgelerinden bağımsız gazeteci Abdül Selam Muhammed de Al-Monitor’a şunları aktardı: “Um Calud’un açılması hem DSG hem de muhalif bölgelerinde yaşayan insanların temel ihtiyaçlarının karşılanması bakımından çok önemli. DSG bölgelerine sebze, inşaat malzemesi ve gıda girişi olurken, muhalif bölgelerine de başta yakıt olmak üzere bir dizi ürünün girişi sağlanacak.”
Muhammed şöyle devam etti: “Geçişlerin açılması binlerce gence petrol ticaretinde istihdam da sağlayacak (…) Ancak DSG hâlen onay vermediği için şu ana kadar Halep vilayetine yeteri kadar petrol girişi yok.”
Menbic idaresinde basından sorumlu Casım El Sayid de Avn El Dadat geçişinin kapatılmasının ardından aylarca Menbic’de mahsur kalan sivillerin ve tüccarların durumunu anladığını belirterek, Al-Monitor’a “Halep kırsalındaki, İdlib’deki evlerine dönemediler. Sebze-meyve, gıda ve inşaat malzemelerinin fiyatları da arttı” dedi.
Bazı ürünlerin “raflardan tamamen kalktığını” belirten Sayid, şöyle konuştu: “Bu da hem Menbic’de hem de DSG kontrolündeki diğer bölgelerde yaşayan ve hâlihazırda bir sürü sorunla cebelleşen vatandaşlara ilave sıkıntı oldu. (...) Ticari geçişlerin açık tutulması gerçekten önemli. Sınırın açılması binlerce insana nefes aldırdı, aileleri kavuşturdu."