Irak Parlamentosu'nun 21 Ocak 2025'te kabul ettiği Mülklerin İadesi Yasası, 17 Şubat itibarıyla yürürlüğe girdi. Bu yasa kapsamında, özellikle 1975-1984 yılları arasında eski Baas rejimi tarafından gasp edilen Kerkük'teki Kürt ve Türkmenlere ait arazilerin asıl sahiplerine iade edilmesi planlanıyor. Yasanın uygulanması için Irak Bakanlar Kurulu'nun yönergelerini belirlemesi bekleniyor.
140. Madde Yüksek İcra Komitesi, Kerkük'te gasp edilen arazilere ilişkin 3 bin özel dosyayı, yasanın uygulanması için Adalet Bakanlığı'na gönderdi.
Konuya ilişkin Rûdaw ajansınakonuşan Komitenin Kerkük Ofisi Sorumlusu Kakareş Sadık, yasanın uygulanması için bu dosyaların ivedilikle inceleneceğini belirtti.
Sadık, "12 eski Devrim Komuta Konseyi kararıyla gasp edilen arazilerin asıl sahiplerine iade edilmesi için çalışmalar başladı. 3 binden fazla dosya gönderdik. Bu dosyalar, arazileri gasp edilen veya tazminat alamamış kişilere ait" dedi.
Irak Parlamentosu Kerkük Üyesi Sabah Habib, yasanın uygulanma sürecine ilişkin yönergelerin önümüzdeki 2-3 ay içinde açıklanacağını duyurdu.
Habib, "Yönergelerin yayınlanmasının ardından, mağdurlar arazilerini geri almak için başvurularını yapabilecek" ifadelerini kullandı.
Yasa kapsamında, 1975-1984 yılları arasında çıkarılan ve Kerkük'ün Araplaştırılması sürecine dahil olan 12 Baas kararı iptal edildi.
Bu kararlar, özellikle Kürt ve Türkmenlere ait arazilerin gasp edilmesine dayanak oluşturmuştu. İptal edilen kararlardan biri olan 949 sayılı karar, 23 Ağustos 1977'de çıkarılmış ve Dubız ilçesindeki 14 parsel arazinin gasp edilmesine neden olmuştu.
Bu arazilerden biri de Şenaxa bölgesindeki tartışmalı arazilerdi. Bu araziler, 16 Şubat 2025'te Kürt çiftçiler ile Irak ordusu arasında gerilime yol açmıştı.
Yasaya göre, Baas rejimi döneminde gasp edilen araziler karşılığında tazminat alan kişiler, bu arazileri geri alamayacak. Ancak tazminat almayan veya arazilerini geri alamayan kişiler, yasa kapsamında haklarını talep edebilecek.
Yasa, Kerkük'teki 300 bin dönüm Kürt ve Türkmen arazisinin iadesini öngörüyor.
Kerkük'teki mülk iade süreci, bölgede uzun yıllardır devam eden toprak anlaşmazlıklarının çözümü için önemli bir adım olarak görülüyor.
Yasanın uygulanmasıyla birlikte, özellikle Kürt ve Türkmen topluluklarının gasp edilen haklarının iade edilmesi hedefleniyor.(Rudaw)
