Rakip ultra-muhafazakar grupların sözcüsü olarak görülen iki gazete, geçen hafta İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri'nin son dönemde yaptığı tartışmalı açıklamalar nedeniyle karşı karşıya geldi.
Tartışmanın konusu, sert polis taktiklerine yönelik açık eleştirileri ve ABD Başkanı Donald Trump'ın mektubuna Dini Lider Ali Hamaney'in verdiği gizli yanıta ilişkin ayrıntıların ifşa edilmesi.
Aşırı muhafazakar yayın organı Raja News geçen perşembe günü yayınladığı bir başyazıda, "Genelkurmay Başkanı, Devrim Lideri'nin düşmanın hesaplarına karşı koyma yönündeki açık talimatına rağmen nasıl oluyor da böyle pozisyonlar alıyor?" diye yazdı
Rakip gazete Javan ise hemen karşılık verdi. Bu gazete, resmen Bakıri'nin komutası altında olan ancak başkanı İran'ın Dini Lideri Ali Hamaney tarafından seçilen İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı.
Cumartesi günü sert bir dille yazılan yorumda Raja News'in ulusal güvenliğe zarar veren ve Hamaney'e hizmet etmeyen hizipsel anlaşmazlıklar yarattığı iddia edildi.
Anlaşmazlık sadece tonuyla değil hedefiyle de dikkat çekici: Bakiri, Hamaney'in en üst düzey atadığı isimlerden biri ve İran'ın karmaşık askeri yapılanması içinde istikrar sağlayan bir figür olarak görülüyor.
Eleştirilere ne sebep oldu?
İran'ın aşırı muhafazakarları -bazen rakip kamplar tarafından 'süper devrimciler' olarak da adlandırılırlar- Bakiri ile ilk kez Mart ayında, İran Genelkurmay Başkanı'nın İran Yeni Yılı vesilesiyle Persepolis'in tarihi kalıntılarında kaydedilen bir video mesajını yayınlamasıyla sorun yaşadılar.
Süper devrimciler, sosyal medyada onun mekan ve kıyafet seçimini kınadılar: Dini bir yer yerine antik, İslam öncesi bir mekan ve üniforma yerine sivil kıyafetler; aktivistlere göre bu, direnişten çok pasifizmi işaret ediyor.
Ardından Bakiri, Hamaney'in Trump'ın 7 Mart tarihli mektubuna verdiği yanıtı kamuoyunda tartıştı: İran'ın nükleer silah peşinde olmadığı, bölgede barış aradığı ancak sivil nükleer programından vazgeçmeyeceği ve ABD ile yalnızca dolaylı olarak müzakere edeceği.
Raja News, Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi yerine Dini Lider'den bahsettiği için onu eleştirdi.
Son örnek, Raja News'in Bakiri'ye geçmişteki açıklamaları nedeniyle saldırmasına neden olmuş gibi görünüyor ve Bakıri'nin 25 Mayıs'ta İran'ın kolluk kuvvetlerini ülkenin "son derece karmaşık ve gelişen toplumuna" uyum sağlamaya çağırmasıyla gerçekleşti.
Tahran'daki bir üniversite kampüsünde yaptığı konuşmada, "Polis komutanlığı sert bir yaklaşımla, cop ve hançerle başa çıkmaya çalışırsa hiçbir yere varamaz" dedi.
Bu , geçen Eylül ayından bu yana sertlik yanlısı baskılara rağmen askıya alınan yeni bir başörtüsü yasasının uygulanmasını yeniden canlandırma girişimlerine yönelik örtülü bir eleştiri olarak görüldü .
Gerçekten Bakiri'yle mi ilgili bu?
Tartışmanın merkezinde yer alan Raja News'in, aşırı sağcı Paydari Partisi ve eski nükleer müzakereci ve cumhurbaşkanı adayı Said Celili gibi müttefikleriyle bağlantısı bulunuyor.
Kampın, bir diğer cumhurbaşkanı adayı olan ve destekçileri Başkomutan'ı destekleyen Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf ile soğuk savaş içinde olduğu biliniyor.
X.'te yayınlanan paylaşımda, "Bu radikal grup, Lider'in atadığı isimler de dahil olmak üzere ülkenin tüm yetkililerini hatalı argümanlarla karalıyor ve Lider'in arkasına saklanıyor" ifadeleri yer aldı.
Bazıları, Bakıri'nin Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ölümüne yol açan helikopter kazasına ilişkin son raporuna yönelik eleştirileri, kazanın yabancı bir komplo olduğuna dair sertlik yanlılarının iddialarıyla çelişiyor olabileceğini öne sürdü.
Diğerleri ise tartışmanın, Hamaney sonrası liderlik ve silahlı kuvvetler içindeki sadakat konusundaki endişeleri yansıtarak, yaklaşan halefiyet sorunuyla daha fazla ilgisi olduğunu öne sürdü.
Siyasi analist Mohammad-Ali Ahangaran, X.'te "Silahlı kuvvetlerin Uzmanlar Meclisi tarafından seçilen yeni Lidere itaati ve mutlak sadakati hayati önem taşıyacak" diye yazdı. "Bu, meselenin özü."
