Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) 16 Nisan'da düzenlenen anayasa referandumu ile ilgili raporuna Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanlığı tepki gösterdi.
Erdoğan, bugün 17 Nisan'da Beştepe'de bulunan Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yaptığı konuşmasında, AGİT'in raporuna değindi. Erdoğan: "AGİT diye bir örgüt var Avrupa'da. Kendilerine göre rapor hazırlıyorlar. Türkiye'deki seçimler şöyle olmuş böyle olmuş. Önce haddinizi bilin. Sizin hazırlayacağınız siyasi içerikli raporları biz ne görürüz, ne duyarız, ne biliriz. Biz yolumuza devam ederiz." açıklamasında bulundu.
Dışişleri: "Halkoylamasının uluslararası standartların gerisinde kaldığı gibi bir yorum kabul edilemez."
Türkiye Dışişleri Bakanlığı da bugün yayımladığı yazılı bir açıklamayla AGİT'e tepki gösterdi. "AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi’nin AKPM Gözlem Heyetiyle Birlikte Ülkemizde 16 Nisan 2017 Tarihinde Gerçekleştirilen Halkoylamasına Yönelik Gözlem Faaliyetleri ve İlk Bulgular Raporu Hakkında" başlıklı açıklamada şu ifadelerde bulunuldu:
"Gözlem Misyonu’na, raporlarında maddi hatalardan ve yanlış yönlendirmeye yol açabilecek eksik bilgilere dayalı yorumlardan kaçınmaları yönünde daha önce de telkin ve tavsiyelerde bulunulmuştur.
Bu bağlamda, 16 Nisan halkoylaması sonrası ODIHR Heyetinin AKPM Gözlem Heyetiyle birlikte yayımladığı İlk Bulgu ve Sonuçlar Raporu’nda ve basın toplantısında dile getirilen siyasi içerikli ve itham edici ifadeler üzüntüyle karşılanmıştır. Heyetin, Yüksek Seçim Kurulu’nun halihazırda TBMM’deki tüm partilerin temsilcilerini de içerdiğini gözardı ettiği görülmektedir.
Halkoylamasının uluslararası standartların gerisinde kaldığı gibi bir yorum kabul edilemez.
Esasen halkoylamasının gerçekleştirilmesinden kısa süre önce AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi Direktörü tarafından halkoylamasıyla ilgili siyasi içerikli beyanlarda bulunulması, bu heyetin Türkiye’ye önyargılarla geldiğini, nesnellik ve tarafsızlık ilkelerini dikkate almadığını göstermiştir. Sözkonusu ilk bulgular raporu da bu taraflı ve önyargılı yaklaşımın bir yansımasıdır."
AGİT, anayasa referandumu için ne dedi?
Türkiye'deki anayasa değişiklik referandumunu takip eden Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na bağlı uluslararası gözlemciler, referandumla ilgili ön raporlarını bugün 17 Nisan'da yayımladılar.
Raporda YSK'nın (Yüksek Seçim Kurulu) aldığı mühürsüz oy pusulalarının geçerli sayılmasına ilişkin kararın, hileye karşı alınan tedbirleri boşa çıkardığı ve kanuna aykırı olduğu ifadeleri yer alırken, referandumun eşit olmayan şartlarda yapıldığını, idari kaynakların 'evet' kampanyası için uygunsuz olarak kullanıldığı belirtildi.
AGİT raporunda bunun dışında referandumun uluslararası standartlara uzak kaldığı da öne sürüldü.
ABD: "Uluslararası gözlemcilerin raporundaki endişeler not edildi"
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 16 Nisan'daki referandumla ilgili açıklamasını sözcü Mark Toner yaptı. Toner,"Türkiye'nin liderlerinin muhalefetin görüşlerine ve ifade özgürlüğüne saygı göstermesi gerektiği"ni söyleyerek Washington'ın sonuçlara itirazı olmadığını belirtti.
"Demokrasiler, özellikle tartışmalı konularda, karşıt görüşlere saygı göstererek güç kazanır. Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye demokrasisine destek vermeye devam edecektir ki bu hususta hukukun üstünlüğü ve özgür basın kavramlarına bağlılık esastır" diyen ABD Dışişleri Sözcüsü, seçim gününe ilişkin gözlemci raporunda yer alan uygunsuzluklar ile eşit şartlarda yarışılmadığına dair tespitlerin Washington tarafından not edildiğini de belirtti.
Ayrıca raporun tam halinin yayımlanmasından sonra ABD yönetiminin asıl açıklamayı yapacağı da deklare edildi.
